عزای شما میراث پدری است
نخل، تابوت‌واره‌ای چوبی است که به نشانه تشییع پیکر امام حسین علیه‌السلام در عصر عاشورا گردانده می‌شود. این مراسم "نخل‌گردانی" نام دارد چرا که این تابوت‌ها را قبلاً از چوب نخل می‌ساختند. پیشینه نخل‌گردانی به عصر صفویه بازمی‌گردد و نوعی تابوت‌گردانی از زمان آل بویه بوده است. در اندونزی نیز محرم با آیین تابوت‌گردانی همراه است و به همین دلیل محرم را "ماه تابوت" می‌نامند.
نویسنده : نگین بداغی روزبهانی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تاریخ : چهارشنبه 1403/04/20 ساعت 13:19
گل‌مالی لرستان
آیین گِل‌مالی یکی از مراسم عزاداری معروف در میان لرهاست که به ویژه در روز عاشورا برگزار می‌شود. این آیین از داغ سوگ سیاوش الهام می‌گیرد که امروزه به عنوان بخشی از مراسم عاشورا در بین استانهای ایلام، لرستان، کرمانشاه و... ادامه دارد. در این مراسم، عزاداران با مو و ریش و لباس گلی به سینه‌زنی و عزاداری همراه با صدای حماسی و منظم طبل و سنج می‌پردازند.
مراسم مشعل‌گردانی
مشعل‌گردانی به دو سبک ایرانی و عراقی برگزار می‌شود. در سبک ایرانی، مثل شهرهای اردکان و زابل، از مشعل‌های انفرادی با دسته‌های بلند چوبی استفاده می‌شود و گاهی فقط سادات می‌توانند آنها را حمل کنند. در سبک عراقی، چند مشعل کوچک روی یک میله افقی نصب می‌شود که به آن "هودج" می‌گویند. هودج، شبیه کشتی است و در شب عاشورا در خیابان‌ها گردانده می‌شود. هودج‌ها برقی، گازی یا نفتی هستند.
نخل گردانی
نخل، تابوت‌واره‌ای چوبی است که به نشانه تشییع پیکر امام حسین علیه‌السلام در عصر عاشورا گردانده می‌شود. این مراسم "نخل‌گردانی" نام دارد چرا که این تابوت‌ها را قبلاً از چوب نخل می‌ساختند. پیشینه نخل‌گردانی به عصر صفویه بازمی‌گردد و نوعی تابوت‌گردانی از زمان آل بویه بوده است. در اندونزی نیز محرم با آیین تابوت‌گردانی همراه است و به همین دلیل محرم را "ماه تابوت" می‌نامند.
آیین کرب‌زنی لاهیجان
در این مراسم، مردان با لباس مشکی و با استفاده از کرب‌هایی که تکه‌های چوب صیقلی به شکل استوانه دارند، با کوبیدن سنگها به هم صدایی خاص و غمگین ایجاد می‌کنند. آیین کرب‌زنی از روایاتی الهام می‌گیرد که در آنها یزید سر امام حسین علیه‌السلام را به همراه چوب خیزران به مردم نشان می‌دهد، پس از آن، حضرت زینب سلام‌الله‌علیها اعتراض می‌کند و مردم خارج از دارالخلافه نیز به نشانه اعتراض دو تکه سنگ را برمی‌دارند و آنها را به هم می‌کوبند.
چلاب‌زنی و یزله‌خوانی در بوشهر
هوسه یا یزله‌خوانی، مراسمی با نوای محلی در بندر بوشهر در ماه محرم است که به ویژه در روزهای نهم و دهم محرم برگزار می‌شود. در این مراسم، عزاداران به صورت قطاری پشت هم می‌ایستند و با حرکتی هماهنگ و با استفاده از ضرب‌آهنگ شعر یزله، به سمت مرکز خم شده و سینه می‌زنند. در آیین چلاب‌زنی نیز،به هیمن شکل است و مداح در مرکز نوحه‌ای اجرا می‌کند، در حالی که سایرین با ریتم خاصی سینه می‌زنند و او را همراهی می‌کنند.
دمام‌زنی در جنوب
دمام‌زنی یک مراسم سنتی ماه محرم در خوزستان است که با پیشینه‌ای ۷۰ ساله در شهرهای گچساران و کهگیلویه و بویراحمد، برگزار می‌شود. در این مراسم، طبل‌ها و سنج‌ها صدایی مانند شیپور جنگ، صدای شمشیرزنی و صدای سم اسبان را به یاد آورده و جمعیتی حداقل از هفت نفر، به صورت گروهی و با نظم خاص، مسئولیت نواختن آنها را بر عهده دارند.
عزای اهل‌بیت در دیار آذربایجان
آیین شاخسی واخسی یکی از رسوم عزاداری مردم آذربایجان شرقی و غربی است که در آن عزاداران به صورت شانه به شانه پشت هم ایساده و چوبی را از زمین تا فرق سر خود حرکت می‌دهند و پاهای خود را به زمین می‌کوبند. وقتی که چوب به سطح زمین می‌رسد، گروهی ندای "شاخسی" مخفف "شاه حسین" را با صدای بلند گفته و زمانی که چوب به سر عزاداران می‌رسد، گروه دیگری ندای "واخسی" مخفف "وای حسین" را می‌گویند.
