داروهایی که با گریپ‌فروت تداخل دارند

شاید قبلاً شنیده باشید که اگر داروهایی مصرف می‌کنید نباید گریپ‌فروت بخورید، واقعاً چرا؟ وقتی دارویی می‌خورید این دارو با کمک آنزیم‌هایی به نام CYP3A4 در روده باریک متابولیز می‌شود. آب گریپ‌فروت می‌تواند فعالیت این آنزیم در روده را محدود کند، بنابراین بیشتر دارویی که مصرف کرده‌اید به‌جای اینکه متابولیز شود، وارد خون می‌شود و مدت بیشتری در بدن می‌ماند و نتیجه اینکه داروی زیادی در سیستم بدنتان باقی می‌ماند. اما در برخی موارد گریپ‌فروت می‌تواند اثری کاملاً معکوس بگذارد. آنزیم‌های گریپ‌فروت می‌توانند اثرگذاری پروتئین‌هایی به نام انتقال‌دهنده‌های دارو را که به جذب دارو توسط سلول‌ها کمک می‌کنند کاهش دهند. وقتی چنین اتفاقی می‌افتد، داروی کمتری وارد خون می‌شود.
بدن افراد ممکن است واکنش‌های متفاوتی نسبت به فعالیت آنزیمی گریپ‌فروت نشان دهد. اثر آب گریپ‌فروت بر برخی از داروها بستگی به سه عامل اصلی دارد: شخص مصرف‌کننده، دوز داروی مصرف شده و مقدار آب گریپ‌فروت مصرف شده. لازم است در مورد این مسئله با پزشکتان حرف بزنید و همیشه تابع دستورات پزشک یا داروساز باشید.

آلگرا (فکسوفنادین)

فکسوفنادین از داروهای معروف آنتی‌هیستامین است که برای درمان حساسیت‌های فصلی و کاهش کهیر و زکام بهاره در کودکان و بزرگسالان مصرف می‌شود. فکسوفنادین از معدود داروهایی است که اثرگذاری آن با مصرف گریپ‌فروت کم می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد آب گریپ‌فروت باعث می‌شود فکسوفنادین کمتری در دسترس بدنتان قرار بگیرد.
علاوه بر گریپ‌فروت نباید هم‌زمان با مصرف این دارو از آب‌پرتقال و آب سیب استفاده کنید. همه این آبمیوه‌ها حاوی ترکیباتی هستند که جلوی جذب دارو توسط پلی‌پپتیدها در روده باریک را می‌گیرند.
مطالعه‌ای نشان داده این نوشیدنی‌ها می‌توانند جذب فکسوفنادین را به میزان ۸۵ درصد کاهش دهند.

داروهایی که جلوی پس‌زده شدن عضو پیوندی را می‌گیرند (Neoral and Sandimmune)

اگر اخیراً عضوی در بدنتان پیوندزده‌شده پس احتمالاً داروهایی مصرف می‌کنید که جلوی پس‌زده شدن این عضو توسط سیستم ایمنی بدنتان گرفته شود (مثلاً پیوند کلیه، قلب یا کبد). این داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی که شامل سیکلوسپورین (ساندیمون نئورال) می‌شوند با گریپ‌فروت میانه خونی ندارند. وقتی داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی مصرف می‌کنید، آب گریپ‌فروت می‌تواند مدت‌زمان یا مقدار ماندن دارو در سیستم بدنتان را افزایش دهد. این اتفاق می‌تواند باعث شود دوز زیادی از دارو در بدنتان بماند و به اندام‌های داخلی‌تان آسیب بزند یا عوارض دیگری به جا بگذارد.

استاتین‌ها (Lipitor, Mevacor, and Zocor) 

اگر تحت درمان کاهش کلسترول هستید و از استاتین‌ها استفاده می‌کنید پس نمی‌توانید از فواید گریپ‌فروت بهره ببرید. البته خوب است که نظر پزشکتان را هم جویا شوید؛ اما برخی از استاتین‌های کاهنده کلسترول، مثل سیمواستاتین (Zocor) و آتورواستادین (Lipitor) با گریپ‌فروت تداخل دارند. اگر مقدار زیادی آب گریپ‌فروت بنوشید، ممکن است مقدار زیادی از این دارو در بدنتان بماند و ریسک آسیب کبد و عضلات را که می‌توانند منجر به نارسایی کلیوی شوند بالا ببرد.
خوشبختانه گریپ‌فروت روی همه استاتین‌ها چنین اثری ندارد. فلوواستاتین، پراواستاتین، پیتاواستاتین و روزوواستاتین با گریپ‌فروت تداخل اندکی دارند یا اصلاً تداخلی ندارند.

داروهای ضد فشارخون (Procardia, Adalat, Plendil, and Afeditab CR)

میلیون‌ها نفر دچار مشکل فشارخون هستند و خیلی معمول است که افراد داروهای ضد فشارخون مصرف کنند؛ بنابراین اگر شما هم جزو این افراد هستید باید بدانید که نمی‌توانید آب گریپ‌فروت همراه صبحانه میل کنید.
مطالعه‌ای نشان داده آب گریپ‌فروت، دسترسی زیستی نیفدیپین (Procardia) را افزایش داده و تخلیه معده را کُند می‌کند و باعث می‌شود دارو برای مدت طولانی‌تری در سیستم بدنتان بماند. این اتفاق می‌تواند منجر به کاهش زیاد فشارخون شده و شما را در معرض غش و سرگیجه قرار دهد.
گریپ‌فروت ممکن است بر یک داروی دیگر فشارخون یعنی فلودیپین (Plendil) نیز اثر بگذارد. مطالعه‌ای دریافته مصرف آب گریپ‌فروت یا خود گریپ‌فروت می‌تواند غلظت دارو را در بدن سه برابر کند. مطالعهٔ دیگری نیز نشان می‌دهد بعد از مصرف آب گریپ‌فروت، میزان فلودیپین در خون ۳۲ تا ۹۹ درصد بیشتر می‌شود.

داروهای آریتمی (Cordarone, Nexterone, and Pacerone)

انواع داروهایی وجود دارند که ریتم ضربان قلب را تنظیم می‌کنند، مثل کوردارون، نکسترون و آمیودارون (Pacerone). اگر آمیودارون مصرف می‌کنید پس از خیر گریپ‌فروت بگذرید. چون گریپ‌فروت می‌تواند فعالیت آنزیم CYP3A4 را مهار کرده و باعث افزایش جذب دارو شود.
این افزایش جذب دارو می‌تواند پیامدهای خطرناکی داشته باشد. در مورد آمیودارون، گریپ‌فروت می‌تواند بر ریتم قلب اثر بگذارد و آریتمی را تشدید کند و باعث سرگیجه یا مسمومیت دارویی شود.

داروهای روانپزشکی (Zoloft, Valium, Versed, Halcyon, and Tegratol)

گریپ‌فروت بر خیلی از داروهای روانپزشکی نیز اثر می‌گذارد؛ اما نه اثر خوب. سازوکار اثر گریپ‌فروت بر آنزیم‌ها و مهارکردن آنها می‌تواند بر داروهای ضدافسردگی، تثبیت‌کننده‌های خلق‌وخو، داروهای آنتی‌سایکوتیک، داروهای ضداضطراب و ترکیبات امفیتامین اثر گذاشته و ریسک تداخلات خطرناک را افزایش دهد.
مثلاً مطالعات دریافته‌اند گریپ‌فروت، غلظت دیازپام (Valium) و سرترالین (Zoloft) را افزایش می‌دهد که می‌تواند باعث تشدید عوارض جانبی دارو مثل احساس گیجی و سرگیجه شود.

ویاگرا (Sildenafil)

محققان تأیید کرده‌اند که گریپ‌فروت و داروی اختلال نعوظ به نام ویاگرا نباید با هم مصرف شوند. زیرا این میوه بر آنزیم CYP3A4 اثر می‌گذارد و می‌تواند اثر این دارو را تشدید کند. هر چند این اثر شاید برای بعضی از آقایان جذاب به نظر برسد اما می‌تواند علائم ناخوشایندی مثل سردرد، گرگرفتگی و کاهش فشارخون نیز ایجاد کند. محققان دریافته‌اند ترکیب ویاگرا با گریپ‌فروت حتی ممکن است سمی باشد.
توصیه می‌کنیم به‌طورکلی همیشه بروشور و دستورالعمل هر دارویی که مصرف می‌کنید را به‌دقت بخوانید و طبق دستور پزشکتان عمل کنید. غیر از گریپ‌فروت، میوه‌ها و آبمیوه‌های بسیار متنوع و لذیذ دیگری وجود دارند که می‌توانید از آنها لذت ببرید.

---