وضعیت زندانیهای اتباع خارجی در ایران و بررسی قوانین آن
95 درصد زندانیهای خارجی، افغان هستند
افزایش بیرویه مهاجرین غیرقانونی موج جدیدی از جرم و جنایتها را رقم زده و گاهی خبرهایی از آن هم به گوشمان میرسد، از قتل کارگردان مشهور تا روایتهای متعددی از تجاوز و دزدی و...
یکی از خطراتی که بسیاری از آن نگران هستند، افزایش افراد فاقدهویت در کشور است، این افراد همانطور که قانون کشور میزبان را با ورود غیرقانونیشان زیرپا میگذارند، به راحتی میتوانند انواع جرمها را مرتکب شوند بدون اینکه ردی از آنها باقی بماند، از دزدیهای فراوان گوشی گرفته تا قاچاق و فروش مواد مخدر و قتل و تجاوزهای خشونتآمیز و...
معاون سخنگوی حکومت سرپرست افغانستان گفت تاکنون چهار هزار زندانی افغانستانی از ایران به کشور منتقل شدهاند. معاون امور بینالملل قوه قضاییه همچنین گفته بود: «پیگیریهای لازم برای انتقال محکومان واجد شرایط در جریان است که امیدواریم به نتیجه برسد چرا که بیشترین آمار زندانیان خارجی در زندانیهای ایران مربوط به افغانستان است و تلاش ما این است که همه آنها را به کشورشان بازگردانیم، اما در افغانستان به دلیل ضعفهای زیرساختی این امکان مهیا نشده چون زندانیانی که به کشور متبوع خود منتقل میشوند باید ادامه دوران محکومیت را در زندانهای کشور خود بگذرانند.»
8 هزار زندانی خارجی در ایران
به گفته معاون وزیردادگستری در خردادماه 1403، هشت هزار زندانی خارجی در کشور وجود دارد که حدود 95 درصد آنها اتباع افغانستانی هستند و طبق صحبتهایی که میکنند بسیاری میل برگشت به کشورشان را ندارند. اخیرا در این مورد رئیس کمیته انتقال محکومان صحبت کرده و گفته:" اگرچه نگهداری از زندانیان خارجی هزینههای مالی، سیاسی و امنیتی به دولت تحمیل میکند اما انتقال زندانی منوط به رضایت او است و اگر رضایت نداشته باشد، انتقال صورت نمیگیرد."چه افرادی شرایط استردادشدن را دارند؟
محکومان خارجی که به کشورهای خودشان منتقل میشوند عمدتا به جرم مواد مخدر در حبس به سر میبرند و فاقد شاکی خصوصی هستند. درواقع این افراد به اتباع کشور ایران بدهی مالی نداشته و شامل محکومان به اعدام و یا قصاص نمیشوند!حالا این منتقل شدن به چه صورت است؟
به طور کلی نمایندگیهای خارجی در داخل کشور جمهوری اسلامی ایران درخصوص اتباع کشورشان در ایران باید مراحلی را طی کنند. برای مثال ابتدا باید استعلام خبر یا مفقودی تبعه خارجی در ایران را به مراجع انتظامی از جمله پلیس مهاجرت اعلام کرد و سپس جوابیه پلیس طی یادداشت رسمی به نمایندگی خارجی ابلاغ میشود. همچنین هر نوع سوال درخصوص علت بازداشت و یا دستگیری تبعه باید از مبادی قانونی و بر اساس ارسال درخواست و نامه اداری انجام شود. مسائلی مثل ملاقات کنسولی با زندانی یا تقاضاهای زندانی از مسئولان کشورش نیز با تایید وزارت امور خارجه و مبادی انتظامی قابل اجرا خواهد بود.استرداد ۴ هزار زندانی از ایران به افغانستان
تیرماه 1403 طالبان اعلام کرده بود که به دنبال آزادی زندانیان بیشتر از کشورهای مختلف است.معاون سخنگوی حکومت سرپرست افغانستان گفت تاکنون چهار هزار زندانی افغانستانی از ایران به کشور منتقل شدهاند. معاون امور بینالملل قوه قضاییه همچنین گفته بود: «پیگیریهای لازم برای انتقال محکومان واجد شرایط در جریان است که امیدواریم به نتیجه برسد چرا که بیشترین آمار زندانیان خارجی در زندانیهای ایران مربوط به افغانستان است و تلاش ما این است که همه آنها را به کشورشان بازگردانیم، اما در افغانستان به دلیل ضعفهای زیرساختی این امکان مهیا نشده چون زندانیانی که به کشور متبوع خود منتقل میشوند باید ادامه دوران محکومیت را در زندانهای کشور خود بگذرانند.»