تبیان، دستیار زندگی
كارن همایونفر متولد 1347 در تهران است. او از 6 سالگی به فراگیری موسیقی پرداخت و بعد از پایان دوره متوسطه ابتدا به انگلستان و سپس به تركیه رفت و در آنجا وارد مدرسه موسیقی بیل كنت شد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

كارن همایونفر ، آیینه تمام قد سریال

پیانو

كارن همایونفر متولد 1347 در تهران است. او از 6 سالگی به فراگیری موسیقی پرداخت و بعد از پایان دوره متوسطه ابتدا به انگلستان و سپس به تركیه رفت و در آنجا وارد مدرسه موسیقی بیل كنت شد.

بعد از آن در كنسرواتوار موسیقی حاجب تپه آنكارا به تحصیلات تكمیلی خود ادامه داد و به‌طور خصوصی از محضر استادان نامدار موسیقی تركیه بهره برد. وی در بازگشت به ایران پیانو را نزد‌امیر صراف و مهران روحانی كامل كرد و از سال 74 13به آهنگسازی فیلم روی آورد.

همایونفر تاكنون برای بیش از 30 فیلم و سریال آهنگ ساخته است كه نام برخی از آنها عبارتست از: سلطان، سیاوش، پارتی، شیفته، جنایت، رنگ شب، اثیر، راز شب بارانی، آبی، تیك، سیزده گربه روی شیروانی، این زن حرف نمی‌زند، باج خور، سالاد فصل، ابراهیم خلیل‌الله، صاحبدلان، پرواز در حباب و... .از ابتدای ماه رمضان، سریال اغماء با موسیقی این آهنگساز از شبكه اول سیما پخش می‌شود.

با وی درباره ویژگی‌های موسیقی این سریال گفت‌وگو كردیم:سال گذشته سریال صاحبدلان با موسیقی شما در ماه رمضان پخش شد.

• امسال هم برای اغماء كه سریالی مناسب ماه رمضان است آهنگ ساخته اید، به‌نظر خودتان این كار چه تفاوتی با سریال صاحبدلان دارد؟

اگر نگاهی به سیر كارهای من داشته باشید، متوجه می‌شوید كه موسیقی سریال اغماء با سایر سریال‌هایی كه تا به حال موسیقی آنها را ساخته‌ام تفاوت‌هایی دارد.البته موسیقی اغماء كمی نزدیك به موسیقی صاحبدلان شد.

اما نوع كار برای سریال‌های مناسبتی این گونه است كه نوع خاصی از موسیقی را می‌طلبد.

از طرفی موسیقی سریال صاحبدلان موسیقی موفقی بود به همین دلیل از تجربیاتی كه سال گذشته در جریان آن سریال به دست آورده بودم، در موسیقی اغماء استفاده كردم.

در سریال اغماء، دوربین، نور، طراحی صحنه و سایر عوامل در فضاسازی مؤثر بوده و تا حدودی به مخاطب برای همگام شدن با موضوع كمك می‌كند.

• برای این كه موسیقی نیز چنین نقشی داشته باشد، چه نكاتی را در نظر داشتید؟

من پیش از این هم با آقای سیروس مقدم همكاری داشته‌ام.ایشان به مسائل تكنیكی كه باعث درگیر شدن مخاطب با موضوع می‌شود، بسیار توجه دارد.

تجربه همكاری با ایشان باعث شد كه بیشتر با هم هماهنگ باشیم و بتوانیم با استفاده از موسیقی هم این نشانه‌های بصری  را كه اشاره كردید  تشدید كنیم، دلیل آن هم روشن است؛ آقای مقدم این شیوه از كار را می‌پسندد.

به‌طور مثال در نورپردازی از كنتراست‌های بالا استفاده می‌كند و به‌طور كلی فیلمبرداری مشخصی دارد.به‌نظر من باید بین موسیقی و شكل تصاویر نیز این هماهنگی به وجود آید.

از طرفی موسیقی باید به نشان دادن ویژگی شخصیت‌های داستان و تغییراتی كه در طول سریال برایشان اتفاق می‌افتد، نیز كمك كند.

همچنین موسیقی سریال اغماء گاه این ویژگی‌ها و تغییرات را تشدید می‌كند.

• با این حساب چرا برای شخصیت‌های اصلی تم جداگانه ننوشتید؟

این موضوع برای سریال‌ها و فیلم‌ها رعایت نمی‌شود و به‌نظر من هم درست  است.چون موسیقی به تداوم یك كار كمك می‌كند.البته گاه برای هر شخصیت یك لایت موتیف خاص در نظر می‌گیریم.

اما در این سریال تنها برای شخصیتی كه حامد كمیلی (الیاس) بازی می‌كند، موتیف خاصی را در نظر گرفتم كه خیلی كوتاه است و فقط برای یك دست شدن با سایر عوامل از آن استفاده كردم تا شخصیت داستان به مخاطب بهترمعرفی شود.‌اما سایر شخصیت‌ها تم خاصی ندارند.چون معتقدم این تفكر قدیمی شده و من هم از آن دور شده‌ام.

• چرا؟ شاید فكر می‌كنید موسیقی باید مستقل از سریال باشد؟

خیر.این طور فكرنمی‌كنم.فقط می‌گویم این ترفند كه برای هر شخصیت موسیقی خاصی در نظر گرفته شود، تفكری است كه 70 سال قدمت دارد و موسیقی فیلم در تعریف مدرنش با این تفكر ناهماهنگ است.

البته كارهایی هم هست كه از موتیف‌های خاص برای هر شخصیت استفاده می‌شود ‌اما در حال حاضر چندان به این نوع كار اعتقاد ندارم.

البته این روش كمی كار آهنگساز را دشوار می‌كند.هرچند كه در شناخت بهتر مخاطب از شخصیت‌ها مؤثر است.

•  خود شما هم در كارهای قبلی تان از تم‌های خاص برای شخصیت‌های فیلم و سریال استفاده كرده اید.

بله. بارها.

اما یك آهنگساز مجبور است از كارهایی كه پیش از او در موسیقی فیلم كاربرد داشته، استفاده كند و این ترفندها را در دوره‌های مختلف كارش به كار ببرد.

اما الان من از این ماجرا دورم و احساس می‌كنم كه موسیقی خوب فیلم ویژگی‌های دیگری دارد و متفاوت از موسیقی است كه 3دهه پیش می‌شنیدیم. بنابراین لازم نیست از همان ترفندهای قبلی برای موسیقی فیلم استفاده كرد.

• برای ساخت موسیقی سریال اغماء آیا فیلمنامه آن را كامل خواندید؟

خیر.

چون بخش‌های پایانی فیلمنامه هنوز نوشته نشده كه این طوری كار همه سخت می‌شود.

ژون همه عوامل ناچارند گاه رج بزنند؛  مثلا فیلمبردار یا نورپردازو... . طبیعی است وقتی تصاویر شب به شب به آهنگساز می‌رسد، كار او نیز سخت می‌شود.

•  به غیراز اغماء برای ساخت موسیقی سریال‌ها و فیلم‌های دیگر، فیلمنامه آنها را می‌خوانید؟

خواندن فیلمنامه مهم است.‌اما معمولا تصویری كه كارگردان از فیلمنامه ارائه می‌دهد با تصویری كه من به‌عنوان آهنگساز از خواندن فیلمنامه درك می‌كنم، متفاوت است.

ترجیح می‌دهم فیلمنامه را بخوانم‌اما در 90 در صد كارها، وقتی فیلمنامه را خواندم و داستان ذهنی آن را برای خودم تعریف كردم با آنچه كارگردان به‌عنوان فیلم در اختیارم گذاشت، خیلی متفاوت بود.

بنابراین ترجیح می‌دهم خود فیلم را ببینم چون برداشت ادبی با برداشت تصویری خیلی تفاوت دارد به اضافه این كه عوامل دیگر هم روی فیلم و فیلمنامه تأثیر می‌گذارند.

از طرفی هر تصویر یك موسیقی درونی دارد و آهنگساز خوب باید بتواند آن را كشف كند و موسیقی اصلی كه در كار جریان دارد را به كار گیرد.

• در این كار چقدر از سینتی سایزر استفاده كردید؟

نیاز به یك منبع صدادهی جدید باعث می‌شود كه آهنگساز از سینتی سایزر استفاده كند.

من از این صدا در كنار اشكال آكوستیك و زنده موسیقی استفاده می‌كنم. هیچ مرزبندی برای این كار وجود ندارد و آهنگساز در مرحله‌ای احساس می‌كند كه می‌تواند به خوبی ازاین اصوات بهره ببرد.در واقع مهم این است كه آهنگساز از هر صدا در جای مناسب خود استفاده كند.

البته قبول دارم كه گاه از سینتی سایزر به شكل نادرست استفاده شده. چون تهیه‌كننده نمی‌تواند هزینه‌های یك اركستر را بپردازد و به همین دلیل از آهنگسازانی دعوت به كار می‌كند كه بتوانند با سینتی سایزر آهنگ مورد نظرشان را آماده كنند.

• چرا برای تیتراژ پایانی از موسیقی كلامی استفاده كردید؟

متأسفانه مدتی است كه برای همه تیتراژها آهنگ و كلام ساخته می‌شود كه اغلب آنها موسیقی پاپ هستند.

من نمی‌خواستم كار اغماء هم این گونه باشد.‌اما این شعر مولانا را خودم انتخاب كردم چون آیینه تمام قد سریال بود.

• به  نظر شما  موسیقی مذهبی چه ویژگی‌هایی دارد؟

در شكل كلاسیك موسیقی مذهبی تعاریف ویژه دارد و حتی اولین موسیقی كه توسط بشر ساخته شده موسیقی آیینی بوده و برای مناسك خاص ساخته می‌شده.

این نوع موسیقی در دین مسیحیت به اوج و شكوفایی خود می‌رسد.‌ اما نمی‌توان ژانر و رده خاصی را برای موسیقی مذهبی در نظر گرفت.

چون از پاسیون‌های باخ تا موسیقی مذهبی كه در تبت یا مراسم مذهبی خودمان می‌بینیم، طیف گسترده‌ای از موسیقی مذهبی است كه پرداختن به هر كدام از آنها مفصل است و نیاز به بحث و بررسی دارد.از طرفی این موسیقی در تلفیق با فیلم و سریال مذهبی شكل دیگری  خود می‌گیرد.

منبع : همشهری