بخشیدن دیگران چه فوایدی برای سلامتی‌تان دارد؟

خیانت، خشونت، توهین و ... چیزهایی هستند که می‌توانند از هزاران راه ما را آزرده کنند و بخشیدن همیشه هم کار ساده‌ای نیست. شما چه توسط همسرتان مورد خیانت قرار گرفته باشید، چه مادر همسرتان به شما بی‌احترامی کرده باشد، چه همکارتان با بی‌ادبی با شما حرف زده باشد و ...، بارها و بارها تجربه‌ی رنجش و دل آزردگی را داشته‌اید و در موقعیت‌های گوناگون دلخور و رنجیده خاطر شده‌اید، چه کم و چه زیاد. در این حالت می‌توانید انتخاب کنید که کینه و دلخوری را ادامه دهید یا اینکه ببخشید. البته بخشیدن اشتباهات دیگران، مثل خیلی از چیزهای دیگر در زندگی، به زبان ساده‌تر است تا به عمل! اما نبخشیدن هم هزینه‌های خودش را دارد. وقتی خشم و دلخوری و بغض را نگه می‌داریم، هر آنچه را که با اینها می‌آید را نیز در خود حفظ می‌کنیم؛ اضطراب، تحریک‌پذیری، خشم، افسردگی، افزایش وزن یا کاهش وزن، بی‌اعتمادی به خود و دیگران، اعتیاد، بی‌قراری و بی‌خوابی و ... . این لیست، بلند و پُر از منفی‌هاست. آیا واقعا می‌‌خواهید همه اینها را با خود نگه دارید؟ با احتمال زیاد نه!
در این مطلب به شما می‌گوییم بخشیدن دیگران چه اثری بر سلامتی‌تان می‌گذارد. بخشیدن دیگران در واقع تمرینی است که با توجه به ارتباط عمیق جسم و روان، تاثیر بزرگی بر قلب و ذهنتان می‌گذارد.
محققان زیادی علاقمند به مطالعه در مورد اثرات بخشش به عنوان یک فرایند التیام‌بخش بوده و هستند. شواهد نشان می‌دهند نگه داشتن خاطرات دردناک و تلخ دارای اثرات بلندمدت بر سلامتی است؛ اما بخشش فواید بی‌شماری برای سلامتی دارد.

کاهش فشار خون

وقتی دیگران را می‌بخشیم و دیگر احساس اضطراب و خشم ناشی از آنچه گذشته است را نداریم، ضربان قلب ما تنظیم می‌شود و فشارخون ما پایین می‌آید و این اتفاق بسیاری از فرایندهای بدنمان را تعدیل کرده و قلب و سیستم گردش خونمان هماهنگ می‌شود.

کاهش استرس

بخشش استرس را کم می‌کند زیرا دیگر افکارمان را چه آگاهانه و چه ناخودآگاه در ذهنمان مرور و بازیابی نمی‌کنیم؛‌ همان افکاری که استرس روانی ما را بالا می‌برند. وقتی بار سنگین روحمان را زمین می‌گذاریم، التیام پیدا می‌کنیم و یاد می‌گیریم چگونه استرس و اضطراب را پشت سر بگذاریم.

کاهش خصومت

بخشش این ویژگی را دارد که وادارمان می‌کند حس خصومت و دشمنی نسبت به دیگران را رها کنیم. رفتارهای بی‌اختیار خصومت‌آمیز، مثل بی‌دلیل دعواکردن، با بخشش دیگران رنگ می‌بازند.

مهارت بهتر در کنترل خشم

هر چه بار رنج و تلخی از گذشته را کمتر به دوش بکشیم، بهتر می‌توانیم وقتی عصبانی شدیم خشم خود را کنترل کنیم، بهتر می‌توانیم مکث کنیم و زود واکنش نشان ندهیم و به جای پرخاش می‌توانیم نفس عمیق بکشیم، تا ده بشماریم و سراغ کار دیگری برویم، مثلا به پیاده‌روی برویم یا ورزش کنیم، نه اینکه بر سر یک نفر دیگر خشم خود را خالی کنیم.

پایین آمدن ضربان قلب

بخشش، قلب ما را آرام می‌کند زیرا اجازه داده‌ایم درد از بدن ما خارج شود و این مانند هدیه‌ای از جانب خداوند است. قلب ما با بخشیدن آرام می‌گیرد و در نتیجه ضربان قلبمان پایین می‌آید.

کاهش احتمال روی آوردن به الکل و مواد مخدر

این شاید یکی از بزرگ‌ترین و بهترین دلیل‌ها برای تمرین بخشیدن دیگران باشد. اعتیاد به الکل و مواد مخدر در واقع پوششی برای دردهای پنهان در برخی افراد است. بخشش به رهایی از این درد کمک می‌کند و در عوض با قلبی سبُک و آرام بی‌نیاز از هر اعتیاد و مخدری می‌شویم.

کاهش علائم افسردگی

افسردگی اختلالی ناتوان‌کننده است که می‌‌تواند منجر به خودکشی شود. اما بخشیدن دیگران با فرایند التیام‌بخشی که ایجاد می‌کند می‌تواند افسردگی را با حس همدلی و هدفمند بودن جایگزین نماید.

علائم اضطرابی کمتر

تقریبا همه ما نیاز داریم خودمان و دیگران را ببخشیم. اغلب اضطراب وقتی در ما ایجاد می‌شود که کار اشتباهی انجام داده‌ایم. احساس گناهی که در ما به وجود می‌آید باعث اضطراب، آن هم در سطح عمیق می‌شود؛ اما بخشش به ما کمک می‌کند خودمان را واقعا دوست داشته باشیم و درد درونمان را تسکین دهیم.

کاهش دردهای مزمن

درد فیزیکی اغلب علت روحی و روانی دارد. وقتی اجازه می‌دهیم قلبمان ببخشد، خودمان را در سطح فیزیکی و روانی آرام می‌کنیم و التیام می‌یابیم. بنابراین درد مزمن می‌تواند تسکین پیدا کند و احساس تندرستی به سراغمان خواهد آمد.

دوستی بیشتر و عمیق‌تر

وقتی دیگر خشم و کینه و رنجش را در دل خود نگه نمی‌داریم می‌توانیم به خانواده و دوستانمان نزدیکتر شویم. روابط قدیمی ما نیز فرصت رشد و تغییر پیدا می‌کنند و روابط جدید نیز وارد زندگیمان می‌شوند و همه به این دلیل است که بخشیدن ما جا را برای این اتفاقات باز کرده است.

روابط سالم‌تر

وقتی بخشش، عادتی منظم در تمرینات روحی ما می‌شود، کم‌کم متوجه می‌شویم همه‌ی روابط ما تاثیر می‌گیرد (با همکاران، عزیزان، همسایه‌ها و ...) و این روابط شروع به شکوفاشدن و بهترشدن می‌کنند. در نتیجه اختلافات و رنجش‌ها کمتر می‌شوند و این نعمت بسیار بزرگی در زندگی است.

بهبود معنویت و سلامت روحی

شما هر دین و آیینی که داشته باشید، بخشش شما را معنوی‌تر می‌کند. وقتی از خدا می‌خواهید کمکتان کند و ترس و اندوه و دردتان را با خدا درمیان می‌گذارید، آرامش و صلحی درونی پیدا می‌کنید که التیام‌بخش روحتان است.
با بخشیدن خودمان یا دیگران، در تمام سطوح هماهنگ می‌شویم. کابوس‌های شبانه از بین می‌روند و نگرشمان به زندگی تغییر می‌کند. احساس می‌کنیم شادتر و آرام‌تر شده‌ایم و آماده‌ایم تا با دیگران همدلی کنیم و مردم را دوست داشته باشیم.
یک زندگی خوب با روابط باکیفیت، خدمت به دیگران و تفریح و دلخوش بودن چیزی است که بیشتر ما آرزوی آن را داریم و اغلب هم نمی‌دانیم چطور به آن برسیم.

تقویت سیستم ایمنی بدن

فواید بخشیدن برای سلامتی بی‌شمار است. در مطالعه‌ای در دانشگاه ویرجینیا محققان دریافتند نگه داشتن رنجش و کینه در دل باعث استرس می‌شود. در این تحقیق هر بار که افراد به فردی که از او دلخور بودند فکر می‌کردند، بدنشان واکنش نشان می‌داد. نگه داشتن بار رنجش و کینه در دل خطراتی برای سلامتی دارد اما اگر ببخشید و رها شوید، سیستم ایمنی‌تان را قوی می‌کنید.
دکتر Bernie Siegel، نویسنده، جراح و استاد دانشکده پزشکی در دانشگاه Yale می‌گوید: من ۵۷ مورد از موارد تائیدشده‌ی معجزه‌ی نابودی سرطان را جمع‌آوری و مطالعه کردم. همه‌ی آنها در لحظات بخصوصی اتفاق افتادند که افراد تصمیم گرفتند که دیگر نباید خشم و افسردگی را نگه دارند چون فکر می‌کردند زمان زیادی برای زندگی ندارند. بنابراین از رنجش و کینه به سمت عشق‌ورزی و مراقبت و توجه رفتند و دیگر عصبانی و افسرده نبودند. آنها توانستند با کسانی که دوستشان دارند راحت حرف بزنند. این ۵۷ نفر همگی همین الگوی رفتاری را داشتند و در نهایت موفق شده بودند خشم را رها کرده و ببخشند. و درست در همین زمان، تومور سرطانی‌شان شروع به نابود شدن کرده بود!
بخشش، کورتیزول را پایین می‌آورد و عملکرد سیستم ایمنی را تقویت می‌کند. شما بیشتر احساس آسودگی و تمرکز می‌کنید و به راحتی مریض نمی‌شوید.

بخشیدن، سیستم عصبی پاراسمپاتیک را فعال می‌کند که برای قلبتان خوب است

بخشش بر سیستم عصبی پاراسمپاتیک نیز اثر می‌گذارد، به این طریق که تنفس را آرام کرده و گوارش را راحت‌تر می‌کند. عملکرد سیستم عصبی پاراسمپاتیک در واقع معکوس واکنش جنگ یا گریز است که بدن را برای شرایط خطرناک آماده می‌کند.
سیستم سمپاتیک و پاراسمپاتیک با هم کار می‌کنند، بنابراین بدن شما می‌تواند چیزهایی مثل فشارخون و ضربان قلب را کنترل کرده و جوری تنظیم شود که هم در شرایط استرس‌برانگیز خوب عمل کند و هم در شرایط بی‌خطر و آرام. اما وقتی تحت تاثیر استرس و اضطراب مزمن هستید (وقتی خشم و رنجش را در دل نگه می‌دارید)، بدن خود را در شرایط تهدید و جنگ یا گریز می‌بیند و مدت‌ها در همین حالت می‌ماند چون شما مدام اضطراب دارید.
سیستم عصبی پاراسمپاتیک، بخش آرام‌کننده‌ی سیستم عصبی شماست، بنابراین تحریک و فعالیت بیش از حد عصب را تعدیل می‌کند. هر کاری که شما برای آرام کردن خودتان انجام می‌دهید (مثلا بخشیدن را تمرین می‌کنید) می‌تواند برای تقویت سیستم پاراسمپاتیک شما مفید باشد و به جسم و روانتان سود برساند و این دو سیستم عصبی را با هم هماهنگ‌تر کند.

بخشش باعث می‌شود کمتر خودخوری کنید

وقتی تصمیم می‌گیرید کسی را نبخشید و رنجش از او را با خود حمل می‌کنید، بیشتر اوقات در درون خود با او جدال دارید و خودخوری می‌کنید و بارها و بارها یک چیز را در ذهن خود مرور می‌کنید. همه‌ی ما این رفتار را داریم اما شیوه‌ی این رفتار در هر کسی می‌تواند متفاوت باشد. برخی از افراد این کار را با خشم بروز می‌دهند و برخی با احساس ناامیدی و افسردگی خودخوری می‌کنند. عده‌ای نیز مضطرب می‌شوند و اگر خودخوری تبدیل به عادتی همیشگی شود می‌تواند انواع اختلالات روحی و روانی را ایجاد کند. این افکار تکراری و مهاجم می‌توانند در نهایت باعث اختلال وسواس فکری، اختلال استرس پس از ضایعه، اختلال افسردگی و اضطراب یا اختلالات سایکوسوماتیک (روان‌تنی) شوند و دردهایی مثل معده‌درد و میگرن ایجاد کنند.
بخشیدن شاید خودخوری و نشخوار فکری را کاملا از بین نبرد اما مطمئنا از سمیت آن می‌کاهد.

---