تبیان، دستیار زندگی

از خود و خانواده‌تان در برابر مسمومیت با مونوکسید کربن مراقبت کنید

هر ساله صدها نفر تصادفاً در اثر مسمومیت با منوکسید کربن به واسطه استفاده از وسیله‌ای که سوخت را خوب نمی‌سوزاند جان خود را از دست می‌دهند. جنین، نوزاد، افراد سالمند و کسانی که کم‌خونی یا سابقه بیماری قلبی یا تنفسی دارند بسیار مستعد مسمومیت با مونوکسیدکربن هستند.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
علائم مسمومیت با مونوکسیدکربن
مونوکسید کربن می‌تواند کُشنده باشد. شما نمی‌توانید بوی مونوکسید کربن را حس کنید؛ اما میزان زیاد آن می‌تواند در عرض چند دقیقه فرد را بکشد. کربن مونوکسید (CO) هر زمانی که سوختی؛ مانند بنزین، گازوئیل، چوب یا زغال می‌سوزد تولید می‌شود. اگر وسیله‌ای که سوختی می‌سوزاند، به‌درستی کار کند و از سوخت استفاده کند، میزان مونوکسید تولید شده معمولاً خطرناک نیست. اما اگر این وسیله خوب کار نکند یا نادرست استفاده شود، نتیجهٔ آن تولید میزان زیادی از مونوکسید کربن خواهد بود. هر ساله صدها نفر تصادفاً در اثر مسمومیت با مونوکسیدکربن به واسطه استفاده از وسیله‌ای که سوخت را خوب نمی‌سوزاند جان خود را از دست می‌دهند. جنین، نوزاد، افراد سالمند و کسانی که کم‌خونی یا سابقه بیماری قلبی یا تنفسی دارند بسیار مستعد مسمومیت با مونوکسید کربن هستند.

علائم مسمومیت با مونوکسید کربن

مسمومیت با مونوکسید کربن در حد متوسط می‌تواند باعث سر دردهای شدید، سرگیجه، پریشانی، حالت تهوع یا غش شود. اگر این سطح از مسمومیت برای مدت طولانی ادامه پیدا کند، حتی می‌تواند منجر به مرگ شود. میزان کم مسمومیت با مونوکسید کربن می‌تواند باعث تنگی نفس، حالت تهوع خفیف و سردردهای خفیف شود و شاید اثرات طولانی‌تری بر سلامتی بگذارد. ازآنجایی‌که بسیاری از این علائم مشابه علائم آنفلوانزا یا دیگر بیماری‌ها هستند، شاید تصور نکنید علائمی که وجود دارند می‌توانند مربوط به مسمومیت با مونوکسید کربن باشند.

جانب احتیاط را بگیرید

اگر علائمی که دارید که فکر می‌کنید ممکن است ناشی از مسمومیت با مونوکسید کربن باشد:
. فوراً جریان هوای تازه را برقرار کنید. پنجره‌ها را باز کنید، وسیلهٔ احتراق را خاموش کنید و محیط را ترک کنید.
. خود را به اورژانس بیمارستان برسانید و به پزشک بگویید شاید با مونوکسید کربن مسموم شده باشید. اگر چنین اتفاقی افتاده باشد، با آزمایش خون تشخیص داده خواهد شد.
. برای پاسخ داده به این سؤال‌ها آماده باشید: آیا علائم را فقط در خانه دارید؟ آیا این علائم وقتی خانه را ترک می‌کنید ناپدید یا کم می‌شوند و وقتی به خانه برمی‌گردید دوباره ظاهر می‌شوند؟ آیا شخص دیگری در خانه شما علائم مشابهی دارد؟ آیا علائم همه افراد تقریباً هم‌زمان ظاهر می‌شوند؟ آیا در خانه از وسیله‌ای که سوخت می‌سوزاند استفاده می‌کنید؟ آیا مطمئنید این وسیله درست کار می‌کند؟

چه باید بکنید اگر فکر می‌کنید شخصی دچار مسمومیت با مونوکسید کربن شده؟

. او را به هوای تازه ببرید
فرد را از جایی که مونوکسید کربن وجود دارد دور کنید.
اگر فرد بیهوش است، پیش از حرکت‌دادن او از جهت آسیب‌های احتمالی وضعیتش را چک کنید.
منبع سوخت مونوکسید کربن را خاموش کنید.
. اورژانس خبر کنید
. در صورت نیاز احیای قلبی ریوی انجام دهید (CPR)

اگر فرد مسموم واکنشی نشان نمی‌دهد، غیرمعمول نفس می‌کشد یا نفس نمی‌کشد:
اگر تنها هستید پیش از تماس با اورژانس به مدت یک دقیقه احیای قلبی ریوی انجام دهید، در غیر این صورت از شخص دیگری بخواهید با اورژانس تماس بگیرید و احیا را شروع کنید.
احیا را ادامه دهید تا فرد مسموم شروع به نفس‌کشیدن کند یا اورژانس برسد.

درمان مسمومیت با مونوکسید کربن

مسمومیت با مونوکسید کربن با اکسیژن ۱۰۰ درصد با هدف واردکردن دوباره اکسیژن به سلول‌های خون مداوا می‌شود. بسته به شدت قرارگرفتن در معرض مونوکسید کربن، این اکسیژن با روش‌های مختلفی انتقال داده می‌شود.
. مسمومیت خفیف: با ماسک اکسیژن
. مسمومیت شدید: با قراردادن بیمار در اتاق اکسیژن با فشار بالا

مسمومیت با مونوکسید کربن چقدر باقی می‌ماند؟

در موارد خفیف، اثرات مسمومیت ممکن است به‌محض تنفس هوای تازه یا قرارگرفتن در معرض اکسیژن خالص، شروع به کمترشدن کند. ممکن است یک روز طول بکشد تا مونوکسید کربن به طور کامل بدن را ترک کند و شاید تا دو هفته بعد از مسمومیت، همچنان علائمی احساس کنید تا کم‌کم برطرف شود.

آیا راهی برای خروج مونوکسید کربن از بدن وجود دارد؟

مؤثرترین راه خارج‌کردن مونوکسید کربن از بدن، دادن اکسیژن ۱۰۰ درصد به فرد مسموم به‌محض تشخیص مسمومیت می‌باشد.

سوختگی حرارتی

در این شرایط اورژانس خبر کنید:
. سوختگی به تمام لایه‌های پوست نفوذ کرده است.
. پوست چرم‌مانند شده یا شبیه زغال شده و سفید یا قهوه‌ای یا سیاه دیده می‌شود.
. فرد سوخته، نوزاد یا سالمند است.

سوختن را فوراً متوقف کنید
. آتش را خاموش کنید یا تماس فرد با منبع سوختگی را قطع کنید.
. به فرد کمک کنید از ماده یا وسیله شعله‌ور دور شود.
. لباس‌های سوخته یا شعله‌ور را از تن فرد خارج کنید. اگر لباس به پوست چسبیده بود، اطراف آن را پاره کنید.

لباس‌های دست‌وپاگیر را خارج کنید
. کمربند، لباس یا زیورآلات را از بدن فرد دور کنید، سوختگی می‌تواند به‌سرعت باعث تورم شود.

برای سوختگی‌های درجه اول (فقط لایه خارجی پوست دچار سوختگی شده)

. ناحیه سوخته را سرد کنید. پوست سوخته را زیر آب‌خنک (نه سرد) بگیرید تا درد کمتر شود.
. اگر آب جاری در دسترس نیست از کمپرس سرد استفاده کنید.

از سوختگی مراقبت کنید
. ناحیه سوختگی را با یک باند غیرچسبنده استریل بپوشانید.
. کره و روغن و لوسیون و کرم به ناحیه سوختگی نزنید و فقط روزی دو تا سه بار به آن یک پماد وازلینی بزنید.

درد را تسکین دهید
. از داروهای مسکن مثل استامینوفن، ایبوپروفن یا ناپروکسن استفاده کنید.

چه زمانی مراجعه به پزشک لازم است؟
. علائم عفونت وجود دارد؛ مانند افزایش درد، قرمزی، تورم، تب یا چرک.
. فرد به واکسن کزاز نیاز دارد (بسته به آخرین تزریق).
. تاول ناشی از سوختگی بزرگ‌تر از چهار سانتیمتر است یا چرک دارد.
. قرمزی و درد بیشتر از دو سه ساعت طول کشیده است.
. ناحیه سوختگی در دست‌ها، پاها، صورت یا ناحیه تناسلی است.

برای سوختگی‌های درجه دوم (دولایه پوست دچار سوختگی شده)

. ناحیه سوخته را سرد کنید. ناحیه را به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه زیر آب سرد بگیرید.
. اگر آب جاری ندارید از کمپرس سرد استفاده کنید.
. از یخ استفاده نکنید چون می‌تواند دمای بدن را پایین بیاورد و باعث درد و آسیب بیشتر شود.
. تاول‌ها را نترکانید یا به ناحیه کره و پماد نزنید؛ چون باعث عفونت می‌شود.

از سوختگی مراقبت کنید
ناحیه سوختگی را با باند استریل غیرچسبنده به‌صورت شُل و آزاد ببندید و با گاز یا چسب سر جای خود ثابت کنید.

از شوک پیشگیری کنید
مراحل زیر را انجام دهید مگر اینکه فرد دچار آسیب سر، گردن یا پا شده باشد:
. او را روی زمین بخوابانید
. پاهایش را کمی بالا بیاورید
. ناحیه سوختگی را هم‌سطح با قلب قرار دهید
. روی او را با یک کُت یا پتو بپوشانید

پزشک خبر کنید
پزشک می‌تواند شدت سوختگی را مشخص کرده و آنتی‌بیوتیک و مسکن تجویز کند و در صورت لزوم واکسن کزاز تزریق نماید.

برای سوختگی‌های درجه سوم

اورژانس خبر کنید

از سوختگی مراقبت کنید
. روی سوختگی را با باند استریل غیرچسبنده بپوشانید
. انگشت‌های سوخته را با باند استریل خشک جدا کنید
. به ناحیه سوختگی آب یا روغن و پماد نزنید؛ چون باعث عفونت می‌شود

از شوک پیشگیری کنید
. او را روی زمین بخوابانید
. پاهایش را کمی بالا بیاورید
. ناحیه سوخته را هم‌سطح با قلب قرار دهید
. روی او را با یک کُت یا پتو بپوشانید
. اگر سوختگی در ناحیه راه‌های هوایی است، زیر سر او بالش نگذارید
. اگر سوختگی در ناحیه صورت است او را بنشانید
. نبض و تنفس او را چک کنید تا اورژانس برسد
پزشک اکسیژن و مایعات تجویز می‌کند تا سوختگی خوب شود.
مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.