آشفته بازار جراحی پلاستیك
جراحیهای زیبایی، اگرچه روز به روز رواج بیشتری مییابند، اما همچنان پرسش برانگیزند.
با وجود داشتن تعرفههای دولتی، هنوز تعرفه خصوصی برای آنها در نظر گرفته نشده است و حتی شركتهای بیمه هم كمك هزینهای برای این نوع جراحیها در نظر نگرفته و در صورت همراهی جراحی زیبایی با جراحی ترمیمی هم هزینههای مربوط به جراحی ترمیمی را نیز تقبل نمیكنند.
دكتر عبدالجلیل كلانتر هرمزی- فوق تخصص جراحی پلاستیك و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی- در این زمینه، میگوید: "جراحی پلاستیك به پنج دسته، جراحی جمجمه، فك و صورت- جراحی دست و میكروسكوپی- جراحی سوختگی، جراحی ترمیمی و جراحی زیبایی تقسیم میشود كه برای همه بخشها بهجز، جراحی زیبایی، تعرفه در نظر گرفته شده است."
وی در ادامه با اشاره به این موضوع كه جراحیهای زیبایی هم تعرفه دولتی دارد، اما تعرفه خصوصی برای آن در نظر گرفته نشده است، میگوید: "تعرفههای دولتی مصوب وزارت بهداشت كه بیمارستانهای دولتی و دانشگاهی آن را رعایت میكنند، از این لحاظ كه در سطح دانشگاه انجام میشود، استانداردهای لازم را داراست اما در بخش خصوصی، تعرفهها با توجه به تجهیزات و امكانات مركزی كه جراحی در آن انجام میشود و میزان تخصص جراح، تفاوتهایی را در برمیگیرد، بنابراین تعرفه مشخصی ندارد."
وی در ادامه به مراكزی كه جراحی پلاستیك و زیبایی پوستی انجام میدهند اشاره كرده و میگوید: "بیمارستان پانزده خرداد كه وابسته به دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی است، بیمارستان حضرت فاطمه(س) وابسته به دانشگاه علوم پزشكی ایران و بخش جراحی پلاستیك بیمارستان امام خمینی، وابسته به دانشگاه علوم پزشكی تهران و نیز بیمارستانهای دانشگاههای علوم پزشكی اصفهان، مشهد، شیراز، تبریز و اهواز در شهرستانها مراكزی هستند كه جراحی زیبایی را بر ئاساس تعرفههای دولتی انجام میدهند، اما نكتهای كه در رابطه با این بیمارستانها وجود دارد، آموزشی بودن آنهاست، یعنی فردی كه برای دریافت خدمات درمانی به این مراكز مراجعه میكند باید آگاه باشد كه بخشی از فعالیتهای پزشكی كه در این مراكز انجام میشود، برای آموزش دستیاران بوده و اگر به این مسئله تمایل ندارند، باید به مراكز جراحی پلاستیك و زیبایی خصوصی مراجعه كنند."
دكتر سارا قربانی- فوق تخصص جراحی پلاستیك- نیز با اشاره به عدم وجود تعرفه مشخص در بخش خصوصی، میگوید: ما تعرفه مشخصی در بخش خصوصی نداریم و میزان تعرفه را هم وسعت عمل جراحی و نوع عمل جراحی تعیین میكند، حتی ممكن است دو بیمار مختلف كه عملهای به ظاهر مشابهای دارند، بسته به تغییری كه در عضو مورد جراحی صورت میگیرد، هزینههای مختلفی داشته باشند."
وی تأكید میكند از آنجا كه عملهای زیبایی به هیچ عنوان تحت بیمه قرار نمیگیرند، معمولاً هزینه بالاتری برای بیمار نسبت به سایر جراحیهای پلاستیك دربردارند.
دكتر قربانی در زمینه رضایت یا عدم رضایت بیماران از این تعرفهها نیز میگوید: "به هر حال هرگز نظارت دقیقی در تعیین نرخ تعرفهها وجود نداشته است، چرا كه بخش خصوصی گستردگی زیادی دارد و بعضاً امكانات و تجهیزات در هر یك از مراكز، متفاوت است و شكل معمول قضیه هم به این ترتیب است كه تا زمانی كه متقاضی برای خدمتی وجود داشته باشد، تعرفهها با توجه به میزان متقاضی تعیین میشود."
به گفته وی، بهخصوص در جراحیهای زیبایی، اصل مورد نظر بیماران، اعتماد به پزشك است و اگر بیماران، جراحی را كه انتخاب میكنند از میان افراد متخصص برگزینند، كمتر با بیعدالتی مواجه خواهند شد.
دكتر نور احمد لطیفی، فوق تخصص جراحی ترمیمی و دانشیار دانشگاه علوم پزشكی ایران نیز ضمن تأیید عدم نظارت كافی بر تعرفهها، میگوید: "برای روشن شدن مطلب بهتر است به این نكته توجه كنیم كه تعرفهها باید بر اساس هزینهها و درآمدهای موجود در جامعه شكل بگیرد، اما از آنجایی كه ایجاد چنین نظمی در جامعه مستلزم نظارت كافی است و این نظارت در حال حاضر به شكل كامل اعمال نمیشود، با بینظمی در این زمینه مواجهیم."
به گفته دكتر لطیفی، چیزی كه در كتاب بهعنوان تعرفه دولتی آمده است بسیار كم است و از سوی دیگر تعرفههای خصوصی هم وجود دارد كه بسیار زیاد است. وی ادامه میدهد: "نكته جالبی كه در این میان وجود دارد، این است كه به شكل معمول، اساتید دانشگاه و متخصصان سرآمد جراحی زیبایی معمولاً براساس تعرفهها عمل میكنند یا هزینهای كه برای جراحیهای زیبایی در نظر میگیرند بسیار متعادل است، اما هزینههای سرسامآور معمولاً از سوی افراد تازه فارغالتحصیل یا غیر متخصصی وضع میشود كه به شكل كلی تخصص كافی برای انجام این نوع جراحیها را هم ندارند."
دكتر قربانی در تحلیل نقش غیر متخصصها در ایجاد آشفتگی در بازار تعرفههای جراحی زیبایی، میگوید: وضع تعرفههای بسیار بالا از سوی افراد غیرمتخصص، راهی برای مطرح شدن بیشتر تلقی میشود و در واقع این افراد سعی میكنند تا از راه نجومی كردن دستمزدهای جراحی، اعتماد بیشتری در بیماران ایجاد كنند."
این در حالی است كه دكتر كلانتر هرمزی، نقش مردم را در انتخاب جراح مناسب، چنین بیان میكند: "این مردم هستند كه با تحلیل مناسب اطلاعات، باید انتخاب عاقلانهای داشته باشند، به این مفهوم كه ما نمیتوانیم، افراد را مجبور به كاری كنیم، بلكه تنها میتوانیم در آگاه سازی آنها از وجود افراد غیر متخصص كه شاید كمتر از 5 درصد جامعه پزشكی را تشكیل دهند، سهیم باشیم، در غیر این صورت، این خود بیماران هستند كه باید بدون توجه به عنوانهای ظاهری روی تابلوها و علیالخصوص، عنوانهایی كه در پیكها و روزنامهها به عنوان تبلیغات مطرح میشود، تصمیمگیری كنند."
به گفته رئیس انجمن جراحان پلاستیك، بیمار باید بداند، نرخ جراحی نزد افرادی که تخصص بیشتر و امكانات و تجهیزات پیشرفتهتر و مدرنتر دارند، بالاتر از سایر جراحان است، اما در نهایت انتخاب با بیمار است تا كدام گزینه را برگزیند.
صدف كوهكن
*مطالب مرتبط: