آشنایی با اختلال زبان در کودکان و علایم آن
اختلال زبان کودکان چرا و چگونه؟
اختلالات ارتباطی یکی از شاخههای اختلالات رشدی عصبی هستند که در فرآیند رشد کودک خلل وارد می کنند.
یکی از انواع اختلالات ارتباطی، اختلال زبان است که اینجا می خواهیم با آن آشنا شویم و راجع به آن بیشتر بدانیم. نکته ای که در فرآیند تشخیص اختلالات روانی در کودکان بسیار حایز اهمیت است، این است که روی کودک به هیچ عنوان برچسب نزنیم و با دیدن نشانه ای کوچک ، سریع این برچسب که (بچه من دارای فلان اختلال است) را روی پیشانیاش نچسبانیم. تشخیص گذاری، فرآیندی علمی و حرفهای است. پس وظیفه شما به عنوان والدی مهربان، این است که با علایم اختلالات، کمی آشنا باشید تا اگر این علایم را در کودکتان مشاهده کردید، شاخکهایتان تیز شود و فرزند دلبندتان را پیش روانشناس و مشاور مربوطه ببرید تا پروسه تشخیص گذاری توسط او انجام شود. پس هم نسبت به علایم حساس باشید هم نسبت به برچسب زدن!
شروع و مسیر اختلال زبان
کودکان تقریبا در دو سالگی باید توانایی تکلم را داشته باشند و تا سه سالگی این تکلم در حدی رشد کند که توانایی ساخت کامل جملات و استفاده درست از کلمات و بیان خواستههایشان را داشته باشند. پس شروع این اختلال در همین سنین رشد تکلمی کودک است . کودکی با اختلال زبان، متفاوت با همسالانش است و خیلی دیرتر توانایی صحبت کردن واضح و درست و البته درک درست جملات و اصطلاحات را فرا میگیرد. کودکی که در چهار سالگی تشخیص اختلال زبان میگیرد. عمدتا این اختلال با او می ماند که صد البته راه هایی برای قویتر شدن و مطلوبتر شدن شرایط زبانی او وجود دارد.
ملاکهایی که منجر به تشخیص میشوند
این اختلال حدودا چهار ملاک مهم دارد که در صورتی که این علایم تیک بخورد، می توان این اختلال را تشخیص داد. اولین نشانه، مشکلات مداوم در فراگیری زبان است، یعنی کودک دایره واژگانی کمتری نسبت به همسالان خود دارد و جمله بندیهای درستی ندارد. همینطور در متصل کردن کلمات و واژگان برای شرح و وصف رویدادها و قصه ها مشکل دارد. دومین نکته ای که باید در کودک وجود داشته باشد این است که این اختلال در تکلم به نحوی باشد که در ارتباط گیری او خلل ایجاد کرده باشد، نشانه بعدی این است که ما این علایم را در اوایل دوران رشدی ببینیم و در آخر این که این نشانه ها را نتوانیم به اختلال دیگری یا مشکل جسمانی در کودک نسبت دهیم.
اختلال زبان یا اختلالات دیگر؟
یکی از بحثهای مهمی که مطرح میشود این است که ما بدانیم علایمی که مشاهده میکنیم برای اختلال زبان است یا دیگر اختلالات روانی و جسمانی. اولین چیزی که باید نسبت به آن حساس باشیم اختلالات شنوایی و حسی دیگر است. مثلا بعضی از کودکان ممکن است در شنوایی مشکل داشته باشند یا حتی مشکل جسمانی در قسمت فک و دهان وجود داشته باشد که باعث این علایم ناتوانی در تکلم میشود. پس باید حتما چکاپ جسمانی برای کودک انجام شده باشد تا دچار خطا نشویم. اختلالات دیگر هم مثل اختلال رشد هوش یا اختلال ارتباط و یا لکنت هم باید ملاحظه شود و افتراق این ها با اختلال زبان بررسی شود تا بدانیم این علایم واقعا برای اختلال زبان است یا مشکل از جای دیگریست.
فرآیند درمان در اختلال زبان
در هیچ اختلال روانی ما نمیتوانیم شاهد درمان کامل و تضمینی باشیم و اگر کسی این را به شما گفت مطمین باشید یک جای کارش میلنگد. اما اگر کودکتان تشخیص اختلال زبان را دریافت کرد. راههایی برای بهتر شدن اوضاعش وجود دارد. البته که قطعا باید فرآیند درمانش را زیر نظر روانشناس و مشاور مربوطه پیش ببرید و خود آنها شما را هدایت خواهند کرد که چه تمرین هایی برای او مفید و مناسب خواهد بود. گاهی هم ممکن است که واجب باشد او را پیش گفتار درمانگران عزیز ببرید تا حرفه ای تر مسیر درمانش طی شود. در خانه کاری که میتوانید با کودک انجام دهید این است که بیشتر با او سخن بگویید. از کلمات متفاوت استفاده کنید و واضحا کلمات را ادا کنید و از آنها بخواهید بعد شما تکرار کنند. میتوانید از کتاب های قصه مصور بیشتری هم استفاده کنید تا کودک با اتصال جملات و مفهوم کلمات راحتتر آشنا شود و این قطعا به فرآیند درمانش کمک شایانی خواهد کرد.