به بهانه روز جهانی یائسگی
آیا وضعیت سلامت تعیین‌کننده سن یائسگی است؟
اگر ۱۲ ماه پریود نشده باشید؛ یعنی یائسه شده‌اید. زمان معمول برای شروع یائسگی بین ۴۵ تا ۵۸ سالگی است. البته تغییرات قبل از یائسگی شروع می‌شوند و این دوره‌ای است که به آن پیش از یائسگی می‌گویند و می‌تواند از ۱۰ سال پیش از یائسگی شروع شود.
چه زمانی قرار است یائسه شوید؟
در اغلب کشورها میانگین سن یائسگی ۵۱ سال است. در واقع اگر ۱۲ ماه پریود نشده باشید؛ یعنی یائسه شده‌اید. زمان معمول برای شروع یائسگی بین ۴۵ تا ۵۸ سالگی است. البته تغییرات قبل از یائسگی شروع می‌شوند و این دوره‌ای است که به آن پیش از یائسگی می‌گویند و می‌تواند از ۱۰ سال پیش از یائسگی شروع شود.کمی زودتر یا دیرتر از ۵۱ سالگی وارد یائسگی شدن معمولاً به این معنی نیست که مشکلی در سلامتی‌تان وجود دارد. حدود ۵۱ سالگی یائسه شدن به‌طورکلی ایده‌آل است. اما اگر پیش از ۴۰ سالگی علائم یائسگی را داشته باشید باید مورد بررسی پزشکی قرار بگیرید.
آیا می‌توانید یائسگی را به تأخیر بیندازید؟
یک سری از فاکتورها ممکن است باعث شوند کمی زودتر از سنی که انتظار می‌رود وارد یائسگی شوید. اما هیچ روش خاصی برای به تأخیرانداختن یائسگی وجود ندارد، خصوصاً اگر در حال حاضر یائسه شده باشید یا در مرحله پیش از یائسگی باشید.اگر هم می‌خواهید بدانید چگونه می‌توان سرعت رسیدن به یائسگی را بیشتر کرد، بهترین کار این است که هیچ کاری نکنید! اجازه دهید طبیعت کار خودش را انجام بدهد. اما گاهی یک سری از عوارض و اتفاقات می‌توانند یائسگی را جلو بیندازند، مثلاً:
. شیمی‌درمانی
. بیماری‌هایی مثل بیماری‌های خودایمنی، سندرم خستگی مزمن، HIV و سندرم ترنر
. رادیوتراپی برای سرطان در ناحیه لگن
. عمل جراحی برداشتن تخمدان‌ها یا رحم
آیا خوب است که دیرتر یا زودتر یائسه شوید؟
به‌طورکلی بهترین اتفاق این است که حدود سنی که معمولاً بیشتر افراد یائسه می‌شوند یائسه شوید؛ بین ۴۵ تا ۵۸ سالگی.به یائسه شدن بین ۴۰ تا ۴۵ سالگی، یائسگی زودرس می‌گویند. اگر یائسگی خیلی زود یعنی قبل از ۴۰ سالگی رخ دهد به آن یائسگی نابهنگام می‌گویند.
تحقیقات نشان می‌دهد یائسگی نابهنگام می‌توانند ریسک مشکلات زیر را افزایش دهد:
. زوال عقل
. افسردگی و اضطراب
. بیماری قلبی
. پوکی‌استخوان
. اختلالات جنسی
اما شما می‌توانید با هورمون‌درمانی، ریسک‌های یائسگی نابهنگام را کاهش دهید. پزشک می‌تواند بهترین درمان مناسب شما را به شما توصیه کند.
چه عواملی بر سن یائسگی شما اثر می‌گذارند؟
اگر به طور طبیعی پیش بروید، نمی‌توانید بدانید دقیقاً چه زمانی یائسه خواهید شد. اما برخی از فاکتورها ممکن است تا حدودی بر یائسگی اثر بگذارند.آیا سن شروع پریود تعیین‌کننده سن یائسگی است؟
به طور متوسط دخترها ۱۲ تا ۱۳ سالگی برای اولین‌بار پریود می‌شوند، اما محدوده سنی شروع پریود، ۱۰ تا ۱۶ سالگی است. شروع پریود زودتر یا دیرتر از این سن بر سن ورود به یائسگی اثری نمی‌گذارد.آیا طول مدت سیکل پریود بر سن یائسگی اثر می‌گذارد؟
بله، طول مدت سیکل پریودتان احتمالاً بر زمان شروع یائسگی اثر می‌گذارد. طبق مطالعات، سیکل کمتر از ۲۵ روز می‌تواند باعث شود یائسگی شما زودتر از یائسگی افرادی شروع شود که سیکلشان ۲۶ تا ۳۴ روز است.خیلی از عوامل می‌توانند مدت سیکل پریود را تغییر دهند و پریود نامنظم هرازگاهی اتفاق می‌افتد و غیرعادی نیست.
دلایل تغییرات طول مدت سیکل شامل موارد زیر می‌شوند:
. عوارضی که بر هورمون‌ها یا رحم اثر می‌گذارند
. ورزش
. بیماری یا عفونت
. داروها
. استرس
. تغییرات وزن
آیا سن یائسگی مادر تعیین‌کننده سن یائسگی دختر است؟
بله، سنی که مادر شما وارد یائسگی شد، یک شاخص قوی برای تعیین زمانی است که شما وارد یائسگی خواهید شد. در واقع سن یائسگی مادر شما، بهترین شاخص برای پیش‌بینی سن یائسگی شماست.آیا مصرف الکل یا تنباکو بر سن یائسگی اثر می‌گذارد؟
مصرف الکل می‌تواند الگوهای قاعدگی و متابولیسم را به میزان چشمگیری دچار اختلال کند.سیگارکشیدن هم بر یائسگی اثر می‌گذارد. مطالعات نشان می‌دهد سیگارکشیدن می‌تواند سن یائسگی را تا دو سال جلو بیندازد.
آیا علائم یائسگی، زمان یائسگی را پیش‌بینی می‌کنند؟
ظاهراً بعضی از افراد به‌راحتی وارد پیش از یائسگی می‌شوند و بعضی دیگر ناراحتی‌ها و عوارض زیادی را تجربه می‌کنند. شدت علائم یائسگی شاخصی برای سن یائسگی نمی‌باشد.علائم یائسگی بسیار گوناگون‌اند، حتی در میان اعضای خانواده که در سنی مشابه به یائسگی می‌رسند.
آیا بارداری‌های بیشتر بر سن یائسگی اثر می‌گذارد؟
داشتن حداقل یک دوره کامل بارداری، ریسک یائسگی زودرس را کاهش می‌دهد. شیردهی نیز این ریسک را کمتر می‌کند. اگر سابقه هیچ بارداری را ندارید شاید زودتر یائسه شوید.آیا ضربه تا تروما بر سن یائسگی اثر می‌گذارد؟
استرس شدیدی که تروما ایجاد می‌کند می‌تواند بر سیکل‌های هورمونی‌تان اثر بگذارد. حتی شاید برای مدتی پریودتان متوقف شود. این تغییر معمولاً موقتی است و بر سن یائسگی اثر نمی‌گذارد. اما برخی شواهد نشان داده‌اند بین اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و بدتر شدن علائم در دوره یائسگی ارتباط وجود دارد.آیا برداشته‌شدن تخمدان یا رحم بر سن یائسگی اثر می‌گذارد؟
سن متوسط یائسگی با برداشته‌شدن یکی از تخمدان‌ها تغییری نسبت به سن یائسگی با وجود هر دو تخمدان تفاوتی ندارد. اما اگر هر دو تخمدان خارج شوند، شما زودتر یائسه خواهید شد.اگر رحم برداشته شود احتمالاً علائم یائسگی یک یا دو سال زودتر شروع می‌شوند.
در پایان
گاهی یائسگی بدون هیچ دلیل و توجیه مشخصی زودتر یا دیرتر اتفاق می‌افتد. اگر پریودهایتان پیش از ۴۵ سالگی متوقف شدند، یا دچار تغییرات قابل‌توجهی در پریودهایتان شدید یا علائم ناخوشایندی داشتید باید به پزشک مراجعه کنید. شما با کمک پزشکتان می‌توانید راه‌هایی برای تسکین علائم پیدا کنید و احتمال عوارض را به حداقل برسانید و بتوانید از مرحلهٔ بعد از زندگی‌تان به‌خوبی لذت ببرید.
بیشتر بخوانید
