مقایسه خواص و فواید چای، قهوه و دمنوش- کدام بهتر است؟

از دیرباز، بشر به دنبال نوشیدنی‌های گرمی بوده که در کنار طعم دلنشین، خواصی برای سلامتی نیز داشته باشند. در این میان، چای، قهوه و دمنوش به عنوان محبوب‌ترین گزینه‌ها، در فرهنگ‌ کشورهای مختلف جایگاهی ویژه‌ پیدا کرده‌اند. چای میتواند برای مواردی مانند تامین آنتی‌اکسیدان‌ها و افزایش تمرکز و آرامش مناسب باشد. از طرف دیگر دمنوش معمولا بدون کافئین می‌باشد، طیف متنوعی دارد و به داشتن یک ذهن آرام کمک می‌کند. قهوه حاوی کافئین بالایی است، کمک شایان و قابل توجهی به افزایش انرژی و هوشیاری می‌کند. در این مقاله قصد داریم به مقایسه خواص چای، قهوه و دمنوش بپردازیم و در نهایت نتیجه‌گیری کنیم که کدام یک برای سلامتی شما بهتر است.

آشنایی با چای و خواص آن

به لطف گیاه کاملیا سیننسیس (Camellia sinensis)‌ است که انواع چای‌ها از جمله چای سیاه، چای سبز، چای اولونگ و چای سفید را داریم که هر کدام ویژگی‌ها و عطر و طعم مختص به خود را دارند. برگ‌های این گیاه تحت روش‌های فراوری متفاوت قرار می‌گیرند و نتیجه آن به وجود آمدن انواع مختلف چای می‌شود. 

برای تهیه چای سفید، کمترین میزان فرآوری انجام می‌شود و رنگ برگ‌ها به صورت نقره‌ای و سبز کم‌حال در می‌آید و پس از دم شدن، طعمی بسیار ملایم دارد. چای سبز نیز تحت فرایند اکسیداسیون متوسط، رنگ سبز برگ‌ها را حفظ می‌کند و طعم‌یاد علفی دارد. چای اولونگ چیزی بین چای سبز و سفید است که بسته به میزان اکسیداسیون، طعم و رنگ متفاوتی دارد. در نهایت چای محبوب ما ایرانی‌ها، چای سیاه، به طور کامل فرایند اکسیداسیون را طی می‌کند و عطر و طعمی برجسته دارد. خواص انواع چای به خاطر ترکیبات متفاوت هر کدام، با یکدیگر کاملا یکسان نیست؛ بنابراین در این بخش بیشتر به معرفی خواص چای سبز و چای سیاه می‌پردازیم.
با چای سبز عملکرد مغز خود را بهبود دهید
کافئین و آمینو اسیدی به نام ال تیانین از مواد اصلی موجود در چای سبز هستند. هماهنگی جالب بین این دو ماده، چای سبز را به یکی از نوشیدنی‌های مفید برای بهبود سلامت مغز تبدیل کرده‌اند. کافئین موجود در چای سبز سبب افزایش هوشیاری و تمرکز شما می‌شوند و در مقابل، ال تیانین خاصیت آرام‌بخش و تسکین‌دهنده دارد. ترکیب این دو ویژگی باعث می‌شود تا عملکرد مغز بهبود پیدا کند.

با چای به جنگ بیماری‌های مزمن بروید
از چای می‌توانید به عنوان سدی دفاعی در برابر بیماری‌های مزمن استفاده کنید. تحقیقات نشان داده‌اند که نوشیدن چای سیاه و سبز ممکن است احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش دهد. این مسئله به خاطر وجود آنتی‌اکسیدان‌هایی مثل فلاونوئید در چای رخ می‌‌دهد که می‌تواند سطح فشار خون را کاهش داده و به مدیریت آن کمک کند. 

همچنین بین مصرف چای و کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع دوم، ارتباطاتی دیده می‌شود. چای ممکن است با بهبود حساسیت به انسولین در بدن، احتمال ابتلا به این بیماری مزمن را کاهش دهد. در نهایت به خاطر داشته باشید که نوشیدن چای به تنهایی مشکلی را رفع نمی‌کند؛ اما می‌تواند همراهی خوب برای رژیم‌های غذایی شما باشد.

به کمک چای به کنترل وزن خود کمک کنید
بعضی از تحقیقات نشان داده‌اند که کافئین و کاتچین موجود در چای، ممکن است به کاهش وزن کمک کنند. بنابراین؛ اگر از چای بدون کافئین یا دی کف استفاده می‌کنید نباید انتظار کاهش وزن داشته باشید. به خاطر داشته باشید که بسیاری از چای و دمنوش‌هایی که ادعای چربی‌سوزی و کاهش وزن در مدت‌زمان کم را دارند، احتمالا حاوی ترکیبات مضر هستند و برای سلامتی مشکلاتی به بار می‌آورند. نوشیدن روزانه چای در کاهش وزن معجزه نمی‌کند، اما اگر آن را با رژیم غذایی درست و ورزش همراه کنید، نتیجه بهتری در پروسه مدیریت وزن خود خواهید گرفت.

با نوشیدن چای، خطر مرگ کاهش پیدا می کند
با تحقیقاتی که روی بیش از ۴۰ هزار بزرگسال انجام شده است، دانشمندان به این نتیجه رسیده‌اند که نوشیدن چای، خطر مرگ به دلیل بیماری‌های مزمن را کاهش می‌دهد. این بیماری‌ها شامل حملات قلبی، سکته مغزی، برخی از انواع سرطان و بسیاری حملات و بیماری‌های دیگر می‌شوند. در‌واقع می‌توان گفت که نوشیدن بین ۵ تا ۷ فنجان چای طبیعی در روز، می‌تواند تا ۱۶% خطر ابتلا به این مشکلات را کاهش دهد. 

نکات مهم برای نوشیدن چای 
چای یکی از مهم‌ترین نوشیدنی‌های سنتی در خانواده‌های ایرانی است و بیشتر خانواده‌های ایرانی بیش از یک بار در روز چای می‌نوشند. اگر می‌خواهید از یک فنجان چای خوش طعم لذت برده و در‌عین‌حال سلامت خود را هم حفظ کنید، نکاتی وجود دارد که به آنها توجه داشته باشید. اولین نکته مهم این است که باید ابتدا به وضعیت سلامتی خود توجه کرده و سپس برای نوشیدن چای اقدام کنید. 

در صورتی که غلظت خون نامناسب، مشکلات خواب یا بیماری‌های قلبی دارید، توصیه می‌کنیم که مصرف چای را کاهش داده و همچنین از نوشیدن چای‌های غلیظ هم خودداری کنید. در ضمن به این نکته توجه داشته باشید که چای به دلیل داشتن کافئین، نمی‌تواند جایگزین آب آشامیدنی شود و آب بدن شما را تأمین کند. بنابراین حتی اگر در طول روز زیاد چای مصرف می‌کنید، باز هم از نوشیدن آب آشامیدنی غافل نشوید. 

آشنایی با دمنوش و خواص آن

در بخش قبلی با این موضوع آشنا شدیم که چای‌های سنتی و نوشیدنی‌هایی که به‌عنوان چای اصلی شناخته می‌شوند، همگی شاخه‌ای از گیاه کاملیا سیننسیس هستند. اما دمنوش چیست و چه تفاوتی با چای دارد؟ دمنوش در‌واقع نوع خاصی نداشته و انواع مختلف و گوناگونی از گیاهان و میوه‌های خشک‌شده را شامل می‌شود. افراد در سراسر دنیا می‌توانند دانه‌های مختلف، ریشه گیاهان، میوه‌های خشک یا گیاهان دارویی را داخل آب جوش ریخته و دم کنند. به عصاره نهایی به‌دست‌آمده دمنوش گفته می‌شوند. اکنون شاید برای شما جالب باشد که چرا اصلا گیاهان و میوه‌ها را دم می‌کنیم و به‌صورت مستقیم استفاده نمی‌کنیم؟ در ادامه این بخش درباره دمنوش و خواص مختلف آن توضیحات بیشتری ارائه‌ می‌دهیم. 
دمنوش به خواب راحت و سریع کمک می‌کند
اگر مشکلات بی‌خوابی دارید و نمی‌توانید به خاطر مشکلات مختلفی مانند استرس و اضطراب به خوبی استراحت کنید، یکی از بهترین روش‌های درمان و داشتن خواب بهتر و سریع‌تر، نوشیدن دمنوش‌های مختلف است. دمنوش‌های بسیاری به بهبود کیفیت خواب شما کمک می‌کنند که یکی از مهم‌ترین آنها دمنوش بابونه است. دمنوش بابونه خواص بسیاری داشته که یکی از مهم‌ترین آنها، کمک به بهبود خواب و کاهش استرس و اضطراب بی‌دلیل است.

نوشیدن دمنوش به گوارش شما کمک می کند
یکی از بهترین روش‌های سنتی درمان سوءهاضمه و مشکلات گوارشی، نوشیدن دمنوش‌های مختلفی از‌ جمله دمنوش‌های رازیانه، زنجبیل، قاصدک و گیاه سناست. بسیاری از گیاهان دارویی را نمی‌توان به‌صورت مستقیم مصرف کرد، اما با جوشاندن و دم کردن آنها، عصاره گیاه خارج شده و می‌توانید آنها را مصرف کنید. نوشیدن دمنوش‌های مختلف می‌تواند به سوزش معده، رفلاکس معده و مشکلات روده کمک بسیاری کند. 

با دمنوش سیستم ایمنی خود را تقویت کنید 
دمنوش‌های بسیاری وجود دارند که به تقویت ایمنی بدن شما کمک می‌کنند. دمنوش‌هایی مانند دمنوش مریم گلی، سیاه‌دانه، رازیانه، بابونه و بسیاری از دمنوش‌های دیگر، خواصی دارند که باعث می‌شود سیستم ایمنی بدن شما پس از نوشیدن این دمنوش‌ها بهبود پیدا کند. به همین دلیل، با ترکیب برخی از این دمنوش‌ها و تهیه دمنوش ترکیبی، می‌توان دمنوش‌های مخصوص بیماری‌های مختلف مانند دمنوش سرماخوردگی تهیه کرد. یکی از دمنوش‌های بسیار عالی برای عفونت و بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی، دمنوش آویشن است که می‌توانید از فروشگاه‌های معتبر تهیه کنید. 

با نوشیدن دمنوش لاغر شوید
بسیاری از دمنوش‌های موجود در بازار، مانند دمنوش‌ انار، دمنوش میوه‌های ترش و دمنوش‌های گیاهی مانند دمنوش زنجبیل و بابونه به کاهش اشتهای کاذب و افزایش سوخت و ساز بدن کمک می‌کنند. همچنین این دمنوش‌ها آب مورد نیاز بدن را تأمین کرده و باعث شفافیت پوست، کاهش وزن و کاهش بسیاری از مشکلات دیگر می‌شوند. توصیه می‌شود که برای کاهش وزن، دمنوش‌هایی را که خواص لاغری دارند در رژیم غذایی خود بگنجانید. به یاد داشته باشید که نوشیدن دمنوش تنها در کنار رژیم غذایی سالم و ورزش کردن می‌تواند به کاهش وزن شما کمک کرده و هیچ دمنوشی وجود ندارد که با پرخوری و عدم تحرک شما را به وزن مورد نظر برساند.

نکاتی برای نوشیدن دمنوش
دمنوش‌ها می‌توانند خواص بسیار زیادی داشته باشند و به درمان بسیاری از بیماری‌ها مانند بیماری‌های عفونی و گوارشی کمک زیادی کنند، اما به خاطر داشته باشید که مصرف زیاد و بی‌رویه آنها نیز می‌تواند برای شما مشکلاتی ایجاد کند. بنابراین اگر به‌دنبال این هستید که سلامت خود را با نوشیدن دمنوش‌های گیاهی تضمین کنید، ابتدا مطمئن شوید که دمنوش مورد نظر برای شما خطرناک نیست، به مواد تشکیل‌دهنده آن آلرژی ندارید و این که ترکیب این دمنوش با داروهای مصرفی و مواد خوراکی دیگر در رژیم غذایی شما یا حتی مصرف آن با سایر دمنوش‌ها برای شما مشکلی به وجود نمی‌آورد. 

آشنایی با قهوه و خواص آن

پس از آشنایی با چای و دمنوش و تفاوت‌های آنها، نوبت به یکی از نوشیدنی‌های محبوب بین‌المللی، یعنی قهوه می‌رسد. بسیاری از مردم در سراسر دنیا، به‌محض بیدار شدن از خواب به یک فنجان قهوه نیاز دارند تا بتوانند روز خود را آغاز کنند. دانه‌های قهوه در مزارع سراسر دنیا کشت شده، با روش‌های مختلف فراوری، تخمیر، خشک می‌شوند و به‌صورت دانه‌های قهوه سبز به‌ کارخانه‌ها می‌رسد. کارخانه‌ها پس از رست کردن، دی گس کردن یا ایجاد تغییرات دیگر روی دانه‌های قهوه، آنها را برای مصرف مشتریان توزیع می‌کنند. انواع مختلفی از قهوه، نوشیدنی‌های بر پایه قهوه و همچنین دسر‌ و خوردنی‌های بر پایه قهوه وجود دارد که این قهوه را به یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌های کل دنیا تبدیل می‌کند. در ادامه همراه ما باشید تا درباره خواص قهوه بیشتر با شما صحبت کنیم.
با نوشیدن یک فنجان قهوه، انرژی خود را افزایش بدهید
اگر صبح‌ها انرژی کافی ندارید و نمی‌توانید برای انجام کار‌های روزمره خود یا رفتن به سر کار بیدار بمانید، یکی از بهترین روش‌های افزایش انرژی و هوشیار شدن، نوشیدن یک فنجان قهوه است. هیچ‌چیز به‌اندازه یک فنجان قهوه ترک یا یک شات اسپرسو نمی‌تواند شما را برای باقی روز آماده کند. کافئین موجود در قهوه باعث می‌شود تا فعالیت مغز شما بیشتر و بهتر شده و انرژی کافی برای انجام کار‌های خود را داشته باشد. البته توصیه می‌کنیم که بعد از ساعت ۷ عصر دیگر قهوه مصرف نکنید تا خواب شبانه شما مختل نشود. 

با مصرف قهوه، خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش دهید
قهوه دارای خواص متعددی است که باعث بهبود حساسیت بدن به انسولین می‌شود. این مسئله در طولانی‌مدت ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش دهد. البته دقت داشته باشید که اگر قهوه را به‌منظور کاهش قند خون نوش جان می‌کنید، باید حتما قهوه سیاه مصرف کرده و از اضافه کردن هرگونه شیرین‌کننده به آن پرهیز کنید.

با قهوه سبز، وزن خود را کنترل کنید
پیش‌تر گفتیم که یکی از نوشیدنی‌های مناسب کنترل وزن، چای سبز است. اکنون می‌خواهیم بگوییم که دانه‌های قهوه سبز، می‌توانند تأثیر بیشتری نسبت به چای سبز داشته باشند. دانه‌های قهوه سبز می‌توانند به چربی‌سوزی و تأمین انرژی کافی برای افزایش سوخت و ساز بدن کمک بسیار زیادی کنند. همچنین با تنظیم قند خون بدن، از ذخیره بیش‌از‌حد قند در بدن و تبدیل شدن آن به چربی هم جلوگیری می‌کند. 

نکات مهمی که در رابطه با نوشیدن قهوه باید بدانید
قهوه می‌تواند خواص بسیار زیادی داشته باشد و به درمان بسیاری از بیماری‌ها هم کمک کند، اما به یاد داشته باشید که مصرف نوشیدنی‌هایی با کافئین بالا همیشه می‌تواند عوارض مخصوص خود را هم داشته باشد. اگر مشکلاتی مانند بیماری‌های قلبی، تپش قلب، استرس، اضطراب و بی‌خوابی شدید دارید، توصیه می‌کنیم که مصرف قهوه خود را کاهش داده و حتی به صفر برسانید. در نظر داشته باشید که کافئین موجود در قهوه می‌تواند سبب تکرر ادرار شده و آب بدن را کاهش بدهد؛ بنابراین حتما پس از مصرف قهوه، آب کافی بنوشید. صبح‌ها هنگام نوشیدن قهوه، از خوردن صبحانه نیز غافل نشوید، خوردن قهوه با معده خالی می‌تواند بروز مشکلاتی برای معده شما شود. 

چای، قهوه یا دمنوش؟ کدام‌یک برای سلامتی مفیدتر است؟

اکنون سؤالی که پس از آشنایی با این سه نوشیدنی برای بسیاری از شما به وجود می‌آید این است که کدام یک از این نوشیدنی‌ها برای سلامتی ما مفید‌تر هستند؟ در پاسخ باید بگوییم که این موضوع کاملا به رژیم غذایی و شرایط بدنی شما بستگی دارد. در‌واقع نمی‌توان گفت که کدام نوشیدنی برای تمامی افراد مناسب‌تر است. اگر مشکلاتی مانند خستگی شدید دارید، باید بگوییم که قهوه کافئین بیشتری نسبت به چای‌های معمولی داشته و می‌تواند انرژی شما را در طول روز افزایش دهد. 

در صورتی که تنها می‌خواهید از یک نوشیدنی گرم برای رفع خستگی لذت ببرید و مشکلاتی مانند استرس و اضطراب بالا دارید، نوشیدنی‌هایی با کافئین کمتر مانند چای‌های طبیعی پیشنهاد می‌شوند. از دمنوش‌ها نیز می‌توانید برای بهبود کیفیت خواب، کاهش استرس، بهبود سیستم گوارشی و درمان بیماری‌های عفونی استفاده کنید. به خاطر داشته باشید که هر‌کدام از این نوشیدنی‌ها باید به میزان کافی مصرف شده و به‌هیچ‌عنوان نباید در مصرف آنها زیاده‌روی کرد. 

سخن پایانی

در این مطلب به بررسی سه مورد از محبوب‌ترین نوشیدنی‌های سراسر دنیا یعنی چای، دمنوش و قهوه پرداخته شد. هر‌کدام از این نوشیدنی‌ها خواص مختص خود را داشته و می‌توانند برای شما فواید زیادی داشته باشند. تنها کافی است که خواص هر‌کدام را بشناسید و بهترین نوع نوشیدنی را نسبت به شرایط خود انتخاب کنید. شما می‌توانید نوشیدنی مورد علاقه خود، چای، دمنوش یا دانه‌ قهوه را از اینجا که یکی از سایت‌های معتبر و تخصصی در این زمینه است، تهیه کنید تا از کیفیت و اصالت آن اطمینان داشته باشید.