باغ کیانوش  جزو ۳ فیلم برتر جشنواره فجر

"فکر می‌کنید جشنواره فجر امسال تفاوت به‌خصوصی با سال‌های گذشته داشته است؟"
با مرور بازه چهل و دو ساله جشنواره فجر هرساله فیلم‌هایی خوب، متوسط و ضعیف داشته‌ایم. تفاوت عمده‌ای که سه سال اخیر جشنواره فجر با دوره‌های قبلی دارد این است که تعداد فیلم‌های خوب کاهش یافته و آثار ضعیف بیشتر شده است. علت بخش مهمی از این افت کیفیت دخالت مستقیم سازمان سینمایی در فیلم‌سازی و افزایش بودجه ارگان‌ها و نهادهای دولتی است.

"یعنی شما فکر می‌کنید دلیل کاهش فیلم‌های خوب ایرانی سازمان سینمایی است؟"
به عنوان یکی از عوامل مهم بله اما بی‌شک تنها عامل نیست. عامل مهم دیگر این است که بسیاری از فیلمسازان سینمای ایران دغدغه خاصی ندارند که آثارشان بتواند نماینده مواضع‌شان باشد. البته منظور موضع و حرف دقیقی است که به‌واسطه سینما بیان شود. وگرنه امسال فیلمی داشتیم که جسور بوده اما زبان سینما را خوب نمی‌دانسته.

"فکر می‌کنم اشاره شما به فیلم بی‌بدن است..."
بله درسته. این فیلم موضع جسورانه‌ای اتخاذ می‌کند اما بهره‌اش از سینما بسیار اندک است.

"یک فیلم چگونه می‌تواند به شکلی سینمایی در بیان مضمون‌اش جسارت داشته باشد؟"

"اگر بخواهم بحث شما را جمع‌بندی کنم این‌طور به نظر می‌رسد که خروجی سینمای ایران فیلم‌هایی خنثی را نتیجه می‌دهد که این مسئله ابتدا به‌خاطر سیاست‌گذاری‌های سازمان سینمایی و بعد عدم دغدغه‌مندی فیلمسازان است..."
بله همینطور است. البته در خصوص عامل دوم باید اشاره کنم که تعدادی از فیلمسازان دغدغه‌مند اجتماعی که تا سالیان گذشته فیلم می‌ساختند فارغ از اینکه تا چه اندازه موفق بودند در حال حاضر دیگر نمی‌توانند فیلم بسازند و آن‌هایی هم که فیلم می‌سازند می‌دانند که نباید سمت برخی از موضوعات بروند.

"به نظر می‌رسد که نقش مخاطب نیز در جشنواره فجر کمرنگ‌تر از گذشته شده است، درست است؟"
بله این موضوع ابتدا به‌واسطه نوع بلیت‌فروشی جشنواره در سالن‌های مردمی و بعد به خاطر حذف سیمرغ مردمی روی داده است. کیفیت فیلم‌ها هم که جای خود دارد. مخاطب با خود می‌گوید چرا باید به تماشای فیلم‌هایی بنشینم که حرف خاصی برای گفتن ندارند.

"با توجه به این موضوع فکر می‌کنید به هنگام اکران عمومی فیلم‌ها در سالن‌های سینما استقبال چطور خواهد بود؟"
به استثنای چند فیلم، حداکثر 3 تا 4 فیلم مابقی فیلم‌ها شانسی برای فروش خوب ندارند. ضمن اینکه برخی از فیلم‌ها شانسی برای اکران هم ندارند. چه بسا بهتر باشد که خودخواسته اکران هم نشوند.

"فارغ از مسئله فروش فیلم‌ها فکر می‌کنید آیا جشنواره فجر روی مقوله فیلمسازی در ایران تاثیر خواهد گذشت؟ چه به لحاظ تکنیکی و چه محتوایی"
با دیدن جشنواره فجر امسال به نظرم عکس این اتفاق افتاده است. یعنی سینمایی که در طول سال شاهد آن هستیم بر فیلم‌های جشنواره تاثیر گذاشته است. خصوصا فیلم‌های کمدی. دو فیلم مهم جشنواره امسال کمدی بودند و این موضوع حاکی از آن است که برخی از فیلمسازان راه گریزی برای ساخت و فروش پیدا کرده‌اند. پنج فیلم کمدی به جشنواره راه پیدا کرده بودند که در سالیان اخیر بی‌سابقه بوده است. البته باید به این موضوع هم اشاره کنم که آن فیلم‌های کمدی باکیفیت جشنواره با برخی فیلم‌های پرفروش کمدی اکران متفاوت‌اند و توانسته‌اند قصه و مضمون‌شان را به خوبی پرورش دهند.

"موضوع دیگری که به نظرم خوب است درباره‌اش صحبت کنیم افزایش فیلم‌های ارگانی در جشنواره فیلم فجر است. به نظر شما بالا رفتن تعداد فیلم‌های ساخته شده در ارگان‌ها چه نتیجه‌ای دربردارد؟"
اگر بخواهم به طور خلاصه به سوال شما پاسخ دهم باید بگویم سفارشی‌سازی باعث می‌شود فیلمسازان توانا هیچ‌گاه مولف نشوند. خط فکری فیلمساز ارگانی بدین جهت که فیلم‌‌نامه‌هایی با موضوعات مختلف را برای ساخت می‌پذیرد و کارگردانی می‌کند، هیچ‌گاه مشخص نمی‌شود. او اگر بخواهد همیشه در همین مسیر حرکت کند دشوار است که بتواند به یک وحدت فکری برسد. البته شاید بگویید خود فیلمساز علاقه‌مند است که فیلم‌هایی با این موضوعات می‌سازد، اما بحث من در این مورد مولف شدن است.

"به نظر شما جشنواره امسال دستاورد یا مورد ویژه‌ای داشته است؟"
به جز دو فیلم کمدی که پیش‌تر درباره‌اش صحبت کردیم جشنواره امسال دو فیلم خوب در بخش کودک و نوجوان داشت؛ باغ کیانوش و نوروز. هر دو فیلم توانسته بودند به خوبی قصه بگویند و باغ کیانوش یکی از سه فیلم برتر جشنواره بود. حیف که این فیلم در بخش مسابقه نبود و فکر می‌کنم حق‌اش ضایع شد.

"به عنوان سوال پایانی لطفا فیلم‌های منتخب‌تان از جشنواره را بگویید..."
صبحانه با زرافه‌ها، تمساح خونی، پرویزخان، باغ کیانوش و آپاراتچی فیلم‌های خوب جشنواره امسال بودند. آسمان غرب هم فیلم نسبتا خوب و درگیرکننده‌ای است اما به طور کلی مرعوب تکنیک است، خصوصا در یک‌سوم پایانی.

---