قرض گرفتن آدابی دارد که بهتر است آن‌ها را بدانیم
ناگفته‌هایی درباره آداب قرض گرفتن
ناآگاهی و حتی نادیده گرفتن باید و نبایدها و آدابی که برای قرض گرفتن وجود دارد، باعث شکراب شدن روابط بسیاری شده تا جایی که چنین سنتی نسبت به گذشته در جامعه کمرنگ شده است.
این در حالیست که پیامبر اسلام، نقل کرده‌اند قرض دادن 18 حسنه و صدقه دادن 10 حسنه دارد و امام صادق علیه‌السلام نیز درباره چرایی بیشتر بودن حسنه قرض دادن نسبت به صدقه دادن فرموده‌اند قرض الحسنه جز به دست نیازمند نمی‌رسد اما صدقه ممکن است به دست غیرمحتاج بیفتد.
بنابراین با در نظر گرفتن توصیه‌های دین و هم با توجه به اصول اقتصادی قرض گرفتن، می‌توان نتیجه گرفت که جز برای رفع نیاز نباید بدهکار شد: نیازی که مبرم و بی قید و شرط است و برای رفع شدن، چاره‌ای جز قرض گرفتن ندارد و یا نیازی که سودآور است. اینکه برای تعویض مبلمان خانه که چندان ضرورتی ندارد و آسیب‌زا نیست بخواهید خود را بدهکار کنید، جزو شروط قرض گرفتن نیست.
همانطور که گفته شد، همدلی کردن برای فرد مقروض ضرورت دارد. همدلی در ارتباطات انسانی یعنی خود را جای طرف مقابل قرار دادن و تلاش برای درک موقعیت او. در واقع همدلی کردن در این مسئله باید متقابل باشد. همانطور که فردی شرایط مالی شما را درک کرده و پولی را قرض داده است، شما نیز باید در نظر بگیرید که احتمال دارد او هم در شرایط شما قرار بگیرد و به پول خود نیاز پیدا کند، چرا که هزینه‌های غیر قابل پیش‌بینی خبر نمی‌کنند و به طور ناگهانی سر و کله‌شان پیدا می‌شود.
با این اوصاف پیش از قرض گرفتن باید فکر کنید که چگونه و از چه منبعی قرار است بدهی خود را تسویه کنید. بسیاری از بدقولی‌هایی که حتی به شکراب شدن روابط دو طرف می‌انجامد ناشی از فکر نکردن به چگونگی تسویه بدهی است. در واقع فرد بدون فکر به چگونگی بازپرداخت، خود را غرق در بدهی می‌کند که هم خواب و خوراک را از خودش می‌گیرد و هم طرف مقابل را از قرض دادن پشیمان می‌کند.
مطمئن شدن از زمان پرداخت بدهی به منظور پیشگیری از بدقول نشدن هم از جمله آداب قرض گرفتن است که پیش از دریافت پول باید به آن فکر کنید. هیچوقت برای اینکه فردی را به قرض دادن پول راضی کنید، هیجانی تصمیم نگیرید.
پرهیز از دریافت بدهی هنگفت برای مصارف شخصی هم از توصیه‌هایی است که شرع به آن تاکید کرده به طوریکه امیرالمومنین علیه‌السلام نقل کرده‌اند بدهى بسیار، راستگو را دروغگو و خوش قول را بدقول می‌کند. همچنین بر اساس اصول اقتصادی نیز دریافت قرض با رقم بالا توصیه نمی‌شود چرا که هم بازپرداخت آن دشوار می‌شود و هم اینکه باتوجه به بی‌ثبات بودن نرخ تورم و کاهش شدید ارزش پول ملی، اگر نتوانید سر موعد پول را برگردانید، هم شما قدرت پرداخت خود را از دست می‌دهید و هم قرض‌دهنده ضرر خواهد کرد.
فراموش نکنید پولی که به شما قرض داده شده امانت است و حتی اگر کسی که از او پولی قرض گرفته‌اید فرد ثروتمندی باشد باید سر موعدی که تعیین کرده‌اید، بدهی خود را با او تسویه کنید. اینکه بخواهید به بهانه بی‌نیاز بودن فرد به مبلغ بدهی، از برگرداندن آن اجتناب و یا امروز و فردا کنید، غیر اخلاقی است.
اگر متوجه شدید که نمی‌توانید در مهلت مقرر بدهی خود را تسویه کنید، پیش از اینکه طرف مقابل پیگیری کند، تماس بگیرید و ماجرا را در کمال احترام توضیح دهید. این کار احتمال موافقت او را بالا می‌برد. همچنین اگر برای مهلت دادن با شما موافقت نشد بی‌احترامی نکنید و پولی که به شما قرض داده شده است را بی‌ارزش نشمارید.
