جشنواره فیلم فجر؛ از نوستالژی گذشته تا غافلگیری‌های امسال

آثاری که از حال و هوای روزگار گذشته رنگ می‌گیرند و با تنفس در دنیای جدید به‌دنبال بازآفرینی و تجدید زندگی در دنیای سینما هستند. فیلم‌هایی که گاه تاریخ را در دستان خود می‌گیرند و گاه به‌راحتی از درون یک وضعیت اجتماعی ناآشنا کلمات و تصاویری را خلق می‌کنند که دل هر مخاطبی را می‌رباید. سینمای امروز ایران به خوبی توانسته است به دنیای نوین بپردازد بی‌آنکه اصل خود را که همان انسان و دغدغه‌هایش است فراموش کند.

این دوره از جشنواره فجر چه از نظر تنوع سبک و فرم و چه از نظر پرداخت به موضوعات حساس و نو یک گام دیگر به سوی آینده سینمای ایران برداشته، فیلم‌هایی که در این دوره به نمایش در می‌آیند، درون‌مایه‌های انسانی و اجتماعی عمیقی دارند و با دغدغه‌های نو، نشانه‌هایی از تحول سینمایی را به‌نمایش می‌گذارند. برخی از این آثار همانند یک کتاب کهنه و فراموش‌شده بازخوانی دوباره‌ای از دوره‌های گذشته سینما به‌دست می‌دهند در حالی که برخی دیگر با جسارت به دنیای نو در دل مخاطب احساسات و اندیشه‌های جدیدی را به‌وجود می‌آورند.

از کمدی‌های پرهیجان و پرماجرا تا درام‌های عمیق و فکری، از مستندهای تاثیرگذار و جسورانه تا آثار تاریخی و بیوگرافی این جشنواره میزبان فیلم‌هایی است که در دل خود آینده سینمای ایران را نوید می‌دهند. همچنان که فیلمسازان جوان و کارگردانان نام‌آشنا با شور و اشتیاق به‌دنبال شکوفا کردن افکار و خلاقیت‌های خود هستند سینمای ایران نیز در مسیر رشد و تکامل گام‌های بلندتری به‌سوی جهانی شدن برمی‌دارد.

در این گزارش، با نگاهی دقیق‌تر و تحلیلی به فیلم‌های این دوره از جشنواره به بررسی آثار و کارگردان‌های مطرح و همچنین برجسته‌ترین ویژگی‌ها و پیام‌های سینمای ایران در دوران معاصر خواهیم پرداخت. از تک‌تک آثار جذاب و کنجکاوی‌برانگیز تا رویکردهای نوین در عرصه سینما، هر کدام از این فیلم‌ها می‌تواند نوری بر راه پیش‌روی سینما و فرهنگ کشور باشد.

موسی کلیم الله، اثر مهم کارگردان شاخص سینمای ایران

ابراهیم حاتمی‌کیا با «موسی کلیم الله» پس از سال‌ها انتظار، پروژه‌ای عظیم را روانه جشنواره کرده است. این فیلم با استفاده از فناوری مجازی و هوش مصنوعی داستان زندگی حضرت موسی را به‌طور متفاوتی روایت می‌کند.

عاشقان فوتبال 1968

یک فیلم فوتبالی که نه‌تنها عاشقان فوتبال، بلکه هر ایرانی را به خاطر یک تقابل تاریخی به وجد می‌آورد. داستان این فیلم حول محور بازی حساس ایران و رژیم صهیونیستی در جام ملت‌های آسیا 1968 می‌چرخد، جایی که تیم ملی فوتبال کشورمان با نتیجه 2 بر 1 آنها را شکست می‌دهد. در این فیلم امیر نوروزی، امیراحمد قزوینی و پادینا کیانی بازی کرده‌اند

آبستن شاید سینمایی فرم‌گرا

فیلمی به کارگردانی مصطفی و محمد تنابنده که به‌نظر می‌رسد با مشورت برادرشان محسن تنابنده ساخته شده باشد. «آبستن» یک روایت ملتهب را در قالب یک سکانس پلان به تصویر کشیده و همین تکنیک فیلمبرداری می‌تواند یکی از جذابیت‌های اصلی فیلم باشد. تماشای این اثر برای آن‌هایی که به سینمای فرم‌گرا علاقه دارند، می‌تواند تجربه‌ای متفاوت باشد. توماج دانش بهزادی، عباس غزالی و سوگل خلیق از جمله بازیگران این فیلم هستند.

آنتیک، کمدی‌ای با حضور چهره‌های نام آشنا

هادی نائیجی با یک کمدی متفاوت به جشنواره آمده است. «آنتیک» اولین تجربه کمدی نائیجی در کارنامه‌اش است و حضور بازیگرانی چون پژمان جمشیدی، احمد مهرانفر، ستاره پسیانی و امیر کربلایی‌زاده شاید بتواند این فیلم را به یکی از آثار پراقبال جشنواره تبدیل کرده است.

تاکسیدرمی، رازهای ناپنهان از یک کارگردان اولی

آرمان زرین‌کوب هم در نخستین تجربه کارگردانی‌اش با فیلمی به نام «تاکسیدرمی» به سراغ درام رفته است. داستان این فیلم درباره محمود است که از بیمارستان روانی مرخص می‌شود و به خانه می‌آید. اما ورود یک مهمان ناخوانده، پرده از رازهای پنهان زندگی آنها برمی‌دارد.

خاتی، درام اجتماعی

فریدون نجفی، پس از پنج سال از آخرین فیلمش امسال با فیلم «خاتی» بازگشته است. این فیلم را احمد رفیع‌زاده نوشته و بازیگران چون سارا بهرامی، آناهیتا افشار، سعید آقاخانی و فرید سجادی‌حسینی در اثر نجفی بازی می‌کنند این دو اتفاق می‌تواند نقاط مثبت فیلم را برای مخاطب به ارمغان بیاورد.

زیبا صدایم کن، اقتباسی امیدوارانه

رسول صدرعاملی پس از ۷ سال با فیلمی اقتباسی از یک رمان موفق به جشنواره برگشته است. داستان فیلم در خیابان ولیعصر تهران می‌گذرد و از میدان راه‌آهن به تجریش می‌رسد، که می‌تواند برای مخاطب جذاب باشد. البته می‌تواند در حوزه نوجوانان هم اثری تاثیرگذار و قابل تامل باشد.

اسفند

این فیلم که از آبان سال گذشته روند تولیدش آغاز شد، «اسفند» به مقطعی مهم از زندگی شهید علی هاشمی و عملیات خیبر می‌پردازد عملیاتی که یکی از بزرگ‌ترین تهاجم‌های ایران به عراق بود و سرداران بزرگ ابراهیم همت و حمید باکری در آن به شهادت رسیدند. رضا مسعودی، مهدی زمین‌پرداز، یاسین مسعودی، محمد عسگری و محمدرضا عقدایی یزدی از جمله بازیگران این فیلم سینمایی هستند.

اشک هور، زندگی شهید علی هاشمی

مهدی جعفری با ساخت فیلم «اسفند» به بخشی از زندگی شهید علی هاشمی می‌پردازد و حال‌وهوای دفاع مقدسی دارد. با توجه به تجربه موفق جعفری در دو فیلم قبلی‌اش «اشک هور» هم می‌تواند در میان آثار مورد توجه جشنواره قرار بگیرد.

بازی خونی، روایتی سینمایی از قیام شهر آمل

حسین میرزامحمدی که پیش‌تر با درام «کت چرمی» به خوبی درخشید این‌بار با یک درام تاریخی به جشنواره آمده است. «بازی خونی» به قیام شهر آمل در اوایل انقلاب می‌پردازد و می‌تواند در میان انبوه درام‌های اجتماعی اثری متفاوت و جذاب باشد.

بازی را بکش، یک داستان واقعی

تهیه‌کنندگی مصطفی کیایی و حضور بازیگرانی مثل محسن کیایی، هدی زین‌العابدین، محمد بحرانی و پوریا رحیمی‌سام از نقاط قوت این فیلم هستند. «بازی را بکش» که بر اساس یک داستان واقعی ملتهب ساخته شده قطعا یکی از آثار بحث‌برانگیز جشنواره خواهد بود.

پیشمرگ، زندگی شهید سعید قهاری‌سعید

علی غفاری که با آثاری چون «استرداد» و «تک‌تیرانداز» شناخته می‌شود این‌بار به سراغ زندگی شهید سعید قهاری‌سعید رفته است. حضور حسام منظور در این فیلم یکی از نقاط جذابیت آن به حساب می‌آید.

ترک عمیق، درام روان‌شناختی

اولین ساخته ابراهیم امینی با عنوان «ترک عمیق» هنوز جزئیات زیادی ندارد اما توانسته جایگاهی در بخش مسابقه جشنواره فجر پیدا کند. حضور بازیگرانی چون ساره بیات، مهدی هاشمی، علی باقری و ستایش دهقان، به این فیلم ابعادی جالب و پرامید داده است.

خدای جنگ رویداد تاریخی

حسن دارابی پس از دو فیلم پرتنش به سراغ یک سوژه مهم تاریخی رفته است. «خدای جنگ» داستان زندگی شهید حسن طهرانی‌مقدم است، که به‌دلیل حساسیت موضوع، یکی از آثار مورد توجه جشنواره خواهد بود.

داد، بازگشت ابوالفضل جلیلی

فیلم «داد» ساخته ابوالفضل جلیلی پس از ۲۴ سال غیبت در جشنواره فجر، مورد توجه است. جلیلی با فیلم‌هایی که در جشنواره‌های جهانی موفق بوده، این بار به سراغ فیلمی با موضوعی چالش‌برانگیز رفته است.

دست تنها، سینمای خاص

سینمای امیرحسین ثقفی همیشه خاص و منحصر به فرد بوده است. فیلم «دست تنها» نیز با همان ویژگی‌ها، می‌تواند مخاطبان خاص خود را پیدا کند.

رها درام اجتماعی با حضور شهاب حسینی

حسام فرهمند با نخستین ساخته خود، «رها»، درام اجتماعی متفاوتی را ارائه داده است. بازی شهاب حسینی در نقش اصلی، یکی از نکات جذاب این فیلم است.

زمانی در ابدیت، رازهای سینما

مهدی نوروزیان، که سال‌ها در خارج از کشور فعالیت کرده است حالا با نخستین فیلم بلند ایرانی خود در جشنواره فجر حاضر است. حضور نیکی کریمی به‌عنوان تهیه‌کننده و تیم بازیگران، این فیلم را به یک اثر مهم تبدیل کرده است.

سونسوز، عقیم بودن زنان یک روستا

«سونسوز» اولین فیلم تماماً آذری زبان جشنواره است. داستان آن درباره مستندسازی است که فیلمی درباره عقیم بودن زنان یک روستا می‌سازد و زنان برای دفاع از حیثیت خود، مستند را می‌دزدند.

شاه‌نقش، بازگشت احمدلو

شاهد احمدلو با «شاه‌نقش» در تلاش است تا موفقیت‌های قبلی خود را در جشنواره تکرار کند. این فیلم با بازیگران چهره‌ای از نسل‌های مختلف، به‌ویژه بهرنگ علوی و هومن برق‌نورد، مورد توجه قرار خواهد گرفت.

شمال از جنوب غربی اکشن و سیاست

فیلم «شمال از جنوب غربی» با مضمون سیاسی و اکشن یکی از آثار هیجان‌انگیز جشنواره است. ترکیب بازیگران همچون مصطفی زمانی و امیر آقایی نیز، جذابیت فیلم را دوچندان کرده است.

درام زنانه

ابراهیم ایرج‌زاد، پس از فیلم «عنکبوت»، با «شوهر ستاره» به سراغ یک درام زنانه رفته است. حضور حامد بهداد و فریبا نادری در این فیلم آن را به یکی از آثار کنجکاوی‌برانگیز جشنواره تبدیل کرده است.

صددام کمدی متفاوت

پدرام پورامیری با «صددام» به دنیای کمدی وارد شده است. حضور رضا عطاران با گریم متفاوت، جذابیت ویژه‌ای به فیلم بخشیده است. ترکیب بازیگران معروف از جمله پری‌ناز ایزدیار و آزاده صمدی، می‌تواند باعث موفقیت این کمدی شود.

بیوگرافی شهید صیاد شیرازی

حسین تراب‌نژاد با «صیاد»، نخستین فیلم بیوگرافی خود را ساخته است. این فیلم روایت مهمی از زندگی شهید صیاد شیرازی است و جواد افشار پس از ۱۶ سال به دنیای سینما بازگشته است.

فریاد، درام اجتماعی تازه

محمدرضا اردلان، با نخستین فیلم بلند خود به نام «فریاد»، وارد دنیای سینما شده است. این فیلم با تم اجتماعی خود، ظرفیت بالایی برای دیده شدن دارد.

کفایت مذاکرات

فیلم «کفایت مذاکرات» نخستین تجربه سهیل موفق در حوزه کمدی است. نام فیلم و حضور ابراهیم عامریان به‌عنوان تهیه‌کننده، از عواملی است که این فیلم را جذاب می‌کند.

گوزن‌های اتوبان درام اجتماعی جذاب

ابوالفضل صفاری پس از ۱۲ سال، با «گوزن‌های اتوبان» به بخش رقابتی جشنواره فجر بازگشته است. این فیلم با حضور بازیگران محبوب سینمای اجتماعی، مانند الناز شاکردوست و نوید پورفرج، به یکی از آثار مورد انتظار تبدیل شده است.

ناتور دشت، اقتباس سینمایی

«ناتور دشت» یکی از فیلم‌های کنجکاوی‌برانگیز جشنواره است. این اثر حتی اگر اقتباسی آزاد از شاهکار سلینجر باشد، با کارگردانی محمدرضا خردمندان و بازی هادی حجازی‌فر و میرسعید مولویان، به یک فیلم جذاب تبدیل می‌شود.

جشنواره فیلم فجر امسال، همان‌طور که انتظار می‌رود، ترکیبی از آثار تاریخی، اجتماعی، دفاع مقدسی و کمدی را در خود جای داده است. از روایت‌های ملتهب و واقعی تا داستان‌های فانتزی و خنده‌دار، تنوع آثار جشنواره می‌تواند مخاطبان مختلف را راضی کند. حالا باید دید کدام فیلم‌ها می‌توانند تحسین‌ها را برانگیزند و کدام‌ها در یادها باقی بمانند. آنچه مسلم است، امسال هم جشنواره فجر، محلی برای غافلگیری و بحث خواهد بود.

---