روایت قلم‌دستان درباره خون‌بارترین رخداد در ایران

خیلی‌ها قیام 15 خرداد را به نوعی مبدا انقلاب اسلامی می‌دانند رویدادی که با معترضان در قم و ورامین فعالیت‌های انقلابی شروع شد و مسیر رو به جلویی برای این رخداد بزرگ اتفاق افتاد، این موضوع و اتفاق مهم تاریخی در ادبیات بسیار کم منکعس شد و پرداخت به آن خیلی محدود به دیگر اتفاقات شد.

این را باید در نظر داشته باشیم که پدیده‌های تاریخی در زمان خود به دلیل زمینه‌ها و ابعاد متعدد که دارند و به دلیل وجود جریان‌های فکری و سیاسی متعددی گاها ناشناخته می‌مانند و به درستی تحلیل نمی‌شوند مثلا بخش‌هایی از آن رخداد نادیده گرفته می‌شوند یا با جهت‌گیری‌های سیاسی اجتماعی مسیرش و هدفش تغییر می‌کند و هسته اصلی فراموش می‌شود.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی در دهه‌های هشتاد تاریخ‌نگاران نهضت اسلامی سعی کردند موضوعات مهم تاریخی انقلاب را در ادبیات بازتاب دهند چند تا از این کتاب‌ها را در ادامه بررسی خواهیم کرد.

یحیی و یاکریم

کتاب «یحیی و یاکریم» اثر محمدرضا شرفی‌خبوشان روایت داستانی از حوادث پانزده خرداد سال 42 است که این کتاب به خوبی توانسته ماهیت این رخداد را برای نوجوانان بازگشایی کند و مخاطب با خواندن آن هم قادر می‌تواند برداشتی درست از این واقعه داشته باشد.

15 خرداد 42، چرا و چگونه؟

«15 خرداد 42، چرا و چگونه؟»  این کتاب به ریشه‌یابی و بررسی علل 15 خرداد پرداخته است نویسندگان این کتاب علیرضا مهدی زاده و فاطمه قره چایی هستند این کتاب 258 صفحه‌ای در هفت فصل به رشته تحریر درآمده که سه فصل ابتدایی وقایع تاریخی پیش از قیام را شرح می‌دهد، در فصل چهارم به صورت ویژه قیام 15 خرداد را تحلیل می‌کند و بخش پنجم دربردارنده بیانات امام خمینی درباره این قیام است.این کتاب به ریشه‌یابی و بررسی علل 15 خرداد پرداخته است نویسندگان این کتاب علیرضا مهدی زاده و فاطمه قره چایی هستند این کتاب 258 صفحه‌ای در هفت فصل به رشته تحریر درآمده که سه فصل ابتدایی وقایع تاریخی پیش از قیام را شرح می‌دهد، در فصل چهارم به صورت ویژه قیام 15 خرداد را تحلیل می‌کند و بخش پنجم دربردارنده بیانات امام خمینی درباره این قیام است.

مبارزات مرجعیت شیعه

روح‌الله حسینیان از تاریخ نویسان معاصر ایرانی کتابی را با عنوان «سه سال ستیز مرجعیت شیعه در ایران» به نگارش درآورده که از سوی مرکز اسناد انقلاب اسلامی به چاپ رسیده است.

این کتاب به بررسی دوره سه ساله مبارزات مرجعیت شیعه از سال 1341 تا 1343 با حکومت پهلوی پرداخته و در چهار بخش تنظیم شده است که بخش اول به ساختار قدرت در آمریکا و نگاهی که به سلطه بر جهان دارند اختصاص دارد. مبارزات روحانیون به رهبری امام با سیاست‌ آمریکایی‌ها موضوع بخش دوم این اثر است.

نقش بازار در قیام 15 خرداد

کتاب «نقش بازار در قیام 15 خرداد» به جایگاه بازار در حرکت‌ها و جنبش‌های مردمی پرداخته است. رحیم روحبخش نویسنده کتاب در بخش اول به تاریخچه بازار ایران و نقشی که در وقایع آن زمان از جمله تنبش تنباکو و ملی شدن صنعت نفت داشت می‌پردازد.

سپیده‌ای از افق ایمان

کتاب «سپیده‌ای که از افق ایمان بردمید» نگاهی تاریخی و تحلیلی به قیام 15 حرداد سال 1342 دارد که در پنجاهمین سالگرد نهضت امام به قلم غلامرضا گلی زواره‌ای منتشر شد. «تیر یک توطئه»، «اهداف تصویب نامه»، «هشدارهای امام خمینی»، «واکنش علمای قم»، «شاه در قم»، «مجلس سوگواری در مدرسه فیضیه»، «هجوم وحشیانه و خونین»، «سخنرانی تاریخی امام در عصر روز عاشورا در قم»، «دستگیری امام خمینی»، «مهاجرت علما»، «خروش خونین قم»، «صبح صادق انقلاب اسلامی» و «برکات و ثمرات» از جمله عناوینی هستند که در این کتاب به آن‌ها اشاره شده است.

---