همه شیعیان و دوست‌داران اهل‌بیت عصمت و طهارت علیهم السلام روز غدیر را به عنوان «عید‌الله‌اکبر» جشن می‌گیرند و به عظمت این روز اعتقاد دارند. رهبر معظم انقلاب اسلامی در امتداد علمای اسلام هر سال به مناسبت این روز به بیان دلایلی در مورد عظمت این روز می‌پردازند که آنها را باهم مرور می‌کنیم.
تعیین نقشه راه بعد از پیامبر صلوات‌الله‌علیه
اگر مسلمین با چشم تحقیق به این حادثه نگاه کنند، همه این معنا را تصدیق خواهند کرد که این حرکت عظیم پیغمبر (صلوات‌الله‌علیه) در مسیر برگشت از حج، در وسط بیابان، در سال آخر عمر، با آن مقدمات و مؤخرات، نام بردن از امیرالمؤمنین علیه‌السلام، معرفی کردن امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) به اینکه «من کنت مولاه فهذا علىّ مولاه»، هیچ معنائی جز تعیین خط حکومت و ولایت در اسلام بعد از رحلت پیغمبر اکرم صلوات‌الله علیه ندارد.»
اهمیت مدیریت جامعه در اسلام
مسأله غدیر و تعیین امیرالمؤمنین (علیه الصّلاةوالسّلام) به عنوان ولی امر امت اسلامی از سوی پیامبر مکرم اسلام (صلّی الله علیه واله وسلّم) یک حادثه بسیار بزرگ و پُرمعناست؛ در حقیقت دخالت نبی مکرم در امر مدیریت جامعه است. معنای این حرکت که در روز هجدهم ذی الحجه سال دهم هجرت اتفاق افتاد، این است که اسلام به مسأله ی مدیریت جامعه به چشم اهمیت نگاه میکند. این طور نیست که امر مدیریت در نظام اسلامی و جامعه‌ی اسلامی، رها و بی‌اعتنا باشد.»
سهم مردم در حکومت اسلام
«در نظام اسلامی، هر کس متدیّن به عقیده و شریعت اسلام است، در امر حکومت دارای مسؤولیت است. هیچ کس نمیتواند خود را از موضوع حکومت کنار بکشد. هیچ کس نمیتواند بگوید: «کاری انجام میگیرد؛ به من چه!؟» در موضوع حکومت و مسائل سیاسی و مسائل عمومی جامعه در نظام اسلامی، «به من چه» نداریم! مردم برکنار نیستند. بزرگترین مظهر دخالت مردم در امور حکومت، غدیر است. خودِ غدیر این را به ما آموخت و برای همین است که عید غدیر، عید ولایت و عید سیاست است، عید دخالت مردم در امر حکومت است.»
دیانت عینِ سیاست
«آن کسانى که سعى کردند اسلام را از مسائل اجتماعى و از مسائل سیاسى کنار بزنند و آن را به مسائل شخصى و مسائل خصوصىِ زندگى افراد منحصر کنند و در واقع نگاه سکولار به اسلام داشته باشند که تبلیغات و اقدامات دشمنان هم این بینش را در بین مسلمانان در طول سالیان دراز ترویج کرده است - جوابشان مسئله‌ى غدیر است... نصب امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) برای حکومت، کشوردارى، سیاست، مدیریّت جامعه‌ى اسلامى بود. این را پیغمبر اکرم(صلوات‌الله‌علیه) به مردم توصیه کرد.»
غدیر خم؛ روز تکمیل اسلام
این که خداوند در آیه‌ی مبارکه‌ی سوره‌ی مائده میفرماید: «الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی»، یعنی نعمت اسلام، هدایت و نشان دادن صراط مستقیم به جامعه‌ی بشریت - آن وقتی تمام و کامل می‌شود که نقشه‌ی راه برای بعد از پیغمبر هم معین باشد؛ این یک امر طبیعی است... این هم فکر پیغمبر نبود، این هدایت و دستور الهی بود... مسئله‌ی غدیر این است؛ یعنی نشان‌دهنده‌ی جامعیت اسلام و نگاه به آینده و آن چیزی که در هدایت و زعامت امت اسلامی شرط است.»
کلید برادری مسلمانان
«دشمن میخواهد مسئله‌ی غدیر را یک مایه‌ی برادرکشی و جنگ و خونریزی قرار بدهد؛ در حالی که غدیر میتواند وسیله‌ی ائتلاف و برادری مسلمانها با هم باشد. مرحوم شهید مطهری (رضوان‌اللَّه‌علیه) ثابت کردند که الغدیر علامه‌ی امینی، وسیله‌ی وحدت مسلمین است. برادران اهل سنت ما هم میتوانند در یک محیط خالی از پیش‌داوری به منابع غدیر مراجعه کنند؛ یا میپذیرند، یا نمیپذیرند. در هر دو صورت، قضیه‌ی غدیر هیچ‌گونه جنگ و دعوای بین پذیرنده و نپذیرنده به وجود نمی‌آورد.»
ظهور ولایت و امامت
«جوامع بشری از دیرباز حکومت داشتند؛ بشر انواع و اقسام حکومتها را تجربه کرده است؛ اسلام این حکومتها را، این نوع قدرتمندی‌ها و قدرت‌مداری‌ها را قبول ندارد؛ امامت را قبول دارد. این قاعده‌ی اسلام است؛ غدیر این را بیان میکند... تا آخر دنیا هرجا مسلمانها بخواهند و همّت کنند و هدایت شوند از سوی خدا به اینکه اسلام را تحقّق ببخشند و جامعه‌ی اسلامی را تحقّق ببخشند، ضابطه و قاعده‌اش این است: باید امامت را احیا کنند.»
درس فداکاری
«باید توجه داشته باشیم امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) با این موقعیت، با این وضوحِ معنای امامت آن بزرگوار که منصوب پیغمبر و منصوب الهی است، آن وقتی که ملاحظه کرد و دید که جامعه‌ی اسلامی آسیب‌پذیر است و اگر او بخواهد دنباله‌ی این حق را بگیرد و مطالبه کند، ممکن است اسلام به خطر بیفتد، کنار نشست.نه فقط کنار نشست بلکه همکاری کرد با کسانی که صاحبان منصب حق نبودند و بر جامعه‌ی اسلامی حکومت میکردند - چون دید که امروز اسلام به این فداکاری احتیاج دارد.»
حکومت علوی؛ الگوی جوامع اسلامی
«بزرگترین خطر برای نظام و حکومتی مثل نظام و حکومت ما که با نام اسلام به وجود آمده، این است که ما فراموش کنیم الگوی حکومت ما، امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) است؛ به الگوهای رایج دنیا و تاریخ نگاه کنیم و خود را با آنها مقایسه کنیم. نگاه کنیم که اگر یک جنبه از زندگی انسان را رونقی بخشیدند، جنبه دیگری را دچار ضایعات جبران‌ناشدنی کردند. همّت جمهوری اسلامی باید این باشد که خود را به آن الگویی که در غدیر معرفی شد و در دوران پنج‌ساله حکومت امیرالمؤمنین، نمونه آن نشان داده شد، نزدیک کند.»
غدیر؛ میوه درخت تمام پیامبران الهی
«در باب غدیر، انسان از ابعاد گوناگونی میتواند نظر بیندازد و بهره‌ی معنوی و فکری بگیرد؛ یکی، اصل و موضوع «ولایت»، به‌عنوانِ استمرار نبوّت است. در حقیقت، روز غدیر امتداد خطّ همه رسالتهای الهی و اوج این خطّ روشن و نورانی در طول تاریخ است. اگر به مضمون رسالتهای الهی نگاه کنیم، میبینیم که در طول تاریخ نبّوتها و رسالتها، این خطّ روشن دست به دست گشته، تا به نبىّ مکرم خاتم(صلوات‌الله‌علیه) رسیده و در پایان حیات آن بزرگوار، تجسّم و تبلور آن به شکل حادثه غدیر خود را نشان داده است.»
ولایت؛ راه حل امت اسلامی
«اگر حکومت اسلامىِ به معنای حقیقی - یعنی همان ولایت - به عنوان شعار برای مسلمانان مطرح شود، ضعف را درمان میکند؛ اقتصاد را درمان میکند؛ دست‌نشاندگی را هم درمان میکند؛ دیکتاتوری را هم درمان میکند. از همه برادران شیعه و سنی در کشور خودمان دعوت میکنم که به مسأله غدیر با این چشم نگاه کنند. برادران سنی ما هم مثل ما روز غدیر را عید بگیرند؛ عید ولایت. برای این که اصل تولد مسأله ولایت، اهمیتش بسیار زیاد است؛ مثل اهمیت ولایت امیرالمؤمنین (علیه‌الصلاةوالسلام) که این دیگر بین ما و برادران سنی مشترک است.»
جامع و افضل بودن امیرالمؤمنین علیه‌السلام
«آن کسی که سرچشمه را باید به او سپرد تا طول تاریخ اسلام از این سرچشمه سیراب شود، او باید کسی باشد در تراز امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب (علیه‌السّلام)؛ او نمیتواند یک انسانی معمولی باشد. امیرالمؤمنین علیه الصّلاة والسّلام، به واسطه غدیر به شخصیت والای خود نرسید. غدیر چیزی نبود که گوهر نایاب امیرالمؤمنین علیه الصّلاة والسّلام را شکل دهد. غدیر، نتیجه فضایل، مزایا و کمالات آن حضرت بود. البته افتخار برخورداری از فرمان الهی، از نصب پیغمبر و از بیعت مؤمنین و صحابه، افتخار بزرگی است.»
