خواب در سالمندان
در اوایل قرن 17 میلادی، دانشمندان به پدیده خواب علا‌قه‌مند شدند و به این نتیجه رسیدند كه خواب بر كیفیت زندگی انسان تأثیر می گذارد.
در آن عصر، خواب برای دانشمندان یك نوع رفتار بود و تنها به اشكال گوناگون خوابیدن انسان‌ها دقت می كردند. به مرور زمان علم پیشرفت كرد و ابداع تكنیك‌های متعدد به انسان این امكان را داد كه فعالیت‌های مغزی افراد گوناگون را در طول خواب ثبت و كاركرد آنها را اندازه‌گیری كند.
سالمندان چگونه می خوابند؟
ثبت فعالیت‌های مغزی سالمندان كار آسانی نیست، چون آنها نیز مانند كودكان خواب سبكی دارند و نسبت به محیط بسیار حساس‌اند.
آزمایش‌های گوناگون نشان داد كه افراد سالمند، روند تدریجی خواب سبك به سمت خواب عمیق را ندارند و كشف این موضوع، نكته مهمی درباره پیری مغز است. وقتی خواب سبك به خواب عمیق تبدیل نشود، شخص نسبت به محیط حساس باقی می ماند و در نتیجه مدام بیدار می شود.
عوامل افزایش مشكلات خواب در سالمندی
مصرف داروهای محرك، یائسگی و استرس از جمله این عوامل‌اند. تقریباً نیمی از زنان یائسه از مشكلات خواب رنج می برند و دو برابر زنان غیر یائسه، قرص خواب مصرف می كنند.
هنوز تحقیقات وسیعی در این باره انجام نشده، ولی به نظر می رسد عرق‌های شبانه و گُر گرفتگی‌ها نقش مهمی در اختلالات خواب زنان یائسه دارند.
از جمله دیگر عوامل قید شده، استرس است. تحقیقات نشان داده كه آثار منفی استرس روی خواب افراد مسن چند برابر افراد جوان است.
علل بروز مشكلات خواب در سالمندان
تحقیقات وسیعی در این زمینه به انجام رسیده است. به نظر می رسد بیمار‌ی‌های شدید و دردناك، آثار ثانویه داروها، شرایط روحی- روانی، مشكلات ابتدایی خواب، تغییرات ناگهانی و غیر قابل كنترل زندگی اجتماعی و شخصی و... می تواند سرآغاز بروز مشكلات خواب در افراد سالمند شود.
دكتر احمد علی كامرانی
*مطالب مرتبط:
برای رفع کم خوابی چه باید خورد ؟
