طرح تسهیل ازدواج
طرح تسهیل ازدواج نیازمند چکش‌کاری است
یکی از مسائلی که در این طرح مورد توجه قرار گرفته، مسائل مربوط به حل و فصل مشکلات جوانانی است که در آستانه ازدواج هستند. در واقع از آنجایی که موفقیت آمیز بودن طرح جوانی جمعیت مستلزم تسهیل ازدواج جوانان و رفع موانع پیش روی آنان است، این طرح مشوق‌هایی را برای ایجاد انگیزه در جوانان در آستانه ازدواج ایجاد کرده است که در ادامه به برخی از مهم‌ترین تسهیلات دولت برای تسهیل ازدواج جوانان اشاره می‌کنیم:
این پروسه 8 ساله تنها منجر به تصویب طرح «تعالی جمعیت و خانواده»، آن هم در صحن علنی مجلس شد و پس از 3 بار رفت و برگشت میان شورای نگهبان و مجلس شورای اسلامی، بالاخره در آبان 1400 به تایید نهایی شورای نگهبان رسید و مجلس توانست پس از حدود 9 سال، این طرح را به دست قوه مجریه برساند.
یکی از مسائلی که در این طرح مورد توجه قرار گرفته، مسائل مربوط به حل و فصل مشکلات جوانانی است که در آستانه ازدواج هستند. در واقع از آنجایی که موفقیت آمیز بودن طرح جوانی جمعیت مستلزم تسهیل ازدواج جوانان و رفع موانع پیش روی آنان است، این طرح مشوق‌هایی را برای ایجاد انگیزه در جوانان در آستانه ازدواج ایجاد کرده است که در ادامه به برخی از مهم‌ترین تسهیلات دولت برای تسهیل ازدواج جوانان اشاره می‌کنیم:
1. اعطـای وام ۲۰۰ میلیـون تومانـی بـه زوجیـن جـوان (زوج زیـر 25 سـال و زوجه زیر 23 سـال) و وام ۱۴۰ میلیونـی بـه زوجیـن بـا سـنین بالاتر با ضمانت‌های آسـان
در بودجه 1403 مبلغ وام اعطایی به زوج‌های جوان افزایش یافت. بر این اساس هر یک از زوج‌هایی که تاریخ ازدواج آن ها بعد از ۱۴۰۱/۱/۱ بوده مبلغ ۳۰۰ میلیون تومان با دوره بازپرداخت ۱۰ ساله است. اگر خانم ها کمتر از ۲۳ سال سن داشته باشند مبلغ وام آنها ۳۵۰ میلیون تومان است همچنین اگر آقایان کمتر از ۲۵ سال باشند، ۳۵۰ میلیون تومان وام دریافت می‌کنند.
همچنین طبق بررسی‌های میدانی خبرنگار تبیان از چندین بانک، تعداد ضامن‌های مورد نیاز برای دریافت وام و همچنین مدت زمان تحویل وام از بانکی به بانک دیگر متفاوت است.
2. تأمیــن بودجــه ایجــاد و به‌ســازی خوابگاه‌هــای متاهلان در کلیــه مراکــز آمــوزش عالــی بــرای دانشــجویان زن و مــرد بومــی و غیربومــی
براساس آمارهای صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم، در حال حاضر حدود ۱۵۰۰ خوابگاه متأهلی وجود دارد؛ با این حال تعداد دانشجویان متاهل ذیل صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم حدود ۳۵۰ هزار نفر است که با این تعداد خوابگاه تناسب ندارد.
بهمن 1402 نیز وزیر علوم اعلام کرد که تاکنون بیش از ۳۵۰ واحد خوابگاهی متأهلی احداث، تکمیل و بهره‌برداری شده و ۳۲۰۰ واحد در دست ساخت است که تا یک سال آینده آماده می‌شود؛ همچنین ۲۶۰۰ واحد هم کارهای مقدماتی آنها انجام شده است.
3. تأمیــن %50 ودیعــه مســکن 70 متری شــهرهای بالای 500 هــزار نفــر و 100 متری ســایر شــهرها بــرای دانشــجویان و طلاب
بهمن ماه سال 1402، رئیس صندوق رفاه دانشجویان اعلام کرد وام ودیعه مسکن متأهلی از ۱۵ میلیون تومان به ۳۰ میلیون تومان در شهر‌های با جمعیت زیر پانصد هزار نفر و در شهر‌های بالای پانصد هزار نفر از ۲۵ میلیون تومان به ۵۰ میلیون تومان افزایش یافته است؛ در تهران نیز این وام از ۳۰ میلیون تومان به ۷۰ میلیون تومان افزایش یافته است.
4. افزایش 2 % امتیاز در جذب و استخدام به ازای تأهل
5. تأسـیس مراکـز مشـاوره مبتنـی بـر سـبک زندگـی ایرانـی-اسلامی در مراکـز آمـوزش عالـی
6. تربیـت و آمـوزش مهارت‌هـای سـبک زندگـی ایرانـی-اسلامی و ازدواج در کلیـه مقاطـع تحصیلـی
باتوجه به اینکه این طرح پروسه طولانی را برای رسیدن به مرحله تصویب و اجرا طی کرد اما برای اجرای آن خصوصا در دولت سیزدهم گام‌های زیادی برداشته شد. با این حال با توجه به اینکه حدود 12 سال از تدوین این طرح می‌گذرد نیازمند احیا و چکش‌کاری جدی است. در واقع ابتدا باید طیف وسیعی از جوانان نیازسنجی شوند و جنس دغدغه‌شان مشخص شود چرا که با تزریق الگوهای غربی در کشور، تمایل جوانان به راه‌های جایگزین بیشتر شده به طوریکه مشوق‌های مالی نیز بسیاری از آنها را به سمت و سوی ازدواج سوق نمی‌دهد.
بنابراین در قدم اول فهم و درک دغدغه جوان و سپس استفاده از تکنیک‌های خلاقانه باید شوق ازدواج را در آنها بیدار کرد و سپس با ارائه تسهیلات مالی و معنوی به سمت عبور از این بحران حرکت کرد.
