با گازگرفتگی توسط حیوانات چه باید کرد؟

بعضی از گازگرفتگی‌ها، خصوصاً از سوی گربه‌ها، می‌توانند به‌واسطه باکتری‌های دهان حیوان منجر به عفونت شوند. بیماری خراش گربه یا چنگ گربه یک عفونت باکتریایی است که ناشی از خراشیدگی توسط گربه می‌باشد، حتی اگر ناحیه خراشیده شده عفونی به نظر نرسد.
بعضی از حیوانات مثل خفاش، راکون و روباه می‌توانند هاری را انتقال دهند.
افرادی که واکسن کزازشان به‌روز نشده نیاز به پروفیلاکسی کزاز بعد از گازگرفتگی دارند تا از عفونت کزاز یا تتانوس پیشگیری شود.
اگر پزشک مشکوک شود حیوانی که گاز گرفته ممکن است هاری را منتشر کند، نیاز به یک سری کامل واکسیناسیون هاری و آنتی‌بیوتیک وجود دارد.

عوارض ناشی از گازگرفتگی حیوانات

. آسیب بافت
. پریشانی روانی
. عفونت
تحقیقات نشان می‌دهند تقریباً یک‌دوم افراد بعد از گاز گرفته‌شدن توسط سگ به‌خاطر ترس جان خود را از دست می‌دهند.

علت عفونت بعد از گاز گرفته‌شدن چیست؟

عفونت ناشی از گازگرفتگی حیوان ناشی از باکتری‌هاست. این باکتری‌ها در دهان یا بزاق حیوان وجود دارند و بعد از اینکه روی پوست قرار می‌گیرند وارد زخم می‌شوند. این باکتری‌ها در محیط هم می‌توانند وجود داشته باشند.
گازگرفتگی حیوان اغلب چند میکروبی است، یعنی انواع متعددی از باکتری‌ها در عفونت دخیل‌اند.
کزاز یک بیماری باکتریایی است که بر سیستم عصبی اثر می‌گذارد و یک عارضه خطرناک است. زخم‌های سوراخ‌دار در اثر گازگرفتگی بیشترین احتمال کزاز را دارند.

کزاز
کزاز یک عفونت جدی است که در اثر زخم‌های عمیقی که باکتری کزاز را وارد بدن می‌کنند به وجود می‌آید. این بیماری بر سیستم عصبی اثر می‌گذارد و موارد شدید آن منجر به فلجی و مرگ می‌شوند.
علائم بیماری عفونی کزاز:
. مشکل در بلع
. سفت‌شدن عضلات فک
. سفت‌شدن عضلات گردن
. سفت‌شدن عضلات شکم
. اسپاسم‌های دردناک بدنی
واکسیناسیون کزاز باعث شده که عفونت کزاز در خیلی از کشورها شایع نباشد. کودکان باید تا رسیدن به ۶ سالگی هر سال واکسن کزاز بگیرند. نوجوانان و بزرگسالان نیز باید هر ۱۰ سال در برابر کزاز واکسینه شوند. برای عفونت کزاز هیچ درمانی وجود ندارد.

هاری
افرادی که توسط سگ مبتلا به هاری گاز گرفته یا خراشیده می‌شوند ممکن است از طریق بزاق حیوان به این بیماری نورولوژیکی دچار شوند. چیزی که هاری را خطرناک می‌کند این است که باعث التهاب پیش‌رونده مغز شده و در صورت عدم درمان فوری کُشنده خواهد بود.
علائم هاری می‌توانند چند روز یا حتی چند ماه بعد از گازگرفتگی ظاهر شوند. اما وقتی ظاهر شوند معمولاً دیگر برای درمان دیر است. علائم هاری می‌توانند با سردرد، تب و ضعف شروع شده و تدریجاً شدت گرفته و منجر به بی‌خوابی تشنج، تهوع، فلج نسبی و توهم شوند.
وقتی علائم هاری ظاهر می‌شوند این بیماری می‌تواند باعث مرگ شود. به همین دلیل پزشکان می‌گویند اگر توسط یک حیوان واکسینه نشده گاز گرفته شدید (وحشی یا خانگی) هرچند این حیوان هیچ علامتی از بیماری ندارد، باید درمان هاری را شروع کنید. اگر حیوان خانگی شما را گاز بگیرد، پزشک باید ابتدا پرونده واکسیناسیون حیوان را بررسی کند و شاید لازم باشد این حیوان برای مدتی تحت‌نظر گرفته شود.

پاستورلا
به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) این نوع باکتری در دهان بیش از نیمی از سگ‌ها وجود دارد. وقتی پاستورلا به بدن فرد قربانی وارد می‌شود می‌توانند عفونت خطرناکی به نام سلولیت (عفونت عمیق باکتریایی پوستی) ایجاد کند. سلولیت می‌تواند موجب تورم غدد و مفاصل شده و حرکت را برای فرد سخت کند.
علائم پاستورلا معمولاً ۲۴ ساعت بعد از گازگرفتگی ظاهر می‌شود. این علائم شامل تورم، قرمزی و ترشح از زخم می‌شوند. سلولیت به‌سرعت منتشر می‌شود و در صورت عدم درمان فوری علائم بدتر شده و فرد به‌سرعت دچار عفونت خون، پنومونی، مننژیت و دیگر عوارض جدی خواهد شد.

عفونت‌های استاف و استرپتوکوک
عفونت‌های استاف مانند MRSA در افرادی که دچار گازگرفتگی سگ می‌شوند شایع است. وقتی یک عفونت باکتریایی وارد خون و ریه‌ها می‌شود، بسیار خطرناک است. عفونت‌های استاف و استرپتوکوک نسبت به انواعی از آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم‌اند.
علائم عفونت استاف و استرپتوکوک طیف گسترده‌ای دارند و بسته به محل گاز گرفته شده می‌توانند شامل تب، سلولیت و جوش‌های بزرگ شوند. این عفونت‌ها می‌توانند کشنده باشند.

کاپنوسیتوفاژ
گازگرفتگی سگ می‌تواند باعث عفونت کاپنوسیتوفاژ شود که باکتری‌های آن از طریق دهان سگ به قربانی منتقل می‌شوند. هر چند این عفونت نادر است اما می‌تواند به‌سرعت منتشر شده و منجر به آسیب ارگان‌ها و مننژیت شود. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند معمولاً در معرض خطر این عفونت هستند. اگر خون فرد دچار عفونت شود بسیار خطرناک و کشنده است. عفونت شدید حتی می‌تواند باعث شود چاره‌ای جز قطع عضو وجود نداشته باشد.
علائم عفونت کاپنوسیتوفاژ شامل تب، تاول در اطراف زخم، قرمزی، درد مفصل، تورم، سردرد و استفراغ و علائمی مشابه علائم آنفلوانزا می‌شود.

درمان گازگرفتگی توسط سگ و پیشگیری از عفونت

اگر دچار گازگرفتگی توسط حیوان شدید باید هر چه سریع‌تر زخم را تمیز کنید. اگر زخم گزیدگی یا خراش خونریزی دارد، با یک باند یا حوله تمیز به آن ناحیه فشار وارد کنید تا خونریزی متوقف شود. در صورت وجود، از دستکش‌های لاتکس یا لاستیکی تمیز برای محافظت از خود و جلوگیری از عفونی شدن زخم استفاده کنید. اگر زخم به شدت خونریزی نمی‌کند، آن را با آب و صابون به‌خوبی بشویید و چند دقیقه زیر آب جاری نگه دارید، سپس زخم را خشک کنید، پماد آنتی‌بیوتیک بزنید و روی آن را با گاز استریل یا پارچه تمیز بپوشانید و حواستان به علائم عفونت مثل قرمزی، تورم، بدتر شدن درد، چرک و ترشح از زخم یا ازدست‌دادن حس در ناحیه آسیب باشد.
هر چه سریع‌تر به مرکز درمانی مراجعه کنید تا درمان مناسب فوراً شروع شود. حتی یک گازگرفتگی ظاهراً جزئی هم باید جدی گرفته شود چون می‌تواند منجر به عوارض جدی شود. گاهی علائم عفونت فوراً ظاهر نمی‌شوند؛ اما بعداً خود را نشان می‌دهند.
پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز کند یا دستور واکسیناسیون به‌منظور درمان یک سری از عفونت‌ها را بدهد. مثلاً کسی که توسط سگ گاز گرفته شده و وضعیت واکسیناسیونش به‌روز نیست احتمالاً به واکسن نیاز دارد تا ریسک بیماری کمتر شود.
در نهایت این که به فرزندانتان بیاموزید که از حیوانات وحشی دوری کنند و هیچ حیوانی، حتی حیوانات خانگی خانوادگی را مورد آزار و اذیت قرار ندهند و تحریک نکنند. حیوانات هنگام غذا خوردن یا خواب اصلا قابل پیش‌بینی نیستند و ممکن است بسیار خطرناک باشند.

---