عوامل حسرت انسان در قیامت
یکی از نامهای قیامت، یومالحسرة، یعنی روز حسرت خوردن است. افرادی در قیامت به واسطه انجام دادن و یا انجام ندادن اعمالی، در قیامت حسرت و افسوس میخورند که ای کاش آن کارها رو انجام میدادند و یا انجام نمیدادند.
در قرآن کریم برخی از آن اعمال و افرادی که در قیامت حسرت میخورند را نام برده است.
«دریغا و حسرتا بر آنچه در حضور خدا کوتاهی کردم؛ بیتردید من از مسخرهکنندگان بودم.» (زمر،56)
همنشینی با دوستان بد
عدهای در دنیا در انتخاب دوست و همنشین دقت نمیکنند و همین بیدقتی و ارتباط با دوستان ناباب باعث انحراف آنها می شود. در روز قیامت فقط نتیجه این رفاقتها را میبینند با حسرت فریاد میزنند: وای بر من ای کاش فلانی را برای خودم به عنوان دوست انتخاب نمیکردم، و از شدت ناراحتی دو انگشت خود را به دندان میگیرد و میگوید: دوست بد مرا از راه خدا دور و منحرف کرد. (فرقان، 8)دریغا و حسرتا بر آنچه در حضور خدا کوتاهی کردم؛ بیتردید من از مسخرهکنندگان بودم
صرف مال در مبارزه با اسلام
برخی به عنوان کافر و یا مشرک و از طرفی منافقان از مال و ثروت خود برای مبارزه و ضربه زدن به اسلام مایه میگذارند. حتی افرادی که در این گروهها نمیگنجند ولی برای رسیدن به اهداف نامشروع خود، مال خود را صرف مبارزه با اسلام میکنند. اینها در قیامت به شدت حسرت میخورند و آنها هستند که متضرر میشوند و حسرت میخورند که چرا اموال خود را صرف پیشرفت اسلام نکردند. (انفال،36)انکار معاد
عدهای برای این که هر عملی دلشان میخواهد را انجام دهند و در محدوده دین قرار نگیرند و افکار و عقاید آزاد و بدون چارچوب داشته باشند؛ معاد را منکر میشوند و میگویند هر چه هست در این دنیاست و پس از آن و ورای آن خبری نیست و مرگ اتمام همه چیز است. وقتی قیامت میشود متوجه اشتباه خود شده و میگویند: ای وای بر ما! اینست روز جزا!» این است همان روز داوری که آن را تکذیب میکردید! (صافات،21)عدهای در دنیا در انتخاب دوست و همنشین دقت نمیکنند و همین بیدقتی و ارتباط با دوستان ناباب باعث انحراف آنها میشود
غفلت از قیامت
مسلما غفلت، باعث انتخاب ناصحیح میشود. افراد غافل از قیامت خود را مشغول دنیا و سرگرمیهای آن میکند و از اصل دور میماند و از قیامت غافل شده و حواسشون به اعمال و رفتار خود نیست. در قیامت متوجه این غفلت شده و باعث افسوس خوردنش میشود. (انبیا،97)اطاعت نکردن از خداوند
عدهای بجای اطاعت از خداوند و پیامبرش، مطیع هوای نفس خود هستند و در دنیا طغیان و سرکشی دارند. و وقتی در قیامت سر از قبر برمیدارند، بواسطه اطاعت نکردنشان حسرت میخورند. (احزاب،66)تمسخر کردن
برخی در دنیا دائما در حال تمسخر کردن هستند. گاهی اطرافیان را و زمانی اعتقادات و باورهای دیگران را تمسخر میکنند و بدین وسیله آن افراد و اعتقادات را تحقیر میکنند. این افراد در قیامت دریغ و حسرت میخورند و گویند:«دریغا و حسرتا بر آنچه در حضور خدا کوتاهی کردم؛ بیتردید من از مسخرهکنندگان بودم.» (زمر،56)
عدهای برای این که هر عملی دلشان میخواهد را انجام دهند و در محدوده دین قرار نگیرند و افکار و عقاید آزاد و بدون چارچوب داشته باشند؛ معاد را منکر میشوند
ظلم کردن
کسانی که در دنیا در حق دیگران ظلم و ستم کردند، وقتی روز حساب برپا میشود و عذاب الهی را مشاهده میکنند؛ از ظلمهایی که کردند، افسوس میخورند ولی دیگر جایی برای جبران وجود ندارد. (انبیا/97)انجام ندادن عمل صالح
دنیا فرصتی است برای انجام اعمال نیک برای رضای خداوند. اما بسیاری از افراد از این فرصت استفاده نکرده و موقعیتها را از دست میدهند و همین موضوع باعث حسرت میشود و بدنبال جبران هستند. (اعراف،53)استفاده نکردن از فرصتها
از جمله عوامل حسرتزا، استفاده نکردن از فرصتهای مناسب است. انسان با انتخاب درست میتواند آن را تداوم بخشد. مال و ثروت و فرزندان فرصتهایی هستند که می توان با استفاده درست در راه خدا صرف شود. در غیر این صورت موجبات افسوس و حسرت در قیامت را فراهم میکند.(حاقه، 25-29)مسلما غفلت، باعث انتخاب ناصحیح میشود. افراد غافل از قیامت خود را مشغول دنیا و سرگرمیهای آن میکند و از اصل دور میماند