اثر هاله‌ای، خطایی در کمین سرمایه‌های ما!
اثر هاله‌ای، خطای شناختی است که قضاوت ما از افراد و نشان‌های تجاری را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در عصر دیجیتال امروز تبلیغات و نفوذ اینفلوئنسرها می‌توانند این خطا را تشدید کرده و به تصمیمات نادرست منجر شوند. شناخت و آگاهی نسبت به این اثر و داشتن رویکرد منطقی در تحلیل اطلاعات، کلید حفظ سرمایه است.
اثر هاله‌ای، یک ترفند زیرپوستی و نامحسوس
در عصر دیجیتال امروز، نان بسیاری از افراد و حتی نشان‌های تجاری در ایجاد کردن اثر هاله‌ای در مخاطبانشان است که از طریق صنعت تبلیغات و با تاثیرات زیرپوستی بر احساسات و عواطف مخاطب، تصور آن‌ها را نسبت به خودشان مثبت می‌سازند و آن‌ها را با خودشان در پروژه‌ها همراه می‌کنند.چنین تاثیراتی می‌تواند منجر به تصمیمات سرمایه‌گذاری نادرست شود، زیرا فرد به جای توجه به شواهد و داده‌های واقعی، تحلیل خود را تحت تأثیر احساسات و تصورات اولیه قرار می‌دهد و اجازه می‌دهد تا صاحب اصلی آن برند یا کسب و کار درباره نحوه به کارگیری سرمایه‌اش تصمیم بگیرند.
برای مثال تصور کنید یک شرکت معروف لوازم هوشمند، گوشی جدید خود را معرفی کرده است. اگر شما صرف اینکه به این برند علاقه دارید یا حتی صرف اینکه ساعت و لپ تاپ این برند را دارید، بدون بررسی این گوشی و مقایسه با برندهای رقیب سراغ خرید آن بروید، دچار خطای هاله‌ای یا تعمیم شده‌اید و اگر پس از استفاده متوجه شوید که کیفیت ضعیفی دارد سرمایه خود را از دست می‌دهید.
بلاگرها، بازوان قدرتمند خطای تعمیم
بلاگرها و اینفلوئنسرها یکی از قدرتمندترین منشاهای ایجاد شدن خطای شناختی در افراد محسوب می‌شوند و از این طریق سود کلانی را به جیب می‌زنند. این افراد ابتدا از طریق جذابیت‌های ظاهری همچون داشتن زیبایی ظاهری، سبک زندگی لوکس، خانه تجملاتی و یا داشتن روتین صبح و شب، ورزش کردن و به طور کلی نشان دادن یک سبک زندگی سرشار از موفقیت، افراد را به خود جذب کرده و آن‌ها را تحت تاثیر خود قرار می‌دهند.رفته رفته با جلب اعتماد مخاطبان و ایجاد کردن یک زندگی موفق در ذهنیت مخاطب، او را به هر سمت و سویی که سودآورتر باشد می‌کشانند حتی اگر بستر نامناسب و زیان‌آوری برای مخاطبانشان باشد. نمونه شکست‌خورده این تبلیغات، کوروش کمپانی است که سلبریتی‌ها و بلاگرهای فضای مجازی در صف اول تبلیغ این کمپانی بودند و در مشهور شدن آن نقش بسزایی داشتند. در واقع این کمپانی از طریق چهره‌هایی که نزد مردم شناخته‌شده‌تر و مقبول‌تر هستند دست به تبلیغ برند خود زد و پای مالباختگان بسیاری را به دادسراها کشاند.
بسیاری از اینفلوئنسرهای فضای مجازی پس از اینکه اطمینان یافتند جای پای مخاطبانشان در همراهی سبک زندگیشان محکم شده است و اعتماد آن‌ها را به قدر کافی جلب کرده‌اند، بدون داشتن دانش و آگاهی کافی، دوره‌های «رمز و رازهای موفقیت» و «فوت و فن‌های سرمایه‌گذاری» و... را طراحی کرده و از این طریق پای بسیاری را به دوره‌های آبکی و در مواردی مضر باز می‌کنند و غافل از اینکه سود اصلی در جیب خودشان می‌رود. این دوره‌ها نه تنها سرشار از اطلاعات بی پایه و اساس است بلکه می‌تواند با افزایش اعتماد به نفس کاذب در فرد، انرژی و سرمایه‌اش را هدر دهد.
چند راه برای کاهش تاثیرات خطای تعمیم
به طور کلی ما دائما به صورت زیر پوستی و نامحسوس تحت تاثیر این خطای شناختی هستیم و فضای مجازی نیز به این تاثیرات دامن می‌زند. آگاه بودن نسبت به این خطا و البته کسب آگاهی قبل باعث میشه به راحتی تحت تاثیر هر محرکی قرار نگیریم اما چطور میتوان از تاثیرات این خطای شناختی کاست؟· به جای تکیه بر نظرات فرد تبلیغ کننده، به بررسی و تحلیل داده‌های واقعی بپردازید. مثلاً اگر قصد خرید یک محصول را دارید، نظرات مصرف‌کنندگان قبلی، مشخصات فنی و نتایج تست‌های محصول را مطالعه کنید و خلاصه نگذارید فرد دیگری برای شما تصمیم بگیرد.
· اگر در حال ارزیابی یک محصول یا شرکت هستید، آن را با رقبای مشابه مقایسه کنید. این کار می‌تواند به شما کمک کند تا یک دیدگاه عینی‌تری از کمیت و کیفیت آن داشته باشید و به شواهد بیشتری تکیه کنید.
· از نظرات و تجربیات دیگران، به ویژه افرادی که ممکن است با شما اختلاف دیدگاه داشته باشند استفاده کنید. این کار می‌تواند به کاهش تأثیر نظر تعصبی مثبت یا منفی به یک چیزی کمک کند و باعث شود به ابعاد مختلف آن توجه کنید.
· همچنین برای خرید یک محصول یا سرمایه‌گذاری، زمان مناسبی را در نظر بگیرید تا بتوانید بدون فشار احساسات و به طور منطقی فکر کنید. این موضوع می‌تواند به شما کمک کند از تأثیرات هیجانی دور بمانید.
