مزایا و معایب ارزهای دیجیتال

شاید وقتی صحبت از ارزهای دیجیتال می‌شود، اکثر افراد به یاد بیت‌کوین بیافتند، چرا که اولین ارز دیجیتالی بود که در سال 2009 بر روی بلاک چین راه اندازی شد. در آن زمان مردم اطلاعاتی درباره این حوزه جدید نداشتند و بیت‌کوین نیز ارزش ناچیزی داشت. اما پس از گذشت این سال‌ها ارزهای دیجیتال چند وقتی است که سر و صدای زیادی بر پا کرده‌اند و افراد زیادی در آن سرمایه گذاری کرده‌اند.

برای آشنایی بیشتر شما با این حوزه چند تعریف ابتدایی را بهتر است یادآوری کنیم. اول اینکه ارزهای دیجیتال مانند اسکناس و سکه نیستند و شکل فیزیکی ندارند و برای دسترسی و استفاده از ارز دیجیتال باید از طریق سیستم های نرم افزاری اقدام کرد.

دومین تعریف مرتبط با بلاک چین است. بلاک چین (Blockchain) از دو کلمه Block به معنی بلوک و  Chain به معنی زنجیره تشکیل شده و در حقیقت زنجیره ای از بلوک‌ها است. در واقع یک نوع سیستم ثبت اطلاعات خرید و فروش و انتقالات به صورت دقیق است و اطلاعات ذخیره شده در این سیستم میان همه اعضای شبکه به اشتراک گذاشته می‌شود. همچنین امکان حذف یا تغییر در آن به دلیل رمزنگاری بودن غیرممکن است.

شاید بتوان گفت جامع‌ترین تعریف برای ارزهای دیجیتالی این باشد: «ارزهای دیجیتال در حقیقت ارزهایی هستند که با پروتکل‌های رمزگذاری‌شده طراحی می‌شوند و هدف‌شان کاهش تقلب و ممانعت از جعل و کلاه‌برداری ارزی است. مهم‌ترین ویژگی ارز دیجیتال در غیرمتمرکز بودن آن است. یعنی هیچ نهاد، سازمان یا دولت خاصی، آن را تحت نظارت و کنترل خود ندارد.»

مزایای ارزهای دیجیتال

امنیت بالایی دارند: بانکداری سنتی و سیستم مالی که تا به الان وجود داشته است، به صورت متمرکز اداره می‌شدند. در این سیستم مشکلات زیادی پیش می‌آمد که بسیاری از افراد ترجیح می‌دادند به جای این مدل سرمایه گذاری، سرمایه خود را به شکل سکه، ارز، دلار، زمین و ملک تبدیل کنند. اما رمز ارزها توسط یک سیستم غیرمتمرکز اداره می‌شوند و همین موضوع امنیت آنها را بالا می‌برد. این موضوع جزو مهم‌ترین مزایای رمزارزها به حساب می‌آید. وقتی حرف از امنیت بالا می‌زنیم، یعنی حریم خصوصی شما حفظ می‌شود و همچنین جعل و کلاهبرداری در تراکنش‌ها غیر ممکن است. به طوری که تراکنش‌ها به صورت رمزنگاری شده انجام می‌شود، بدون آنکه ردیابی شوند و یا اطلاعات شخصی شما به دست افراد غریبه بیفتد. غیرمتمرکز بودن احتمال خراب‌کاری، خرابی‌های فنی و فساد در شبکه را شدیداً کاهش می‌دهد.

محدودیتی در میزان سرمایه‌گذاری ندارید: مثلا در بورس شما نمی‌توانید نصف یک سهام را بخرید، ولی در صرافی‌های رمزارز شما با هر مقدار سرمایه‌ای که داشته باشید می‌توانید رمزارز بخرید. یعنی می‌توانید یک واحد رمزارز را خرد کرده و مثلا بر اساس بودجه‌تان نصف یک تتر را بخرید.

معاملات جهانی را برای شما ارزان‌تر و آسان‌تر می‌کند: یکی از معضلات برای افرادی که در خارج از کشور زندگی می‌کنند، انتقال وجه است. این سیستم غیرمتمرکز چنین کارهایی را بدون دریافت هیچ هزینه اضافی در کسری از ثانیه برای شما انجام می‌دهد و شما فقط باید یک هزینه برای تبدیل رمزارز به ارز مورد نظرتان مثلا دلار، یورو و ... به صرافی پرداخت کنید. 

24 ساعته است: یکی دیگر از مزایای رمزارزها 24 ساعته بودن آنهاست. یعنی فرقی نمی‌کند در چه زمانی و در چه مکانی هستید. شما همیشه می‌توانید به رمزارزهای خود دسترسی داشته باشید.

معایب ارزهای دیجیتال

صعود و سقوط در لحظه: یکی از معایب این حوزه ثبات کم رمزارزها است. به طوری که در برخی مواقع در چند ثانیه شاهد سقوط بسیار زیاد یک رمز ارز بوده‌ایم. از این رو ریسک سرمایه گذری در آن بالا است و پیشنهاد می‌شود حتما با اطلاعات کامل وارد این بازار شوید.

مراقب کلاهبردارها باشید: درست است که این حوزه بسیار امن است ولی نباید هکرها را دست کم گرفت. راه‌های زیادی وجود دارد که هکر بتواند دارایی شما را از آن خود کند. مثلا یکی از این روش‌ها فیشینگ و بدافزار است که حساب شما را خالی می‌کند. البته باید مراقب صرافی‌های غیرمجاز یا فیک هم باشید.

قوانینی وجود ندارد: همانطور که گفتیم به دلیل غیرمتمرکز بودن این حوزه نظارتی وجود ندارد و همین امر باعث شده تا برای هر فردی امکان ساخت یک ارز دیجیتال در بلاک چین فراهم شده باشد و امکان دارد هیچ تضمینی در کیفیت و کارآمد بودن آن ارز و همچنین امنیت آن وجود نداشته باشد.

تاثیر منفی روی محیط زیست: برای استخراج رمزارز باید میزان برق بالایی مصرف شود که همین موضوع سبب تاثیر منفی روی کره زمین می‌شود. البته در کشورهایی مثل نروژ و ایسلند، از انرژی‌های تجدیدپذیر برای استخراج ارز دیجیتال استفاده می‌شود.

استفاده در فعالیت‌های غیرقانونی: خیلی از سازمان‌های تروریستی و گروهک‌های غیرقانونی به راحتی خرید و فروش سلاح های خود را با ارزهای دیجیتال انجام می‌دهند، بدون اینکه بشود به راحتی آنها را ردیابی کرد. این موضوع در دنیای امروزی به یکی از معضلات مهم این بازار تبدیل شده است.

---