واگذاری وکالت در طلاق برای مردان چه خطراتی دارد؟
در سال‌های اخیر مطالبه زنان برای گرفتن وکالت در طلاق به طور مطلق و بلاعزل بیشتر شده است. فرض زنان این است که مردان حق طلاق مطلق دارند و عدالت این است که زنان نیز این حق را داشته باشند تا در صورت نیاز بتوانند طلاق سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر داشته باشند.
در مقاله علمی پژوهشی در سال 1399 با عنوان "مردان و واگذاری وکالت در طلاق: پیامدها از منظر صاحب نظران" شرایط واگذاری این حق به زنان بررسی شده است. این مقاله نظر 19 نفر از قضات، وکلا و جامعه‌شناسان در مورد پیامدهای منفی و مثبت اعطای وکالت در طلاق را جمع‌بندی کرده است. در این متن خلاصه‌ای از مقاله ارائه می‌شود و سپس شرایط لازم برای اعطای وکالت به زنان در طلاق طوری که خطری زندگی مرد را تهدید نکند ارائه می‌شود.
1. چهار پیامد منفی واگذاری وکالت در طلاق برای مردان
1. 1. اختلاف در مسائل مالی
وقتی مرد احساس کند که زن می‌تواند به راحتی طلاق بگیرد و از زندگی برود هیچکدام از اموال خود را به نام زن نمی‌زند و اگر بدهی مهریه داشته باشد، اموال خود را به افراد غیرواگذار می‌کند و تمایل اینکه زن در هزینه‌های زندگی بیشتر شریک شود را از زن مطالبه می‌کند. این مسائل زمینه اخلاف و بی‌اعتمادی بین دو نفر را افزایش می‌دهد.
1. 2. اقتدارزدایی خاموش از مرد
زمانی که مرد زندگی را با اعطای وکالت در طلاق به زن شروع می‌کند یعنی از موضع ضعف وارد رابطه شده است. در نتیجه از طرف اطرافیان ممکن است تحقیر شود یا اقتدار مردانه خود را تضعیف شده بداند. حتی ممکن است زن نیز این حس ضعف را از همسر خود دریافت کند و علاقه‌اش کمتر شود. همچنین امکان تهدید به طلاق مخصوصا اگر مهریه داشته باشد ممکن است زمینه ایجاد اختلاف یا تضعیف بیشتر مردانگی مرد بشود که در هرصورت به خانواده آسیب می‌زند.
1. 3. تله رهاشدگی
وقتی افراد احساس ترس از رها شدن داشته باشند، رفتارهای عاطفی متفاوتی از خود بروز می‌دهند تا توسط همسر، والدین یا دوست خود رها نشوند. مردانی که وکالت در طلاق می‌دهند، احساس نا اطمینانی دارند که یک روز بدون پیش‌بینی توسط همسرشان رها شوند. اگر مهریه نیز برعهده مرد باشد، این احساس خطر بیشتر خواهد شد. بنابراین محبت بیشتر مرد به جهت ترس بیشتر شده یا ممکن است مرد اهرم فشار دیگری جهت کنترل زن به کار بگیرد. حتی ممکن است مرد با فرزندآوری مخالفت کند یا زن شروع به سلطه‌گری در خانواده کند که در نهایت موجب طلاق عاطفی یا خیانت یکی از زوجین می‌شود. تمام این مسائل در صورتی که مرد مهریه برعهده داشته باشد، دوچندان می‌شود.
1 4. ناامنی روانی و تظاهر اخلاقی
با اعطای وکالت در طلاق به زن احساس ناامنی مرد برای از دست دادن سرمایه‌گذاری که در زندگی کرده است، بیشتر می‌شود. مخصوصا اگر مرد هزینه زیادی برای مراسم ازدواج پرداخته، مهریه داشته و فرزند داشته باشد یا اموال خود را به نام زن زده باشد، این احساس نا امنی بیشتر نیز خواهد شد. این مسئله باعث رفتار ناصادقانه، مخفی‌کاری و محبت صوری می‌شود، در نتیجه زمینه صمیمیت بیشتر بین زوجین کمتر می‌شود. حتی ممکن است زن رفتار صادقانه مرد و مهربانی مرد را از سرترس برداشت کند و رابطه عاطفی خود را عمیق نکند.
2. اصلاحات قانونی لازم برای حق طلاق
در خواست حق طلاق از طرف زن ممکن است موقعیت‌های خوب ازدواج زن را از بین ببرد و زمینه طلاق در آینده را فراهم کند. هرچند زنان اکنون حق طلاق مشروط دارند اما برای کاهش نگرانی مشکلات زنان در طلاق گرفتن میتوان اصلاحات قانونی زیر را انجام داد.
2. 1. تسهیل استفاده از شروط 12 گانه طلاق برای زنان
هم اکنون زنان حق طلاق مشروط با توجه به شروط 12 گانه را دارند اما قانونگذار می‌تواند فرآیند استفاده از این شروط 12 گانه را برای زنان تسهیل کند تا اثبات یکی از شروط برای طلاق گرفتن نیاز به زمان و انرژی کمتری از طرف زنان داشته باشد. همچنین لازم است زنان از این حق خود آگاه باشند و فکر نکنند به هیچ وجه حق طلاق گرفتن ندارند.
2. 2. جلوگیری از ورشکستگی مردان بعد از پرداخت مهریه
با اجرا گذاشتن مهریه اکثرا مردان اموالشان توقیف شده و ورشکسته می‌شوند و اغلب باید تا سال‌ها به همسر قبلی خود که حتی ممکن است دوباره ازدواج کرده باشد، اقساط مهریه پرداخت کنند. بنابراین تسهیل طلاق بدون قانونگذاری برای کاهش مقدار مهریه، باعث ضایع شدن حقوق مردان می‌شود. تعیین سقف پرداخت مهریه برای کسانی که هم‌اکنون زندگی می‌کنند یا لزوم پرداخت عندالعقد مهریه برای کسانی که می‌خواهند ازدواج کنند می‌تواند از راهکارهای موجود باشد.
3. اقدامات لازم قبل از واگذاری وکالت در طلاق به زوجه
تا زمانی که اصلاحات قانونی تصویب و اجرا شود، چندین سال زمان می‌برد. شاید مردانی بخواهند وکالت در طلاق را به زن واگذار کنند. در این صورت مردان باید 5 نکته حقوقی مهم را رعایت کنند وگرنه خطر اینکه زیان مالی یا عاطفی زیادی بعد از ازدواج تجریه کنند بسیار زیاد می‌شود.
3. 1. مهریه حین عقد و در کمترین حالت بپردازید
مهریه عندالعقد پرداخت شود و مرد بدهکار نباشد و اگر بدهکار شد، مهریه در کمترین مقدار ممکن و عندالاستطاعه باشد. مهریه کم باشد تا هر وقت زن درخواست طلاق داد حتی فردای روز عقد مرد بدون احساس زیان بپردازد. مهریه عند الاستطاعه باشد تا زن نتواند از حق حبس استفاده کند. حق حبس یعنی تا زمانی که مهریه کامل پرداخت نشده است، زن می‌تواند از تمکین خاص امتناع کند.
3. 2. هزینه مراسم ازدواج را به کمترین مقدار ممکن بپردازید
هزینه عقد و عروسی تا حد ممکن کم باشد یا برابر از طرفین زوجین پرداخت شود تا در صورت طلاق زودهنگام مرد ضرر نکند. حداقل 36 درصد طلاق‌ها برای زندگی‌های 5 ساله و کمتر است و مردان باید ریسک هزینه زیاد در شروع زندگی را در ذهن خود داشته باشند.
3. 3. شرط تصیف اموال را امضا نکنید
اگر وکالت در طلاق به زوجه داده شده پس مردان نباید شرط ضمن عقد تنصیف اموال زوج را در صفحه هشتم قباله ازدواج امضا کنند. زیرا در صورت امضای این شرط مردان حق طلاق خود را هزینه‌زا کرده‌اند و در صورتی که مرد درخواست طلاق داشته باشد و عدم تمکین یا سورفتار زن نیز در دادگاه ثابت نشود، مرد باید نصف اموال به دست آمده بعد ازدواج را به زن تقدیم کند. البته اگر زن و مرد هردو شاغل هستند، می‌توانند تنصیف اموال را به شکل عادلانه‌تری به در شروط ضمن عقد اضافه کنند.
3. 4. با اثبات خیانت زن، از دریافت مهریه محروم شود
اگر مرد وکالت در طلاق را به زن بدهد و مهریه هم داشته باشد، با توجه به اینکه در صورت اثبات خیانت زن باز هم مهریه کامل دریافت می‌شود، بنابراین عملا تمام زندگی مرد با یک اقدام زن ممکن است نابود شود. بنابراین اگر مرد در این شرایط است، باید در شروط ضمن عقد، بندی در مورد اینکه در صورت اثبات خیانت زن به هرشکلی، مرد از پرداخت مهریه معاف شود. در مورد اینکه این بند چگونه در شروط ضمن عقد آورده شود، باید با یک وکیل که حامی حقوق مردان باشد، مشورت کنید و متن حقوقی مناسب بنویسید.
3. 5. مالکیت اموال خود را به هیچ کس انتقال ندهید
اگر مرد مالکیت اموال خود مانند خودرو و خانه را به زن انتقال داده باشد و امکان بازگشت اموال وجود نداشته باشد و همچنین وکالت در طلاق واگذار شده باشد، آنگاه زن توانایی دارد در یک روز تمام زندگی مرد را نابود کند. بنابراین توصیه اول این است که مالکیت اموال خود را انتفال ندهید و اگر این اتفاق افتاد، در قالب قرارداد هبه باشد تا قابل بازگشت باشد. حتما در مورد روش انتفال اموال با یک وکیل مشورت کنید.
