لانینا در راه ایران
در سالهای اخیر، پدیده‌های ال‌نینو و لانینا به عنوان دو عامل کلیدی در تغییرات جوی جهانی و به خصوص در منطقه اقیانوس آرام شناخته شده‌اند. لانینا و ال‌نینو هر دو بخش‌هایی از یک چرخه بزرگتر به نام "نوسان جنوبی ال‌نینو" یا به اختضار انسو (ENSO) هستند که تأثیرات عمده‌ای بر آب و هوای جهانی دارند. ایران هم از این قضیه مستثنی نیست به شکلی که سالهای گذشته زیاد درباره گرمای هوای بی‌سابقه در ایران بر اثر ال‌نینو شنیدیم، اما این بار گویا لانینا در راه ایران است.
نویسنده : نگین بداغی روزبهانی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تاریخ : يکشنبه 1403/04/17 ساعت 10:53
پدیده لانینا
لانینا (La Niña) یک پدیده جوی و اقیانوسی است که به معنی "دختر" در زبان اسپانیایی است و در مقابل پدیده "ال‌نینو" قرار دارد که در آن دمای آب‌های سطحی این اقیانوس کاهش می‌یابد. پس در واقعه به نوعی فاز سرد چرخه است. این پدیده معمولاً از نواحی مرکزی و شرقی اقیانوس آرام شروع می‌شود و به سایر مناطق این اقیانوس و دیگر مناطق جهان تأثیر می‌گذارد. تأثیرات لانینا بسیار متنوع و وسیع است. به عنوان مثال، در آمریکای جنوبی، خشکسالی‌های شدید و کمبود آب ممکن است رخ دهد، در حالی که برخی مناطق آسیای جنوب شرقی و استرالیا ممکن است با افزایش بارش و سیلاب روبرو شوند.مدت زمان لانینا معمولاً چند ماه تا دو سال است و این پدیده نیز مثل ال‌نینو، اثرات قابل توجهی بر فعالیت‌های اقتصادی، کشاورزی و محیط زیست دارد و برای محققان و علاقه‌مندان به مطالعات آب و هوا مورد توجه است.
گسترش پدیده لانینا در جهان
لانینا نیز دارای تأثیرات وسیعی بر مناطق مختلف جهان است:در آمریکای جنوبی: مناطق شرقی و مرکزی این قاره معمولاً تحت تأثیر خشکسالی قرار می‌گیرند که می‌تواند به کاهش عملکرد کشاورزی و بروز مشکلات آبی منجر شود.
در آسیا و استرالیا: افزایش بارش در جنوب شرق آسیا و شمال‌شرق استرالیا که ممکن است به سیل و آسیب‌های زیست محیطی منجر شود.
در آفریقا: افزایش بارش در شرق و جنوب آفریقا که می‌تواند به سیل و اختلالات در کشاورزی و حمل و نقل منجر شود.
ال‌نینو چیست؟
پدیده ال‌نینو (El Niño) در زبان اسپانیایی به معنای پسر است و به عنوان یک پدیده طبیعی در اقیانوس آرام شناخته می‌شود که در آن دمای آب‌های سطحی به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد. ال‌نینو معمولا فاز داغ چرخه انسو در اکثر نقاط جهان است. این افزایش دما معمولاً از نواحی مرکزی و شرقی اقیانوس آرام آغاز می‌شود و به تدریج به سایر مناطق این اقیانوس و حتی به دیگر مناطق جهان تاثیر می‌گذارد..تأثیرات ال‌نینو بسیار گسترده است. در زمان ال‌نینو، میزان بارش در بعضی مناطق به شدت افزایش می‌یابد، در حالی که در مناطق دیگر خشکسالی و کمبود آب رخ می‌دهد. به عنوان مثال، در آمریکای جنوبی و جنوب شرق آسیا، بارش‌های شدید و سیلاب‌ها می‌توانند به وقوع بپیوندند، در حالی که استرالیا و هند ممکن است با خشکسالی‌های شدید روبرو شوند.
این پدیده معمولاً بین 9 تا 18 ماه طول می‌کشد و تأثیرات آن بر فعالیت‌های کشاورزی، محیط زیست و اقتصادی جهانی بسیار حیاتی است. به عنوان یکی از اهمیت‌های علمی و پژوهشی زیاد، پدیده ال‌نینو همواره مورد مطالعه و بررسی بوده است.
تاثیرات ال‌نینو از آمریکا تا استرالیا
ال‌نینو یکی از پدیده‌های مهم در علوم آب و هوا است که تأثیرات گسترده‌ای بر روی مناطق مختلف جهان دارد. در طی دوره‌های ال‌نینو، دمای سطح آب‌ها در اقیانوس آرام به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد، که تغییرات جوی و بارش در مناطق مختلف را تحت تأثیر قرار می‌دهد.در جنوب آمریکا: ال‌نینو منجر به افزایش بارش در بخش‌های مختلف این قاره می‌شود، به خصوص در مناطق شمال غربی که می‌تواند اثرات مثبت و نامطلوبی بر روی کشاورزی و زیرساخت‌های عمومی داشته باشد.
در استرالیا: در این قاره، ال‌نینو باعث خشکسالی‌های شدید و کاهش قابل توجه بارش می‌شود که می‌تواند به کم‌آبی و آتش‌سوزی‌های گسترده منجر شود.
در هند: کاهش مانسون که بارندگی‌های موسمی را شامل می‌شود، می‌تواند به مشکلات آبی و کشاورزی در این کشور منجر گردد.
در آسیا و استرالیا: افزایش بارش در مناطقی از جنوب شرق آسیا و شمال‌شرق استرالیا که می‌تواند به سیل و آسیب‌های زیست محیطی منجر شود.
احتمال وقوع سالهایی خشک‌تر
رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات، صادق ضیاییان، در مصاحبه‌ای اعلام کرده است نوسان جنوبگان یا ENSO در دو حالت ال‌نینو و لانینا بر اقیانوس آرام تأثیر می‌گذارد که در نواحی مانند قاره آمریکا، استرالیا، اندونزی و چین تغییرات زیادی در دما و بارش ایجاد می‌کند. اما بر ایران تأثیر کمتری دارد.در حال حاضر، نوسان جنوبگان از حالت ال‌نینو به سمت لانینا در حال تغییر است. برای ایران، تا انتهای مرداد ماه، احتمال حالت خنثی برای نوسان جنوبگان حدود ۶۰ درصد، احتمال وقوع لانینا حدود ۳۸ درصد و احتمال بسیار کم برای فاز ال‌نینو پیش‌بینی می‌شود.
ضیاییان همچنین افزود که دورپیوندهای دیگری مانند AO، NAO، MJO و دو قطبی اقیانوس هند نیز بر وضعیت جوی ایران تأثیرگذارند. در شرایط بهتر، زمانی که لانینا حاکم است، آغاز فصل پاییز در ایران دیرتر اتفاق می‌افتد و احتمال وقوع سالهای خشک‌تر افزایش می‌یابد.
