مثبت‌نگری به بدن: چگونه روی سلامتی تمرکز کنید، نه وزن؟

دلایل زیادی وجود دارد که ورزش کنید و عرق بریزید. تمرین‌دادن بدن و بالابردن ضربان قلب کمک می‌کند قوی و متناسب بمانید و از نظر ذهنی نیز هشیار باشید. ضمناً ورزش‌کردن شما را قوی‌تر و مقاوم‌تر می‌کند و تعادل بهتر و چالاکی بیشتری خواهید داشت.
اما یک انگیزه دیگر هم می‌تواند افراد را به سمت ورزش‌کردن و عرق ریختن سوق بدهد: اشتیاق ِ رسیدن به اندامی لاغرتر. سوخت این انگیزه چیست؟ تأثیر مجلات مُد و فشن که افراد را تشویق به استانداردهای غیرواقعی زیبایی می‌کنند.
خوشبختانه طرز نگاه ما به زیبایی و فرم اندام امروزه بهتر شده است. جنبش‌هایی در حال گسترش هستند که ایده‌آل‌های قبلی را که می‌گفتند همه باید یک فرم بدن داشته باشند را به چالش کشیده‌اند. این جنبش ریشه در پذیرش خود و رضایت از بدن دارد. این نگرش جدید مجبورتان نمی‌کند انتظارات عجیب‌وغریب از خود داشته باشید یا سعی کنید از فرد دیگری الگو بردارید و اندامتان را شبیه او کنید. این نگرش شما را تشویق به پذیرفتن خود و احترام‌گذاشتن به هر آنچه که هستید می‌کند، با هر فرم بدنی و اندامی که دارید.

مثبت‌نگری به بدن (Body Positivity) چیست؟

مثبت‌نگری به بدن، پذیرش بدن است. وقتی شما بدن خود را می‌پذیرید و دوستش دارید، حتی عیب‌هایش را، انگیزه شما برای ورزش‌کردن و تغذیه سالم تغییر می‌کند. شما ورزش می‌کنید چون می‌خواهید سالم باشید، نه برای رسیدن به اندامی کامل و بی‌نقص. با این روش شما به بدن خود عشق می‌ورزید و دوست دارید سالم و سرحال باشد. این نوع پذیرش به شما یاد می‌دهد ارتباط سالم‌تری با بدن خود داشته باشید و در شما اعتمادبه‌نفس ایجاد می‌کند.

سلامت مبتنی بر وزن چه ایرادی دارد؟

سال‌ها بود که شاخص توده بدنی (BMI) معیاری برای وزن سالم بدن و سلامتی محسوب می‌شد. شاخص توده بدنی معیاری است که وزن شما را نسبت به قدتان می‌سنجد. شما می‌توانید از محاسبه‌گرهای آنلاین برای تعیین شاخص توده بدنی خود استفاده کنید. اما بسیاری از پزشکان اهمیت شاخص توده بدنی را به‌عنوان معیاری برای سلامتی و ریسک کمتر بیماری‌های مزمن زیر سؤال برده‌اند، چرا؟
بر اساس محاسبه BMI، افراد سالم و عضلانی می‌توانند در دستهٔ افراد چاق یا دارای اضافه‌وزن قرار بگیرند. همچنین افراد سالمندی که بافت عضلانی خود را ازدست‌داده‌اند می‌توانند در دستهٔ نرمال یا دارای کمبود وزن قرار بگیرند، حتی اگر میزان چربی بدنشان ناسالم باشد. این نشان می‌دهد BMI معیار ناقصی است که بین چربی سالم و عضله تفاوتی قائل نمی‌شود. مثلاً تلاش برای رسیدن به یک BMI سالم در فردی که بدنی عضلانی دارد می‌تواند منجر به رژیم غذایی نادرست و عادت‌های غذایی ناسالم با هدف کاهش وزن بشود.

سلامتی در هر سایز

یک جنبش جدید به راه افتاد که دلیل آن نادرست بودن شاخص توده بدنی و اشتباه دسته‌بندی‌کردن افراد بوده و شعار آن «سلامتی در هر سایز» می‌باشد (HAES). این جنبش متمرکز بر سبک زندگی سالم و رفتارهای سالم و در ضمن پذیرفتن بدنی است که دارید. ایده این جنبش این است که فرقی نمی‌کند وزنتان چقدر است یا چه ساختار بدنی دارید؛ شما می‌توانید سلامت جسم و روان خود را با ورزش و تغذیه سالم بهبود بخشید.

اصول جنبش «سلامتی در هر سایز»

این جنبش بر اصول زیر تأکید دارد:
. پذیرفتن و احترام به انواع تیپ‌های بدنی: سایزها و تیپ‌های بدنی گوناگونی وجود دارد که همگی مورد قبول هستند.
. اجتناب از رژیم‌های لاغری سخت: رژیم‌های سخت و محدودکننده به‌ندرت منجر به کاهش وزن تداوم پذیر می‌شوند. شما باید به علائم سیری و گرسنگی بدنتان گوش دهید و یاد بگیرید با نیازهای بدنتان هماهنگ باشید و تشخیص دهید چه زمانی بدن شما دیگر به غذا نیاز ندارد و خوردن را متوقف کنید.
. پیداکردن لذت و تفریح در فعالیت بدنی: به‌جای اینکه فقط با هدف لاغرشدن ورزش کنید، از آن لذت هم ببرید. این تغییر تمرکز باعث می‌شود ورزش‌کردن برای شما خوشایندتر و مفرح‌تر شود و جنبهٔ اجبار و الزام کمتری داشته بشد.
. هدف‌هایتان را بر مبنای سالم‌بودن تعیین کنید: فقط به کاهش وزن فکر نکنید، هدفتان سلامتی باشد.
. در اولویت قراردادن مراقبت فردی و خوددوستی نسبت به استانداردهای اجتماعی.

مزایای جنبش «سلامتی در هر سایز»

وقتی شما روی سالم‌بودن متمرکز می‌شوید نه رسیدن به وزنی خاص، ذهن شما از افکار وسواس‌گونه رها می‌شود، اضطرابتان کاهش می‌یابد و نگرش تازه و سالم‌تری پیدا می‌کنید. جنبش «سلامتی در هر سایز» تأکید بر این دارد که هدف شما نباید فقط کاهش وزن باشد، بلکه باید به سالم‌تر شدن فکر کنید، مثلاً فشارخون سالم‌تر، کنترل بهتر قند خون و سلامت بیشتر روان.
اگر یاد بگیرید بدن خود را همان‌طوری که هست بپذیرید، بهتر می‌توانید به اهداف سلامتی خود برسید و اعتمادبه‌نفس بیشتری خواهید داشت. سعی در رسیدن به هدف‌های مبتنی بر وزن می‌تواند به اعتمادبه‌نفس شما آسیب بزند. ضمناً این شیوه نادرست افراد را در معرض عادت‌های غذایی ناسالم یا اختلالات خوردن قرار می‌دهد، مانند آنورکسیا یا بولیمیا.

چند توصیه

فکر خود را از استانداردهایی که جامعه سعی دارد به شما بقبولاند آزاد کنید. اگر به سلامتی و تندرستی خود اهمیت و بها بدهید، بسیار ارزشمند است و می‌توانید مسیر خودشناسی، قوی‌تر شدن و رشد کمال را طی کنید. چند توصیه:
. هدف خود را بر اساس سالم‌بودن تعیین کنید، نه عددی که ترازو نشان می‌دهد.
. در رویکردهای غذایی خود منعطف باشید و به خودتان سخت نگیرید. ذهن‌آگاهی را تمرین کنید تا هر لقمه را با لذت بخورید.
. شما باید از ورزش‌کردن لذت ببرید. وقتی ورزش می‌کنید در لحظه باشید. یاد بگیرید به احساس بدنتان هنگام ورزش و عرق‌کردن احترام بگذارید.
. عادت‌های سالم سبک زندگی خود را تبدیل به‌نوعی خودمراقبتی کنید، نه اجبار و التزام.
. افرادی حامی پیدا کنید که تشویقتان کنند به سلامتی‌تان اهمیت بدهید.
در پایان
دست از جدال با خودتان و بدنتان بردارید. سبک زندگی سالم را برای خود لذت‌بخش کنید تا احساس خوبی داشته باشید. باور کنید که زندگی‌کردن و بهترین نوع خودتان بودن، خیلی بهتر از داشتن فرم بدنی خاصی است. خودتان را سرزنش نکنید و اگر لازم است تغییری ایجاد کنید با خودتان مهربان باشید، نه سخت‌گیر و ملامت‌گر. شما چیزی بیش از عددی که ترازو نشان می‌دهد، هستید!

---