خارش گوش؛ دلایل و راهکارهای تسکین آن

احساس خارش در گوش می‌تواند ناشی از چند عارضه باشد که برخی از آنها به‌راحتی درمان می‌شوند و برخی دیگر نیاز به درمان توسط پزشک دارند.

عفونت گوش شناگر

بیماری گوش شناگر به نام عفونت گوش خارجی نیز معروف است. عفونت گوش شناگر زمانی است که باکتری‌ها یا دیگر میکروب‌ها موفق می‌شوند در داخل آبی که در داخل گوش گیر افتاده است رشد کنند. بیماری گوش شناگر خصوصاً در میان بچه‌ها شایع‌تر است؛ اما در افراد بزرگسال نیز دیده می‌شود. علاوه بر خارش گوش علائم دیگری نیز می‌تواند وجود داشته باشد:
. قرمزی گوش
. پوسته‌شدن پوست گوش
. ترشحات گوش (که می‌تواند چرکی باشد)
. درد هنگام حرکت‌دادن سر یا لمس گوش
. تب
عفونت گوش شناگر معمولاً با قطره‌های آنتی‌بیوتیک گوش درمان می‌شود. بهترین راه پیشگیری از بیماری گوش شناگر، خشک نگه‌داشتن گوش‌هاست و می‌توانید این کار را با استفاده از گوش‌بند حین شناکردن یا حمام‌کردن انجام دهید، یا اینکه بعد از شنا یا حمام، گوش‌ها را به‌آرامی با سشوار خشک کنید.
گفته می‌شود تقریباً ۱۰ درصد از افراد زمانی در طول زندگی خود به بیماری گوش شناگر دچار می‌شوند. انواع خفیف‌تر بیماری گوش شناگر معمولاً دوره کوتاهی دارد؛ اما در برخی موارد ممکن است این بیماری علی‌رغم درمان، هفته‌ها یا حتی ماه‌ها طول بکشد.
آلومینیوم استات موضعی، آنتی‌باکتریال‌های موضعی و کورتیکواستروئیدهای موضعی می‌توانند درمان‌های مؤثری برای عفونت گوش شناگر باشند.

مشکلات پوستی

مشکلات پوستی می‌توانند بر کانال گوش اثر بگذارند و باعث علائمی مانند خشکی، اگزما، پسوریازیس یا درماتیت سبوره‌ای شوند. خشکی پوست داخل گوش را می‌توانید با چکاندن روزانه یکی دو قطره روغن بچه یا روغن‌زیتون در گوش برطرف کنید.
درمان موضعی خارش پوست که مربوط به مشکلات پوستی است بستگی به وضعیت پرده گوشتان دارد که می‌تواند شامل شستشوی کانال گوش با محلول الکل و سرکه به نسبت ۹ به ۱ و سه بار در روز و به مدت ۱۰ روز شود. عفونت‌های قارچی بهتر است یا یک دوره درمانی ده‌روزه با یک ضدقارچ موضعی مثل کلوتریمازول (روزی دو بار) مداوا شوند.
عوارض پوستی آلرژیک مثل اگزما و پسوریازیس نیز به یک دوره درمانی کوتاه با استروئیدهای موضعی دارند.

وسایل کمک شنوایی

افرادی که از وسایل کمک شنوایی استفاده می‌کنند درصورتی‌که به پلاستیک به‌کاررفته در این وسایل حساسیت داشته باشند دچار خارش گوش خواهند شد. در این حالت باید وسایل کمک شنوایی را با نوع دیگری از جنسی دیگر جایگزین کنید.
ضمناً این امکان هم وجود دارد که نسبت به پولیش روی سطح سمعک، واکنش آلرژیک در فرد ایجاد شود که در این صورت می‌توانید با سمعک را پیش از استفاده با دستمال آغشته به الکل تمیز کرده و پولیش آن را پاک کنید.
خارش گوش مربوط به وسایل کمک شنوایی می‌تواند بسته به شکل گوش فرد و نوع سمعک نیز رخ بدهد. وقتی سمعک به بافت حساس گوش فشار وارد می‌کند باعث خارش می‌شود.

جرم گوش

جرم زیاد گوش می‌تواند باعث خارش گوش شود. بیشتر اوقات گوش‌های ما خودشان را پاک‌سازی می‌کنند؛ اما گوش برخی از افراد به مقدار زیادی جرم تولید می‌کند و قادر نیست این جرم زیاد را خودش از گوش پاک کند. دیگر علائم جرم زیاد گوش شامل موارد زیر می‌شود:
. گوش‌درد
. احساس گرفتگی گوش
. کاهش شنوایی
. وزوز گوش
. سرفه
. بو یا ترشحات از گوش‌
اگر سابقهٔ عمل جراحی که بر استحکام پرده گوشتان اثر بگذارد ندارید (مثلاً جاگذاری لوله‌های تهویه) می‌توانید یکی از راهکارهای زیر را به کار ببرید:
. در هر گوش یکی دو قطره روغن بچه یا روغن‌زیتون بچکانید تا جرم گوش نرم شده و بتوانید خودتان گوش‌ها را تمیز کنید.
. یکی دو قطره هیدروژن پروکسید در هر گوش بریزید.
. از محلول‌های رقیق‌کنندهٔ جرم گوش که در بازار است استفاده کنید.
اگر مطمئن نیستید که پرده گوشتان استحکام لازم را داشته باشد یا اگر راهکارهای گفته شده مؤثر نبودند، به پزشک مراجعه کنید تا گوش‌هایتان را جرم‌گیری کند.
توصیه می‌کنیم خودتان جرم گوشتان را تمیز نکنید. ۲ تا ۵ درصد از افرادی که از گوش‌پاک‌کن برای تمیزکردن گوش استفاده می‌کنند آسیب‌هایی به گوش خود وارد می‌کنند، مانند کبودی و خونریزی در کانال بیرونی شنوایی.

شیپور استاش

بعضی از افراد هنگام بلعیدن دچار خارش در عمق گوش می‌شوند. لوله شنوایی که به آن شیپور استاش می‌گویند با هر بار بلعیدن باز می‌شود.
این خارش معمولاً تنها زمانی روی می‌دهد که شما عارضهٔ دیگری دارید که باعث گلودردتان است، مثلاً سرماخوردگی. این وضعیت نگران‌کننده نیست و با برطرف‌شدن عارضه‌ای که سبب گلودردتان است خوب می‌شود.
در موارد کمتر شایع، خارش گوش می‌تواند علامتی اولیه از التهاب حاد گوش میانی با تجمع مایعات باشد. این خارش ممکن است با احساس پُری در گوش و درد و سرگیجه همراه باشد. این چنین مواردی به آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی نیاز دارند.

بیش از حد تمیزکردن گوش

تقریباً نیمی از افراد خودشان عامل خارش گوششان هستند؛ چون گوش‌های خود را بیش از حد و با وسایل آسیب‌رسان تمیز می‌کنند. هدف از جرم گوش محافظت از گوش و جلوگیری از ورود آب به داخل گوش است و خاصیت ضدقارچی و آنتی‌باکتریال دارد تا از عفونت گوش جلوگیری کند. بیش از حد تمیزکردن گوش این سد محافظ را از بین می‌برد. هر چند این کار موقتاً احساس خوبی به شما می‌دهد؛ اما در واقع مشکلات بزرگ‌تری برایتان ایجاد می‌کند.

حساسیت به زیورآلات

شاید نسبت به موادی مانند نیکل که در ساخت زیورآلاتی مثل گوشواره استفاده می‌شود حساسیت داشته باشید و استفاده از گوشواره‌ باعث خارش گوشتان شود. حساسیت به نیکل یکی از شایع‌ترین حساسیت‌های پوستی است. اگر به نیکل آلرژی دارید پس عجیب نیست که دچار خارش و قرمزی و خشکی و یا حتی تورم شوید. علائم حساسیت به نیکل معمولاً ۱۲ تا ۴۸ ساعت بعد از تماس ادامه دارند.

آیا استفاده از گوش‌پاک‌کن باعث خارش در گوش داخلی می‌شود؟

خیر، خارش در داخل کانال گوش است و چیزی در گوش داخلی احساس نمی‌شود، فقط گوش میانی و کانال گوش می‌توانند دچار خارش شوند.

چرا داخل گوشم می‌خارد و صدای زنگ می‌شنوم؟

داخل گوش شما می‌تواند به دلیل جرم زیاد، خارش‌دار شود و صدای زنگ بشنوید. جرم زیاد علاوه بر خارش و صدای زنگ می‌تواند باعث سرفه و سرگیجه و گوش‌درد و کاهش شنوایی و احساس پُری در گوش نیز بشود.

---