راهکارهای خانگی برای تسکین آبریزش بینی کودکان

آبریزش بینی یکی از چالش‌هایی است که تازه مادرها با آن مواجه می‌شوند. بیشتر مادرها آن را تجربه می‌کنند و هر چند شاید به نظر مشکل بزرگی نیاید؛ اما واقعاً می‌تواند آزاردهنده باشد. گاهی بچه‌ها به دلیل گرفتگی بینی خوب نمی‌خوابند و خوب غذا نمی‌خورند، در نتیجه عصبی و کم‌طاقت می‌شوند. ضمناً حتی اگر بینی کودک را با نرم‌ترین دستمال‌ها تمیز کنید یا از ظریف‌ترین فین‌گیرها استفاده کنید باز هم پوست حساس بینی کودک تحریک و پوسته و قرمز می‌شود و تمیزکردن آن سخت‌تر هم خواهد شد.
همچنین کار سختی است که بدانید آیا آبریزش بینی کودکتان نرمال است یا باید او را نزد پزشکش ببرید. یعنی هر چند آبریزش بینی کودک مسئله نگران‌کننده‌ای نیست؛ اما برای پدر و مادر استرس‌برانگیز است.
خوشبختانه در اواخر بارداری مقدار زیادی از سلول‌های ایمنی مادر به کودک منتقل می‌شوند؛ اما این ایمنی تقریباً تا ۶ ماهگی می‌ماند. وقتی سلول‌های ایمنی از بین می‌روند، سیستم ایمنی خود کودک مجبور است فعالیت کند و به همین دلیل است که در این زمان بیماری‌های بیشتری سراغ کودک می‌آید، از جمله سرماخوردگی که باعث آبریزش بینی می‌شود. سرماخوردگی کودک هر چند پدر و مادرها را نگران می‌کند؛ اما کاملاً نرمال است.

چرا کودکم آبریزش بینی دارد؟

بیشتر موارد آبریزی بینی ناشی از عفونت‌های سیستم تنفس فوقانی یا همان به‌اصطلاح سرماخوردگی‌اند. آنفلوانزا و دیگر ویروس‌های خاص تنفسی می‌توانند باعث آبریزش بینی شوند. در برخی موارد، کووید هم می‌تواند در کودکان گرفتگی بینی یا آبریزش بینی ایجاد کند.

آیا سرماخوردگی است؟

اولین سؤالی که مادرها با دیدن آبریزش بینی کودک به ذهنشان می‌رسد این است که آیا کودک سرما خورده؟ هر چند نوزادان به طور مرتب دچار گرفتگی بینی می‌شوند؛ اما سرماخوردگی مسئله‌ای متفاوت است. در سرماخوردگی، بینی کودک دچار آبریزی می‌شود و موکوس یا ترشحات شفافی دارد و معمولاً سرفه هم می‌کند، درست مثل همه ما وقتی که دچار سرماخوردگی می‌شویم.

آیا ترشحات رنگی نوزاد طبیعی است؟

چیزی که شاید ندانید این است که طبیعی است موکوس و ترشحات بینی کودک وقتی که علائم آبریزش را دارد متغیر باشد. نوزادان معمولاً تجمع موکوس در داخل بینی را دارند و دچار گرفتگی بینی می‌شوند و تقریباً دو سه روز بعد ترشحاتشان شروع می‌شود.
این موکوس می‌تواند زرد یا حتی سبزرنگ باشد؛ اما نگران‌کننده نیست؛ چون لزوماً علامت عفونت نیست (سینوزیت یا سرماخوردگی). موکوس در بینی یا حفره بینی کودک چند روز می‌ماند و این بخشی از واکنش سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با عفونت است. طی این مدت‌زمان، موکوس تولید شده با باکتری‌ها یا ویروس‌هایی که گیر می‌اندازد وظیفه‌اش را انجام می‌دهد و به همین دلیل تغییر رنگ می‌دهد و به رنگ‌های گوناگون درمی‌آید؛ از سفید تا زرد و سبز!

آیا آبریزش بینی با تب طبیعی است؟

غیرمعمول نیست که کودک بالای دو ماه همراه با سرماخوردگی کمی تب هم داشته باشد. تب به معنی دمای بالاتر از ۳۸ درجه است. یعنی اگر کودک دچار آبریزش بینی است و تب دارد، برای سرماخوردگی‌اش طبیعی است. اگر تب پایین بماند نباید بیشتر از یکی دو روز طول بکشد.
تب ناشی از سرماخوردگی باید به دوز پایینی از استامینوفن که متناسب با وزن کودک داده می‌شود جواب بدهد.

آبریزش بینی بعلاوه مشکلات تنفسی طبیعی نیست

یکی از چیزهایی که وقتی بینی کودکتان را تمیز می‌کنید باید به آن دقت کنید این است که به نحوه تنفس کودک دقت کنید. اگر کودک علائم گرفتگی با آبریزی بینی را دارد، به قفسه سینه او حین تنفس و سرفه دقت کنید تا مطمئن شوید هیچ‌گونه مشکل تنفسی ندارد.
یکی از راه‌هایی که می‌توانید تنفس کودک را کنترل کنید این است که سرهمی یا لباس کودک را درآورید و به سینه‌اش نگاه کنید. سینه کودک نباید به سمت داخل و بیرون حرکت کند (که به آن تو کشیدگی می‌گویند) یا کودک نباید از شکمش (که بالا و پایین می‌رود) برای کمک به تنفس استفاده کند. به این حالت work of breathing می‌گویند که از علائم ناراحتی و سختی تنفسی است.
سرفه‌های کودک هم ممکن است صدای بدی داشته باشد؛ اما همیشه به سینه کودک نگاه کنید. سینه باید نرمال و صورتی باشد حتی وقتی که کودک سرفه می‌کند.

دیگر علت‌های کمتر شایع آبریزش بینی کودک

. عفونت‌های سینوسی
. تحریک توسط یک عامل محرک در بینی
یادتان باشد همه موارد آبریزش بینی نتیجهٔ عفونت یا تحریک نیستند. هوای سرد هم در برخی از افراد می‌تواند موقتاً آبریزش بینی ایجاد کند. طی روزهای سرد، موکوس بیشتری تولید می‌شود تا راه‌های هوایی بینی مرطوب نگه داشته شود.

چگونه آبریزش بینی کودک را درمان کنیم؟

چند راهکار خانگی به شما توصیه می‌کنیم:
فین گیر یا پوآر بینی
می‌توانید با وسیله‌ای به اسم فین‌گیر یا پوآر بینی، ترشحات بینی کودک را ساکشن کنید و سوراخ‌های بینی را پاک‌سازی کنید. زمان مناسب برای این کار دقیقاً قبل از غذادادن به کودک است تا بینی کودک تمیز شود و بهتر نفس بکشد و بتواند راحت‌تر غذا بخورد. اما هنگام استفاده از این وسیله محتاط و دقیق باشید چون نمی‌توانید ببینید فین گیر تا چه عمقی از بینی کودک وارد می‌شود.
 قبل از اینکه فین‌گیر را وارد بینی کودک کنید، حباب آن را بفشارید و نگه دارید. منظور این است که هوا داخل بینی کودک وزیده نشود و ترشحات را به عقب‌تر نراند.

قطره سالین
شما چه از ساکشن برای خارج‌کردن ترشحات استفاده کنید و چه از دستمال استفاده کنید، بهتر است اول ترشحات را با قطره سالین یا آب‌نمک شُل و آبکی کنید.
می‌توانید از اسپری سالین نیز استفاده کنید که برای نوزادان راحت‌تر است.

مایعات زیاد
دلیل آبریزی کودک هر چه هست باید به او مایعات زیاد بدهید. مایعات کمک می‌کنند بدن دهیدراته نشده و در نتیجه گرفتگی ایجاد نشود. نیازی نیست به کودک خیلی مایعات بدهید، اما همین که خیالتان راحت باشد مثل معمول شیر می‌خورد و از این طریق مایعات کافی دریافت می‌کند کافی است.

دستگاه بخور سرد
هوای داخل به دلیل استفاده از دستگاه‌های گرمایشی معمولاً خشک است و به همین دلیل توصیه می‌شود برای رقیق کردن ترشحات و کاهش گرفتگی بینی از دستگاه بخور سرد استفاده کنید. دستگاه بخور را به طور مرتب تمیز کنید تا قارچ و باکتری در آن رشد نکند.

وازلین
گاهی تنها کاری که لازم است بکنید این است که ترشحات بینی کودک را به‌آرامی با دستمالی نرم تمیز کنید و برای اینکه پوست حساس بینی کودک تحریک نشود کمی وازلین روی این قسمت بمالید.

داروی ضداحتقان ممنوع
پیش از اینکه به کودکتان دارویی بدهید حتماً با پزشکش مشورت کنید؛ اما به‌طورکلی داروهایی مثل ضداحتقان‌ها و آنتی‌هیستامین‌ها برای کودکان زیر دو سال ممنوع‌اند. این داروها می‌توانند عوارض جانبی جدی داشته باشند، مثل تند شدن ضربان قلب، تشنج و حتی مرگ. ضمناً از هیچ نوعی از منتول برای کودک استفاده نکنید. مثلاً ویکس علاوه بر اینکه اثری روی گرفتگی بینی ندارد می‌تواند جذب بدن کودک شده و مشکلاتی ایجاد کند. اتفاقاً مالیدن ویکس ممکن است باعث شود بینی کودک موکوس بیشتری تولید کند و ازآنجایی‌که راه‌های هوایی بینی کودک بسیار باریک‌تر از افراد بزرگسال است، این افزایش موکوس می‌تواند اثر شدیدی بر تنفس بگذارد.

---