آیا مقاومت به انسولین همان دیابت است؟

مقاومت به انسولین و دیابت ارتباط نزدیکی با هم دارند؛ اما هر کسی که مقاومت به انسولین دارد دیابت ندارد و همه افرادی که دیابت دارند لزوماً مقاومت به انسولین ندارند. اما مقاومت به انسولین، احتمال ابتلا به پیش‌دیابت و دیابت نوع دوم را بالاتر می‌برد.

تفاوت دیابت و مقاومت به انسولین چیست؟

همان‌طور که گفتیم هر چند دیابت و مقاومت به انسولین خیلی به هم مرتبط‌اند اما با هم فرق می‌کنند. هم دیابت و هم مقاومت به انسولین به توانایی بدن برای تولید انسولین و استفاده از آن مربوط هستند. انسولین یک هورمون مهم است که اجازه می‌دهد گلوکز از خون وارد سلول‌های بدن شده و برای انرژی مصرف شود. وقتی کسی پیش‌دیابت یا دیابت دارد یا دچار مقاومت به انسولین شده، بدنش نمی‌تواند به طور طبیعی انسولین تولید کند یا از انسولین به طور مؤثر استفاده کند.
اگر بدن شما مجبور باشد برای کنترل سطح قند خون بیشتر از حد نرمال انسولین تولید کند، پس یعنی دچار مقاومت به انسولین هستید.
خیلی از افراد مقاومت به انسولین دارند؛ اما دیابت ندارند. مقاومت به انسولین به‌مرورزمان می‌تواند منجر به پیش‌دیابت شود که در صورت عدم درمان و پیشگیری می‌تواند موجب دیابت نوع دوم شود.
پیش‌دیابت و دیابت نوع دوم زمانی ایجاد می‌شود که بدن آن‌قدر به انسولین مقاومت پیدا کرده که دیگر لوزالمعده نمی‌تواند به‌اندازه کافی انسولین بسازد تا سطح قند خون را در حد معمول نگه دارد و سلول‌ها هم دیگر به انسولینی که در بدن ترشح می‌شود جواب نمی‌دهند.
افرادی که دیابت دارند باید با تغذیه و ورزش و در صورت لزوم داروهای تجویزی مثل متفورمین یا انسولین، سطح قند خون خود را مدیریت کنند.
مقاومت به انسولین منجر به دیابت نوع اول نمی‌شود. در این بیماری خودایمنی، سیستم ایمنی بدن، سلول‌های بتای سازنده انسولین در لوزالمعده را نابود کرده‌اند و ازاین‌رو هیچ انسولینی در بدن تولید نمی‌شود. اما افرادی که دیابت نوع اول دارند می‌توانند به‌مرورزمان دچار مقاومت به انسولین شوند که کنترل قند خون را سخت‌تر هم می‌کند.

علائم مقاومت به انسولین چیست؟

علائم مقاومت به انسولین می‌تواند سال‌ها تشخیص داده نشده بمانند و این علائم مشابه علائمی نیستند که وقتی شخص به دیابت مبتلا می‌شود تجربه می‌کند.
در شرایط زیر این احتمال وجود دارد که مسئله مقاومت به انسولین مطرح باشد:
. بالابودن سطح قند خون ناشتا (۱۰۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر یا بالاتر)
. بالابودن تری‌گلیسرید ناشتا (۱۵۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر یا بالاتر)
. بالابودن کلسترول LDL
. بی‌تحرکی
. چاقی
برخی از علائم مقاومت به انسولین ممکن است شامل موارد زیر بشوند:
. بالابودن دور کمر
. اسکین‌تگ یا قسمت‌هایی از پوست که تیره‌تر یا ضخیم‌تر از حد معمول‌اند
. فشارخون بالا
. متوسط قند خون طی سه ماه بین ۵.۷ تا ۶.۳ درصد
. کلسترول HDL پایین‌تر از ۴۰ در مردها و پایین‌تر از ۵۰ در زن‌ها

مقاومت به انسولین چگونه بر دیابت اثر می‌گذارد؟

مقاومت به انسولین می‌تواند کنترل سطح قند خون را خیلی سخت‌تر کند. همچنین مقاومت به انسولین می‌تواند قند خون را به طور مداوم بالا نگه دارد (مزمن) و ریسک عوارض دیابت را در بلندمدت افزایش دهد. مقاومت به انسولین شما را نیازمند انسولین بیشتر می‌کند (اگر انسولین تزریقی استفاده می‌کنید) یا بدنتان مجبور است برای غذاهایی که روزانه می‌خورید انسولین بیشتری ترشح کند.
انسولین بیشتر هم می‌تواند موجب افزایش وزن شود و ورزش‌کردن و حفظ فشارخون نرمال و کلسترول سالم را پیچیده‌تر کند.

چاقی چه اثراتی بر مقاومت به انسولین می‌گذارد؟

چربی زیادی بدن به‌صورت چاقی، خصوصاً در ناحیه شکم و اطراف اندام‌های شکمی، علت اصلی مقاومت به انسولین می‌باشد.
کاهش وزن اضافی بدن و فعالیت بدنی، بهترین راه‌های کاهش مقاومت به انسولین و پایین آوردن ریسک ابتلا به پیش دیابت و دیابت نوع دوم هستند.

آیا ممکن است دچار مقاومت به انسولین باشید بدون اینکه دیابت داشته باشید؟

بله ممکن است.
مطالعه‌ای دریافت ۴۰ درصد از افراد در ایالات متحده دچار مقاومت به انسولین هستند و خیلی از این افراد پیش دیابت یا دیابت هم دارند.
بسیاری از افراد سال‌ها پیش از اینکه دچار پیش دیابت یا دیابت نوع دوم شوند، مقاومت به انسولین دارند. عده‌ای نیز ممکن است بعد از سال‌ها هرگز دچار پیش دیابت یا دیابت نوع دوم هم نشوند. اما داشتن مقاومت به انسولین، از علت‌های اصلی پیش دیابت و دیابت نوع دوم است. اگر دچار مقاومت به انسولین هستید باید در مورد راه‌های درمان آن و پیشگیری از عوارض آن در آینده با پزشکتان مشورت کنید.

مقاومت به انسولین چگونه درمان می‌شود؟

راه‌های اولیه درمان مقاومت به انسولین شامل کاهش وزن اضافی بدن، داشتن رژیم غذایی طبق توصیه پزشک و ورزش و فعالیت بدنی منظم می‌باشد. در مورد یک برنامه غذایی مناسب و رژیم ورزشی مؤثر با پزشک خود صحبت کنید.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها توصیه می‌کند بیشتر افراد بزرگسال به ۱۵۰ دقیقه فعالیت بدنی در هفته و دست‌کم ۳۰ دقیقه ورزش در بیشتر روزهای هفته نیاز دارند که حداقل دو روز در هفته باید تمرینات قدرتی انجام شود.

چه زمانی مراجعه به پزشک لازم است؟

اگر احساس ناخوشی می‌کنید به پزشک مراجعه کنید. علائم زیر نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارند:
. تشنگی زیاد
. تکرر ادرار
. تنفسی که بوی میوه می‌دهد
. دیر خوب شدن زخم‌ها و عفونت‌ها
. کاهش وزن بی‌دلیل
. تاری دید یا تغییراتی در بینایی
. خستگی و بی‌انرژی بودن

مقاومت به انسولین ریسک چه عوارضی را افزایش می‌دهد؟

. داشتن اضافه‌وزن
. داشتن تری‌گلیسرید بالا
. داشتن فشارخون بالا
. ابتلا به اختلال افسردگی

---