امروز ژولی رو بردی پیاده روی؟

برای یک ماموریت یک روزه با همکارم عازم سفری هستم. از ابتدای سفر همکارم شروع می کند به تعریف کردن از بچه اش. «بچم خیلی مودبه، خیلی مهربونه، دخترم خیلی حرف گوش کن و آرومه». میپرسم آخی چند سالشه، جواب میدهد که 4 سال. میپرسم اسمش چیه؟ جواب میدهد میشا. گوشی اش را از کیفش در می آورد که عکس را نشانم دهد. انتظارش را نداشتم. یک سگ سفید پشمالو به لنز دوربین زل زده بود. همکارم قربان صدقه اش می رود و می گوید چقدر دلش برایش تنگ شده است. خلاصه که در طول همان یک روز کاری بارها با مادرش تماس می گیرد و حال سگ را می پرسد، از اینکه غذایش را خورده یا برای پیاده روی و بخش قضای حاجت به بیرون برده شده یا نه. در نهایت هم برایش یک اسباب بازی مخصوص، سوغاتی می خرد تا خوشحالش کند. همه ما دور و اطرافمان پر است از این آدم ها. آدم هایی که تمام عشق شان در یک حیوان خانگی یا به اصطلاح پت خلاصه می شود و آن را مثل یا به جای فرزندشان دوست دارند. در این گزارش به طور مفصل به این افراد و به طور ویژه به آنهایی که ترجیح داده اند به جای فرزند، پت داشته باشند، می پردازیم.

منظور از پت چیست؟

حیوان خانگی یا پِت (به انگلیسی: pet) به تمام حیواناتی که به عنوان همدم در منزل نگهداری می‌شوند، گفته می شود. حیوانات خانگی  عموما شامل دو گروه حیوانات خانگی متداول یعنی سگ، گربه، پرندگان زینتی و ماهیان آکواریومی و حیوانات خانگی غیر متداول یعنی لاک پشت، خرگوش، همستر، موش، میمون، جوجه تیغی و خوکچه هندی هستند. هدف اصلی از داشتن یک حیوان سرگرمی و همچنین حفاظت است هر چند که یک Pet واقعی می تواند فراتر از این موارد هم باشد. حیوانات خانگی یا همان پت ها برای صاحبانشان بسیار جذاب ، دارای شخصیت های وفادار بسته به نوع حیوان ، در بسیاری از موارد بازیگوش و سرگرم کننده و در بسیاری از مواقع همدم و دوست هم تلقی می شوند. هستند.

چرا پت آری، فرزند خیر؟

دلایل زیادی وجود دارد که زوج ها به جای آوردن بچه، به داشتن و نگهداری از حیوان خانگی رو می آورند. بزرگ ترین دلیل، عدم مسئولیت پذیری است. انسان در جامعه امروزی آنقدر سر خودش را با کار و سرگرمی های مختلف پرکرده که دیگر وقتی برای بزرگ کردن و تربیت فرزند ندارد. خیلی از زوجین به شکل مداومی درگیر دورهمی ها و مهمانی هایشان با گروه های دوستی مختلف هستند و وقت های خالی شان را هم با برنامه ریزی برای سفر پر می کنند. این افراد از فکر اینکه بچه ای وارد زندگی شان شود و آنها را از این سرگرمی و لذت ها دور کند گریزانند. دلیل بعدی می تواند میل به دیده شدن و داشتن نوعی خلا عاطفی باشد. زوجین به جای اینکه برای پر کردن خلاهای عاطفی شان تلاش کنند رابطه خودشان را بهبود بخشند یا با داشتن فرزند این فضای عاطفی را در خانه ایجاد کنند با نگهداری از پت سعی بر جبران این کمبودها دارند. همچنین اگر دقت کنید می بینید که فردی که با سگش در خیابان ظاهر می شود یا فردی که حیوان خانگی دارد و با آن عکس هایش را در فضای مجازی به اشتراک می گذارد، بیشتر مورد توجه قرار می گیرد و بیشتر هم دیده می شود و همین جلب توجه برای صاحبان پت لذت بخش است. یکی دیگر از علت ها می تواند وضعیت اقتصادی و ترس از آینده فرزندان باشد. هرچند که هزینه های نگهداری برخی پت ها ماهانه می تواند حتی بیشتر از یک فرزند باشد، اما بعضی حیوانات خانگی هستند که هزینه زیادی روی دست صاحبانشان نمی گذارند و همینطور قرار نیست به مدرسه و دانشگاه بروند تا سرپرستشان نگران تحصیل و کار و ازدواجش باشد. بنابراین زوجین در بعضی مواقع، داشتن پت به جای فرزند را ترجیح می دهند. یکی دیگر از دلایل روی آوردن به پت به جای فرزند، فرهنگ است. فرهنگ ایرانی همیشه بر پایه خانواده بوده و در گذشته داشتن فرزند زیاد نشان دهنده سلامت خانواده و پایداری آن بوده اما در یک دهه اخیر با تاکید فراوان رسانه های غربی روی مسائله پت و آمدن فرهنگ غربی در میان فرهنگ ایرانی ارزش های مرتبط با داشتن فرزند کمرنگ شده و گرایش به فرزنداوری کم شده.یکی دیگر از علت‌های علاقه به نگهداری حیوانات خانگی می تواند ناشی از چشم و هم‌چشمی با اطرافیان و اقوام باشد. وقتی افراد در محیط هایی قرار می گیرند که داشتن حیوان خانگی یک امتیاز تلقی می شود شاید به گزینه نگهداری از پت به جای فرزند هم برسند . یکی دیگر از دلایل این اتفاق، بالا رفتن سن ازدواج است. خیلی از افراد در سنین بالا ازدواج می کنند و بعد از اینکه با مشکلاتی برای بچه دار شدن مواجه می شوند خیلی زود به گزینه پت می رسند خیلی از افراد هم چون در زمان مجردی حیوان خانگی داشته اند احساس کاذبی را تجربه کرده اند و دیگر موضوع فرزندآوری برایشان در اولویت نیست.

غرب هم از الگوی پت به جای فرزند نالان است

باوجود اینکه جایگزینی پت به جای فرزند را یک الگوی غربی و فرهنگ آمده از غرب می دانیم اما جالب است که خیلی از گزارشهای غربی نشان از محکوم و نفی کردن این الگو دارد. جاناتان لاست، نویسنده و روزنامه‌نگار آمریکایی در کتاب خود با عنوان «فاجعه جمعیتی آینده آمریکا» در سال ۲۰۱۳ به توصیف پدیده پت به جای فرزند پرداخت و اعلام کرد در بررسی‌های بین سال‌های ۱۹۴۷ تا ۱۹۸۵، کمتر از نیمی از آمریکایی‌ها حیوان خانگی داشتند اما امروزه تعداد حیوانات خانگی آمریکایی بیش از کودکان آمریکایی است، بیش از چهار به یک. همچنین گاردین در گزارشی به نقل از پاپ گفته بود زوج‌هایی که حیوانات خانگی را به کودکان ترجیح می‌دهند، خودخواه هستند. رهبر ۱.۳ میلیارد کاتولیک جهان تاکید کرده بود که جایگزین کردن حیوانات خانگی به جای کودکان «انسانیت ما را می‌گیرد». به طور کلی نگرانی‌هایی در مورد کاهش زاد و ولد در کشور‌های توسعه‌یافته وجود دارد. با توجه به آمار اداره سرشماری آمریکا، نسبت خانواده‌های متشکل از زوج‌های متاهل دارای فرزند از ۴۰ درصد در سال ۱۹۷۰ به ۲۰ درصد در سال ۲۰۱۲ کاهش یافت و از هر ۱۰ خانوار، هفت خانوار دارای یک حیوان خانگی هستند.

طلاق به خاطر پت

داشتن پت به جای فرزند تاثیرات زیادی می تواند روی مفهوم خانواده بگذارد. خانواده‌ها امروزه از ترکیب کامل به سمت ترکیب ناقص حرکت می کنند. این بدان معنی است که ما دیگر همانند گذشته در خانواده‌ها نقش‌هایی همچون دایی، عمه، عمو و خاله نداریم و ممکن است این نقش‌ها یک یا دو عضو باشد. زمانی که این نقص رخ می‌دهد، افراد نمی‌توانند مثل گذشته روابط اجتماعی خود را داشته باشند. در حقیقت می‌توان گفت که وقتی خلاءعاطفی میان زوجین و همچنین اعضای خانواده شکل می‌گیرد،افراد احساس تنهایی می کنند و نگهداری از حیوانات خانگی به‌مراتب بیشتر از فرزندآوری می‌شود. البته احساس لذت در فرزندآوری همیشگی بوده، ولی عمر این حیوانات کوتاه است و وابستگی عاطفی به آنها با از بین رفتن اون حیوانات می تواند یک آسیب روحی به خانواده ها تحمیل کند. خیلی مواقع همین حیوانات خانگی باعث جدایی زوجین از یکدیگر شده اند. گاهی یک زوج با بودن پت در خانه و درگیری عاطفی که یکی از زوجین با آن دارد، احساس رضایت نمی کند و گمان می کند تمام توجه و حواس همسر به پت مشغول است . تحقیقات نشان داده که وابستگی در زنان معمولا بیشتر از مردان است. گاهی یکی از زوجین به دلیل ترسی که از حیوانات دارد نمی تواند حضور یک حیوان را در خانه تحمل کند و خیلی از مواقع این اختلافات منجر به جدایی می شود.  یکی دیگر از آسیب ها و خطراتی که متوجه این افراد است همان بیماری های مشترک انسان و حیوان است که می تواند مشکل آفرین باشد. بر هم زدن آرامش همسایگان و اختلافاتی که ایجاد میکند هم می تواند یکی از پیامدهای آن است. 

---