قتل‌عام اسرائیل در صبرا و شتیلا

نجیب الخطیب، که پدر و ۱۰ نفر دیگر از اعضای خانواده‌اش را در این کشتار از دست داده، همچنان بوی تعفن اجساد را به خاطر دارد. او که اکنون ۵۲ ساله است، می‌گوید: «بیش از پنج یا شش ماه بوی وحشتناکی در فضا بود.»

بوی مردگان

از ۱۶ تا ۱۸ سپتامبر ۱۹۸۲، شبه‌نظامیان مسیحی متحد با اسرائیل بین ۸۰۰ تا ۲۰۰۰ فلسطینی را در اردوگاه‌های صبرا و شتیلا در حومه بیروت قتل عام کردند. در این میان، حداقل ۱۰۰ لبنانی و تعدادی سوری نیز به قتل رسیدند. نیروهای اسرائیلی که در همان سال و همزمان با شدت گرفتن جنگ داخلی لبنان به این کشور حمله کرده بودند، اردوگاه را محاصره کردند و مانع از خروج غیرنظامیان شدند.

خطیب از اردوگاه صبرا، جایی که با خانواده‌اش زندگی می‌کند، می‌گوید: «تا امروز، بوی آن اجساد در سر ما مانده است؛ بوی مردگان.»

او در کوچه‌های اردوگاه صبرا قدم زد و از خانه مادربزرگش یاد کرد که در زمان قتل‌عام، پر از اجساد بود. او گفت: «آن‌ها را اینجا روی هم انباشته بودند؛ اسب‌ها و اجساد، همه روی هم.»

یکی از تلخ‌ترین خاطرات خطیب، یافتن جسد پدرش در آستانه در خانه‌شان بود: «پدرم را از ناحیه پاها مورد اصابت گلوله قرار داده بودند و با قمه به سرش زده بودند.»

هیچکس محاکمه نشد

با وجود اعتراضات جهانی، تاکنون هیچ‌کس به‌خاطر این قتل عام دستگیر یا محاکمه نشده است. این واقعه تنها چند روز پس از ترور بشیر جمیل، رئیس‌جمهور منتخب لبنان رخ داد؛ فردی که برخی مسیحیان او را قهرمان می‌دانستند، اما در میان بسیاری دیگر به دلیل همکاری با اسرائیل منفور بود.

در اسرائیل، یک تحقیق نشان داد که تعدادی از مقامات از جمله آریل شارون، وزیر دفاع وقت، مسئول این کشتار بوده‌اند. اما هیچ‌کس تا به حال به‌طور رسمی پاسخگو نبوده و نیروهای لبنانی نیز سکوت کرده‌اند.

صحنه‌های غیرقابل تصور

ام عباس، یک زن ۷۵ ساله لبنانی که شاهد این کشتار بوده، می‌گوید: «صحنه‌هایی که من دیدم، غیرقابل تصور بودند. مثلاً، زن بارداری که نوزادش را از شکم بیرون کشیده و او را دو نیم کردند.»

او به یاد می‌آورد که بولدوزرها اجساد را جمع می‌کردند و روی هم می‌ریختند: «آن‌ها همه را در یک گودال عمیق دفن کردند. من با چشمان خود دیدم.»

هر سال بازماندگان این کشتار برای بزرگداشت خاطره کشته‌شدگان مراسمی برگزار می‌کنند و برخی به قبرستان صبرا می‌روند؛ جایی که بسیاری از قربانیان دفن شده‌اند. یک یادبود سنگی ساده به «شهدای» این قتل عام ادای احترام می‌کند.

عامر اوکار، یک مبارز فلسطینی، در این مکان دعا کرد. او که در آن روزها شاهد خشونت‌ها بوده، گفت: «ما همه را در کوچه‌ها و کنار خیابان‌ها ذبح شده پیدا کردیم. این خشونت‌ها را نمی‌شد بدون مصرف مواد مخدر انجام داد.»

منبع: خبرگزاری فرانس24

---