چرا نبود عزت‌نفس خطرناک است؟
احتمالا شما هم شنیده باشید که خیلی‌ها «نبود عزت‌نفس» را ریشه خیلی از مشکلات می‌دانند، اما این عزت‌نفس دقیقا چیست و چرا اینقدر ردپایش در زندگی‌های‌مان کمرنگ شده که حالا برای حل مشکلات باید در ابتدا به سراغ آن برویم؟
ردپای کمرنگ عزت‌نفس
احتمالا شما هم شنیده باشید که خیلی‌ها «نبود عزت‌نفس» را ریشه خیلی از مشکلات می‌دانند، اما این عزت‌نفس دقیقا چیست و چرا اینقدر ردپایش در زندگی‌های‌مان کمرنگ شده که حالا برای حل مشکلات باید در ابتدا به سراغ آن برویم؟
باور به شایستگی خود
عزت نفس به احساسات و باورهایی گفته می‌شود که هر فرد درباره ارزش و شایستگی‌های خودش دارد. این عبارت به تصویری که افراد از خودشان دارند و همچنین اعتقاد به توانایی‌های خودشان برای موفقیت و مقابله با چالش‌ها اشاره می‌کند. عزت‌نفس تأثیرات مهم و عمیقی روی تصمیمات و رفتارهای هر فرد دارد و می‌تواند بر سلامت روان، روابط اجتماعی و کلیت تجربیات زندگی تاثیر داشته باشد.
حس خوب
عزت نفس سالم یعنی این‌که فرد احساس خوبی نسبت به خود داشته باشد و معتقد است که شایسته محبت، احترام، و موفقیت است. این شرایط به فرد کمک می‌کند که در موقعیت‌های چالش‌برانگیز از خود اعتماد به نفس نشان دهد و بر موانع غلبه کند. در عین حال، فرد قادر است نقاط ضعف خود را بپذیرد و از اشتباهات خود درس بگیرد بدون آنکه احساس شکست کند یا ارزش خود را از دست بدهد.
عزت نفس از دو جز مهم تشکیل شده
1. ارزش خود (Self-Worth): احساس کلی در مورد ارزشمندی و قابل قبول بودن بدون در نظر گرفتن شرایط و عملکردها2. اعتماد به نفس (Self-Efficacy): باور به توانایی‌های فردی برای موفقیت در کارها
ارزش خود (Self-Worth)
به احساس درونی ارزشمندی و قابل قبول بودن بدون توجه به عملکرد، دستاوردها، وضعیت اجتماعی، یا نظرات دیگران، ارزش خود گفته می‌شود. این بخش از عزت نفس خیلی حیاتی است چون به افراد کمک می‌کند تا در شرایط مختلف، حتی در زمان مواجهه با شکست یا نقد، احساس خوبی نسبت به خود داشته باشند.
شکل‌گیری در دوران کودکی
این ارزش از دوران کودکی شکل می‌گیرد و می‌تواند تحت تأثیر تعاملات اولیه با والدین، مربیان و همسالان باشد. پیام‌هایی که کودک در مورد خود، از طریق محبت، توجه و تأیید دریافت می‌کند، به شکل‌گیری این بخش از عزت نفس کمک می‌کنند. والدینی که به فرزندان خود احترام می‌گذارند و آن‌ها را بدون قید و شرط دوست دارند، به تقویت احساس ارزشمندی در آن‌ها کمک می‌کنند.
اعتماد به نفس (Self-Efficacy)
اعتماد به نفس به باور فرد در توانایی‌های خود برای موفقیت در کارها و دستیابی به اهداف اشاره دارد. این جنبه از عزت نفس به افراد کمک می‌کند تا با چالش‌ها روبرو شوند، ریسک‌ها را مدیریت کنند و در مواجهه با موانع پافشاری داشته باشند. اعتماد به نفس بالا می‌تواند به افزایش عملکرد، پایداری در پیگیری اهداف و موفقیت‌های بزرگتر منجر شود.
