صدای موسیقی كلاسیك در ایران

سومین میهمان و رهبری اركستر سمفونیك تهران؛

منوچهر صهبایی صدای موسیقی كلاسیك غرب را در ایران بلند می‌كند

منوچهر صهبایی - آهنگ‌ساز ایرانی - از سوییس به تهران آمده است تا رهبر میهمان اركستر سمفونیك تهران باشد. او تا 10 روز دیگر اركستر را با اجرای قطعاتی از بتهوون، موتزارت و برامس به‌صحنه ‌می‌برد.

صهبایی، صبح امروز در نشست رسانه‌یی كه در تالار وحدت برگزار می‌شد، به تشریح برنامه‌های خود پرداخت و درباره‌ی اجرای جدید اركستر سمفونیك تهران،‌ توضیح داد: روزهای نهم تا دهم آبان‌ماه جاری در دو قسمت مختلف اركستر سمفونیك تهران جدیدترین برنامه‌ی خود را اجرا خواهند كرد.

قطعه‌هایی كه اجرا می‌شوند

او افزود: بخش نخست این برنامه به اجرای قطعاتی از ولفگانگ آمادئوس موتزارت، با اورتور "عروسی فیگارو" آغاز می‌شود و بخش دوم برنامه به اجرای سمفونی شماره‌ی سه بتهوون با عنوان "قهرمانی" اختصاص دارد.

وی با اشاره به حضور سه سولیست جوان در این برنامه یادآوری كرد، سه سال پیش در مسابقه‌ی نوازندگی موتزارت كه با داوری او [صهبایی] برگزار می‌شد، پیشنهاد داده است تا به جای جایزه‌ی نقدی برای برگزیدگان مسابقه، به آن‌ها فرصتی ارایه شود تا در یك كنسرت قطعاتی از خود را اجرا كنند و از این طریق معرفی شوند.

او توضیح داد: آن زمان برخلاف موافقت دانشگاه تهران و انجمن ایران - اتریش نیافتاد و امروز برگزیدگان آن مسابقه در اركستر سمفونیك تهران به اجرای قطعات خود می‌پردازند.

صهبایی تصریح كرد: عسل حناچی - نوازنده‌ی فلوت قسمت اول از دماژور موتزارت را اجرا می‌كند و مونا مطبوع - نوازنده كلارنت- قسمت اول از كلارنت موتزارت را در لاماژور اجرا می‌كند. فرناز حجی - نوازنده‌ی پیانو - نیز تك نوازی پیانوی لاماژور موتزارت را برعهده دارد.

آماده‌ام!

این رهبر میهمان اركستر سمفونیك در ادامه نشست، درباره‌ی حضورش در تهران متذكر شد: تمرین‌های گروه را برای چهار هفته برنامه‌ریزی كرده بودم كه تاكنون سه هفته از تمرینات سپری شده است و هفته‌ی آینده نیز آخرین برنامه‌ی تمرین ما خواهد بود. هر چند كه در صحبت‌هایی كه با مدیر دفتر موسیقی ارشاد، آمادگی خود را برای حضور در اركستر سمفونیك اعلام كردم، اما هنوز برنامه قطعی برای فعالیت‌های بعدی ندارم.

اركستر رهبر توانا می‌طلبد

وی همچنین درباره‌ی بررسی‌های وضعیت و آمادگی اعضای اركستر سمفونیك تهران تصریح كرد: اساسا فعالیت در هر نوع اركستری به‌خصوص در یك اركستر سمفونیك نیازمند یك كار دسته‌جمعی است و برنامه‌ریزی دقیقی را در كنار حضور یك رهبر توانا می‌طلبد. پس هرچه اركستر ضعیف‌تر باشند، رهبر انتخابی باید قوی‌تر باشد و من نیز طی این چند هفته‌یی كه با اعضای اركستر سمفونیك تمرین می‌كردم و‌ مشكلات آن‌ها را مورد بررسی قرار داده‌ام؛ ضرورت دارد مسایل را با مسوولان ذیربط در میان بگذارم.

اعضایی كه اصول حضور را نمی‌دانند

او برنامه‌ریزی كوتاه مدت و دقیق با حضور یك رهبر ثابت را از اصول فعالیت یك اركستر سمفونیك دانست و تاكید كرد: متاسفانه بزرگ‌ترین مشكل اركستر سمفونیك تهران عدم رعایت نظم و ترتیب ازسوی نوازندگان است. البته در گروه 80 نفره‌ی ما تنها تعداد از اعضا هستند كه هنوز اصول فعالیت و حضور در یك اركستر را نمی‌دانند.

دفتر موسیقی سریعا رسیدگی كند

صهبایی اضافه كرد: طی سال‌ها فعالیت اركستر سمفونیك تهران، مسایلی جا افتاده و عادت‌های بدی از خلال آن برای اعضا ایجاد شده است و افرادی هنوز نمی‌دانند كه كار اركستر سمفونیك یعنی چه و این نظم و ترتیب تا چه اندازه اهمیت دارد؛ امیدوارم با طرح این موضوع در دفتر موسیقی ارشاد هر چه سریع‌تر به آن رسیدگی شود.

قطعه‌ی ایرانی اجرا نمی‌شود؛ چرا؟

او همچنین درباره‌ی دلایل نبود اجرای قطعاتی از آهنگسازان ایرانی كه پیش از این در اجراهای خارج از كشور آن‌ها را در اركسترها اجرا كرده بود، توضیح داد: بیش از 50 اثر از آهنگ‌سازان ایرانی را در اجراهای خارج از كشور اجرا كردم كه مجموعه كامل آن در 10 سی‌دی منتشر شده است و سابقه آن به زمانی برمی‌گردد كه مشغول نگارش تز دكترا بودم؛ از همان زمان مشتاق شدم تا آثار آهنگ‌سازان ایرانی را برای اجرای اركسترهای سمفونیك بررسی كنم.

به گزارش ایسنا، وی گفت: از خلال تحقیقاتی كه داشتم قطعات زیادی را پیدا كردم و مطالعاتم به قدری زیاد شد كه دومین تز دكترایم را با عنوان "موسیقی چند صدایی در ایران" نوشتم و این مقوله را معرفی كردم. در كنار تحقیقاتی كه انجام دادم به پارتیتوت‌هایی از آهنگ‌سازان ایرانی برخوردم كه قدمت برخی از آن‌ها به 150 سال پیش برمی‌گشت كه بلافاصله آن‌ها را نت‌نویسی دوباره كردم و به اركسترهایی در خارج از كشور با هدف شناخت موسیقی ایران اجرا كردم.

دلایل و توجیه‌ها

صهبایی مهمترین اصل برای اجرای این قطعات ایرانی را وجود یك اركستر سمفونیك قوی و توانا دانست و افزود: اگر اركستر سمفونیكی قطعاتی از بتهوون، برامس، موتزارت، شوپن و ... را خوب اجرا نكند، به دلیل شناخته شده بودن این آثار، لطمه‌یی به اثر اصلی نمی‌خورد، اما اگر یك اركستر كه آمادگی كامل ندارد، یك اثر ایرانی ناشناخته را به شكل بدی اجرا كند قطعا به آن اثر لطمه می‌خورد، لذا برای اجرای آثار ایرانی نیاز به اركستر‌های بسیار قوی است تا این آثار را به بهترین نحو معرفی كند.

او در بخش پایانی این نشست خبری در خصوص برگزاری مستركلاس‌های موسیقی، عنوان كرد: اساسا این مستركلاس‌ها در خارج از ایران برای افرادی برگزار می‌شود كه از یكی از رشته‌های موسیقی فارغ‌التحصیل شده‌اند؛ این دوره‌ها را با عنوان دروس تكمیلی و برای تماس با اساتید دیگر و ایده گرفتن از آن‌ها می‌گذرانند. ولی در ایران به محض این كه كسی نواختن سازی را یاد می‌گیرد، اصلا لزومی به حضور در این مستركلاس‌ها نمی‌بیند.

وی ادامه داد: آخرین بار در آموزشگاه هنگام مستركلاس‌های موسیقی را برگزار كردم كه دوره‌های یكی دو هفته‌یی هستند و برای كسی كه در جست‌وجوی موسیقی است، حضور در این كلاس‌ها تمام نشدنی است. زیرا این دوره‌ها بحثی اضافه بر تحصیلات علمی علاقمندان موسیقی است و در جهت وسیع شدن افق دید آن‌ها به كار می‌رود.

مستر كلاس‌های صهبایی

به گزارش ایسنا، در ادامه‌ی این نشست محمدی - مدیر گروه تولید هنری دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی - درباره‌ی برگزاری این مستركلاس‌ها توضیح داد: در حال حاضر لیستی هشت نفره از افرادی كه پیش از این چندین اجرای اركستر داشته‌اند و همگی فارغ‌التحصیل موسیقی هستند، تهیه شده تا در مستركلاس‌های ر هبری منوچهر صهبایی شركت كنند.

محمدی همچنین درباره‌ی مشكلات اركستر سمفونیك در برخی از بخش‌ها ابراز كرد: اساسا بزرگ‌ترین مشكل اعضای اركستر سمفونیك و كسانی كه به موسیقی راه پیدا می‌كنند، نبود شناخت ریشه‌یی آن‌ها نسبت به تمامی سازهای موسیقی است و این مشكل باید در دوره‌های هنرستان و یا حتا قبل از آن به شكل اساسی و اصولی حل شود. به‌خصوص كه در برخی از قسمت‌ها اساتید این بخش‌ها در حال بازنشسته شدن هستند و هیچ نیروی جایگزینی برای آن‌ها وجود ندارد.

و اما، رهبری صهبایی تصمیم دفتر بود!

او همچنین درباره حضور منوچهر صهبایی در سایر اجراهای اركستر سمفونیك تهران گفت: در حال حاضر از سوی دفتر موسیقی تصمیم گرفته شده تا اركستر سمفونیك تهران با رهبر میهمان كار كند، ولی صهبایی حضور خود را برای سایر اجراهای اركستر سمفونیك در طول سال اعلام آمادگی كردند.

 منبع : ایسنا