رسانه‌های غربی؛ حامیان دائمی اسرائیل

محمد المصری؛ استاد مطالعات رسانه‌ای، اخیراً اولین مطالعه تجربی خود در مورد این موضوع را منتشر کرد‌ه است. تحقیقات او نشان می‌دهد همدردی رسانه‌های غربی نسبت به اسرائیلی‌ها به میزان قابل توجهی بیشتر از از همدردی آن‌ها مردم فلسطین است.

در این مطالعه بیش از 400 پست اینستاگرام (IG) از جمله تصاویر ثابت، زیرنویس‌ها و ویدیوهای CNN، BBC News، Fox News، MSNBC و Sky News مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

در این مطالعات چندین متغیر کلیدی از جمله منبع‌یابی (منابع مورد استناد خبر)، انسان‌سازی قربان ی(توجیه خشونت‌‌ها و جنایات) و چارچوب غالب (ایجاد روایت غالب و و نرمال‌سازی) مورد ارزیابی قرار گرفت.

منبع یابی

تفاوت‌های منبع‌یابی نقطه مناسبی برای شروع است. تحقیقات قبلی نشان می‌دهد رسانه‌های خبری غربی به طور معمول از منابع اسرائیلی استفاده می‌کنند.

مطابق با تحقیقات گذشته، CNN،‌BBC ،‌Fox ،‌MSNBC و Sky News از منابع اسرائیلی حمایت می‌کنند و این موضوع برای انواع مختلف پست‌های اینستاگرامی(تصاویر ثابت،عکس، ویدیو و...) صدق می‌کند.

به عنوان مثال، در دسته تصاویر ثابت، این رسانه‌ها نزدیک به 9 برابر از منابع اسرائیلی و تقریبا 11 برابر بیشتر از منابع حامی اسرائیل نسبت به منابع فلسطین یا حامی فلسطین استفاده کردند.(منظور از منابع حامی رسانه‌هایی است که منبع آن‌ها فلسطینی یا اسرائیلی نیست اما محسوس یا غیر محسوس از آن‌ها حمایت می‌کنند(

در دسته پست‌های زیرنویس‌دار ، منابع اسرائیلی تقریباً 4 برابر بیشتر و منابع حامی اسرائیل 9 برابر بیشتر از منابع طرفدار فلسطین استفاده شده‌اند.

در محتوای ویدیویی، تفاوت‌های منابع کمتر مشخص بود اما از نظر آماری تفاوت معنی‌داری قابل مشاهده است.

اهمیت چنین تفاوت‌های آشکار منبع را نمی‌توان اغراق کرد. مطالعات رسانه‌ای تاکید می‌کند که نوع تاکید و لحن پوشش خبری اغلب توسط منابع مورد استفاده شکل می‌گیرد. پس منطقی است که فرض کنیم چنین اتکای شدیدی به منابع اسرائیلی و حامی اسرائیل احتمالاً منجر به ایجاد عدم تعادل قابل توجهی در گزارش‌های خبری می‌شود.

همدردی با قربانیان خشونت

یکی از عمده تفاوت‌های(تبعیض و استاندارد دوگانه) شناسایی شده در این مطالعه به میزان همدردی نشان داده شده با قربانیان مربوط می‌شود. هر پنج خبرگزاری تمایل آشکاری برای ابراز همدردی با قربانیان اسرائیلی نسبت به قربانیان فلسطینی داشته‌اند.

به طور متوسط، سی‌ان‌ان،‌ بی‌بی‌سی،‌ فاکس،‌ ‌ام‌اس‌ان‌بی‌سی و اسکای نیوز اطلاعات شخصی بیشتری - نام، سن، شغل، سرگرمی‌ها و روابط خانوادگی - درباره اسرائیلی نسبت به قربانیان فلسطینی خشونت منتشر کردند. (این در حالی است که هم از نظر کَمّی: تعداد قربانیان و هم از نظر کیفی: تعداد کشته‌ها و مصائب و درد رنج مردم فلسطین در مقابل با کشته‌های صهیون، تفاوت از زمین تا آسمان است و این رسانه‌ها به وضوح استانداردهای دوگانه و تبعیض‌آمیزی دارند)

این رسانه‌ها  0.47 درصد اطلاعات شخصی ارائه شده در هر پست اینستاگرام را به کشته‌های اسرائیلی و فقط 0.14 درصد اطلاعات شخصی منتشر شده را به قربانیان فلسطینی تخصیص داد.

به عنوان مثال، MSNBC به طور متوسط ​​1.14 درصد اطلاعات شخصی در هر پست را به قربانیان(کشته‌‌های)‌ اسرائیلی و فقط 0.09 درصد جزئیات را به قربانیان فلسطینی تخصیص داد که نشان دهنده تفاوت تقریبا 13 برابری است.

این اعداد برای 4 رسانه دیگر به شرح زیر است:

CNN : 1.33 درصد در مورد اسرائیل – 0.37 درصد در مورد فلسطین

BBC : 0.52 درصد در مورد اسرائیل-0.07 درصد در مورد فلسطین

FOX : 0.20 درصد در مورد اسرائیل- 0.02 درصد در مورد فلسطین

 :SKYNEWS0.22 درصد در مورد اسرائیل-0.16 درصد در مورد فلسطین(عملکرد منصفانه‌تر در این مورد)

تحقیقات مطالعات رسانه‌ای نشان می‌دهد که این نوع شخصی‌سازی نقش مهمی در پرورش انسان‌سازی دارد، زیرا به مخاطبان کمک می‌کند عمیق‌تر با قربانیان ارتباط برقرار کنند. در نتیجه، منطقی است که فرض کنیم مخاطبان اخبار (رسانه‌های غربی) ممکن است بیشتر با قربانیان اسرائیلی همدردی کنند چرا که بیشتر اطلاعات خود را در مورد آن‌ها دریافت می‌کنند.

این مطالعه همچنین به بررسی حساب‌های شخصی‌سازی شده احساسی در پست‌های ویدیویی پرداخته است. این گزارش‌های ویدئویی شامل "جزئیات دلخراش درباره کشته‌شدگان، مجروحان یا مفقودین و نیز خانواده‌های آن‌ها" هستند که معمولاً به شکل بسته‌هایی ارائه می‌شوند که به معرفی قربانی و مصاحبه با اعضای خانواده او منتشر می‌شوند‌.‌ در مجموع، رسانه‌های خبری تقریباً 4 برابر بیشتر از قربانیان فلسطینی، گزارش‌های شخصی و احساسی قربانیان اسرائیلی را منتشر می‌کردند.

قاب‌بندی و زمینه

تبعیض و استاندارد‌های دوگانه در یافته‌های مربوط به قاب‌بندی قالب (ایجاد روایت قالب) هم  کاملا واضح است.

تقریباً 30 درصد از پست‌هایی که خشونت اسرائیل را پوشش می‌دهند، اقدامات اسرائیل را به عنوان «دفاع از خود» توصیف می‌کنند (این عدد برای مردم فلسطین 0.5 درصد است) که در مقایسه با پوشش خبری مشابه از فلسطین تفاوت 60 درصدی دارد. به طور متقابل در این رسانه‌ها، احتمال شناسایی فلسطین به عنوان «متجاوز» 10 برابر بیشتر از اسرائیل بود.

اقدام دیگر این رسانه‌ها حذف ارائه گزارش در زمینه‌های حیاتی مانند تجاوز اسرائیل به غزه در 9 ماه اول سال 2023، اشغال مستمر سرزمین‌های فلسطینی(اشغال 75 ساله) و  محاصره طولانی مدت غزه(تقریبا از سال 2006) مشهود است.(در واقع این رسانه‌ها طوری اخبار مرتبط را نشان می‌دهند که انگار اسرائیل دولت منزه و پاک‌دستی است که مورد تجاوز قرار گرفته و به آن ظلم شده!)

طبق این پژوهش در تمام ویدیوهای مرتبط در اینستاگرام 19.5 درصد از ویدئوها حاوی متن انتقادی از اسرائیل و  50 درصد شامل زمینه‌های انتقاد از  فلسطین بود. این یافته‌ها با دهه‌ها پژوهش دانشگاهی که الگوهای مشابهی را نشان می‌دهند، هم در طول دوره‌های دیگر خشونت‌های اسرائیل-فلسطین و هم در دوره‌های آرامش نسبی همسو می‌شوند.

در طول جنگ کنونی، مطالعات متعدد دیگری نیز انجام شده که  یافته‌های جالبی را ارائه می‌دهند:

به عنوان مثال، تجزیه و تحلیل روزنامه‌های برجسته بریتانیا توسط The New Arab نشان داد که «اسم‌های احساسی» - کلماتی مانند «کشتار فجیع،قتل‌عام،کشتار،سلاخی» - به طور معمول در زمینه خشونت فلسطینی استفاده می‌شوند، اما تقریباً هرگز در زمینه خشونت اسرائیل استفاده نمی‌شود.

نتایج مشابهی توسط The Intercept پیدا شد که پوشش روزنامه‌های بزرگ ایالات متحده را بررسی کرد. این مطالعه نشان داد که نسبت استفاده دو اصطلاح «Slaughter» و«Massacare» که هر دو به معنای (کشتار فجیع،قتل‌عام،کشتار،سلاخی) ترجمه می‌شود  برای توصیف کشتار اسرائیلی‌ها در برابر فلسطینی‌ها به ترتیب 60 به 1 و 125 به 2 بود.(یعنی از هر 60 باری استفاده از Slaughter فقط 1 بار آن به اسرائیل نسبت داده می‌شد)

معنا بخشیدن به داده‌ها

نابرابری و تبعیض این مطالعه و بسیاری از مطالعات مشابه دیگر چندین سوال را مطرح می‌کنند.

-از نظر منبع، چرا رسانه های اصلی خبری غربی تا این حد به منابع اسرائیلی متکی هستند؟

-رسانه‌های غربی به وضوح به منابع فلسطینی و طرفدار فلسطین دسترسی دارند، چرا از آن‌ها استفاده نمی‌کنند؟

چرا خبرگزاری‌های غربی از کلماتی مانند "قتل عام"، "قتل عام" و "وحشیانه" بیشتر در مورد فلسطینی‌ها استفاده می‌کنند؟

جودی رودورن، سردبیر فعلی فوروارد و رئیس سابق دفتر اورشلیم نیویورک تایمز، اینگونه از این اقدام رسانه‌های غربی دفاع می‌کند:

رودورن استدلال کرد که چنین عباراتی برای توصیف خشونت اسرائیل مناسب نیست. چرا که اول حماس به اسرائیل حمله کرده است.(به این نکته بالاتر اشاره کردیم، این رسانه‌ها سعی می‌کنند از ظلم و جنایات چند دهه گذشته اسرائیل حرفی نزنند تا مردم فلسطین را مقصر نشان دهند.)

این در حالی است که کارشناسان خبره سازمان ملل و محققان هولوکاست، نسل‌کشی و متخصصان حقوق بشر دوستانه جنایات اسرائیل در فلسطین را به عنوان «یک دوره درسی نسل‌کشی شناسایی» می‌کنند.

بنابراین با توجه به تلفات فوق‌العاده بالای غیرنظامیان در غزه، اصلا غیر منطقی نیست که رسانه‌های خبری غربی، اقدامات خشونت‌آمیز اسرائیل را به عنوان «قتل‌عام» و «نسل‌کشی» توصیف کنند.

 منصفانه است که بپرسیم چرا رسانه‌های غربی با وجود اختلاف چشمگیر تلفات فلسطین و اسرائیل، اخبار مردم فلسطین را پوشش نمی‌دهند؟

تنش‌های داخلی

هیچ توطئه بزرگی در کار نیست. روزنامه‌نگاران در اتاق‌های ملاقات ننشسته‌اند تا برای ترسیم فلسطینی‌ها به عنوان هیولا و اسرائیلی‌ها به عنوان بی‌گناه نقشه بکشند. فرآیندهای تولید اخبار اساساً توسط ایدئولوژی‌ها، سیاست‌های سردبیر، روال جمع آوری اخبار، دولت‌ها، شرکت ها، گروه‌های ذینفع و دکترین توازن روزنامه‌نگاری، از جمله موارد دیگر، محدود می شود.(از نظر مترجم خود این تبعیض و استاندارد دوگانه‌ای در خبرگزاری‌های نامبرده و امثال آن‌ها نشان دهنده توطئه‌ای نظام‌مند است.)

البته خوشبختانه در این مدت بسیاری از خبرنگاران آمریکایی و اروپایی متوجه کم کاری و تبعیض موسسات خود شده‌اند.

برای مثال در اوایل این ماه، بیش از 100 کارمند بی‌بی‌سی به طور ناشناس نامه‌ای را به تیم دیوی؛ مدیر کل بی‌بی‌سی امضا کردند و از اینکه گزارش‌های این تلویزیون با طرفداری آشکارا از اسرائیل «اصول اولیه روزنامه‌نگاری» را نقض کرده است، شکایت کردند.(در نیویورک‌‌تایمز و سی‌ان‌ان هم مواردی گزارش شده که به منظور جلوگیری از طولانی شدن مطلب از درج آن‌ها خودداری کردیم

این عدم صداقت صدای مخاطبان اخبار را هم درآورده و آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی با واکنش‌های خود در کامنت‌ها و لایک‌ها نسبت به این تبعیض اظهار ناامیدی کرده‌اند.

بنابراین، امید است که این تحقیقات، شکایات کارکنان و نظرات مخاطبان بتواند به گفت‌وگوهای جدی، درون‌بینی و تغییر در رسانه‌های اصلی غربی منجر شود.(ان‌شاءالله!)

چنین تأملی نه تنها یک الزام اخلاقی است، بلکه می‌تواند دارای اهمیت قانونی نیز باشد. کریگ مخیبر، وکیل بین‌المللی حقوق بشر و مدیر سابق دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر، اخیراً استدلال اینطور استدلال کرده که سازمان‌های خبری غربی می‌توانند از نظر قانونی برای تسهیل نسل‌کشی پاسخگو باشند. البته به دلایل مختلف، پاسخگویی قانونی از این نوع بسیار بعید است.

اما این به تلاش آن‌ها برای نیل به هدف حمایت از حقیقت و انصاف کمک می‌کند. این مسئله می‌تواند اعتبار را تقویت کند و انتقاد مخاطبان، محققان، کارمندان و کارشناسان حقوقی مانند مخیبر را کاهش دهد.

منبع:
https://www.middleeasteye.net/opinion/gaza-war-israel-instagram-western-media-favours-how

---