همه چیز در مورد سقط جنین

سقط جنین متداول‌ترین نوع پایان بارداری است. مطالعات نشان می‌دهند ۱۰ تا ۲۵ درصد از تمام بارداری‌هایی که تشخیص بالینی دارند منتهی به سقط جنین می‌شوند.
بارداری‌های شیمیایی عامل ۵۰ تا ۷۵ درصد از تمام موارد سقط جنین هستند. این اتفاق زمانی می‌افتد که یک بارداری در عرض مدت کوتاهی بعد از کاشت و لانه‌گزینی یعنی قبل از هفته پنجم بارداری از دست می‌رود و منجر به خونریزی می‌شود که تقریباً هم‌زمان با پریود مورد انتظار است. یک خانم وقتی یک بارداری شیمیایی را تجربه می‌کند ممکن است متوجه نشود که باردار بوده است.

علائم سقط جنین

خونریزی ممکن است به‌صورت لکه بینی‌های سبُک شروع شود، یا می‌تواند سنگین‌تر باشد و به‌صورت جاری‌شدن خون باشد. کم‌کم دهانه رحم شل‌تر و بازتر می‌شود و همین خونریزی را سنگین‌تر می‌کند.
سنگین‌ترین خونریزی به‌طورکلی در عرض سه تا پنج ساعت بعد از شروع خونریزی رخ می‌دهد. خونریزی سبک‌تر ممکن است متوقف شود و طی یک تا دو هفته پیش از اینکه کاملاً به پایان برسد شروع شود.
رنگ خون می‌تواند در طیف صورتی تا قرمز و قهوه‌ای قرار بگیرد. خون قرمز خون تازه‌ای است که فوراً از بدن خارج می‌شود. اما خون قهوه‌ای خونی است که مدتی در رحم مانده است. ممکن است طی یک سقط جنین، ترشحاتی به رنگ قهوه‌ای یا نزدیک به سیاه ببینید.
دیگر علامت‌های سقط جنین شامل موارد زیر می‌شود:
. کمردرد خفیف تا شدید که اغلب بدتر از گرفتگی‌های معمول قاعدگی است
. کاهش وزن
. موکوس سفید صورتی که از واژن خارج می‌شود
. انقباضات واقعی  که بسیار دردناک‌اند و هر ۵ تا ۲۰ دقیقه رخ می‌دهند
. ماده‌ای بافت‌مانند با لخته خون که از رحم خارج می‌شود
. کاهش ناگهانی علائم بارداری
بیشتر موارد سقط جنین طی ۱۳ هفته اول بارداری روی می‌دهند. بارداری می‌تواند مرحلهٔ هیجان‌انگیزی از زندگی یک زن باشد؛ اما باتوجه‌به بالابودن تعداد موارد سقط جنین، بهتر است نسبت به این مسئله آگاه‌تر باشید.

دلایل سقط جنین چیست؟

طی سه‌ماهه اول بارداری، شایع‌ترین دلیل سقط جنین، ناهنجاری کروموزومی است. یعنی در کروموزوم‌های جنین چیزی درست نیست و مشکلی وجود دارد. بیشتر ناهنجاری‌های کروموزومی به دلیل تخمک یا سلول اسپرمِ آسیب‌دیده به وجود می‌آیند یا ناشی از بروز مشکل در زمانی است که زیگوت (تخمک بارور) در پروسهٔ تقسیم‌شدن قرار گرفته است. کروموزوم‌ها ساختارهای کوچکی در داخل سلول‌های بدن هستند که ژن‌های زیادی را حمل می‌کنند و در واقع واحدهای اساسی وراثت‌اند. دلایل سقط جنین بسیار گوناگون هستند و اغلب هم نمی‌توان آن‌ها را شناسایی کرد.
دیگر علت‌های سقط جنین
. ضربه‌ها و صدمات فیزیکی
. عفونت‌های مختلف مانند سرخجه، لیستریا و ...
. آلوده شدن به عفونت استرپتوکوک گروه B
. قرارگرفتن در معرض عوامل محیطی مثلاً پرتوهای مضر یا مواد سمی
. بی‌نظمی‌های هورمونی
. لانه‌گزینی نامناسب تخمک در دیوارهٔ رحم
. سن مادر
. ناهنجاری‌های رحم
. ناکارآمدی دهانه رحم (دهانه رحم خیلی زود شروع به باز شدن می‌کند، مثلاً در اواسط بارداری بدون علامتی از درد یا زایمان)
. عواملی در سبک زندگی مثلاً سیگارکشیدن، نوشیدن الکل یا استفاده از مواد مخدر
. ناهنجاری‌هایی در سیستم ایمنی مانند لوپوس یا هر بیماری خودایمنی دیگری
. بیماری شدید کلیوی
. بیماری قلبی مادرزادی
. دیابت کنترل نشده
. بیماری تیروئید
. برخی داروها مانند داروی ِآکنه ایزوترتینوئین (راکوتان)
. سوءتغذیه
نکته: شواهدی مبنی بر اینکه ورزش در حد متوسط و یا فعالیت جنسی موجب سقط جنین شوند وجود ندارد؛ البته برای اطمینان هر فرد باید نظر پزشک خودش رو جویا شود.

احتمال سقط جنین در میان خانم‌ها چگونه است؟

. در زنان زیر ۳۵ سال تقریباً ۱۵ درصد احتمال سقط جنین وجود دارد.
. افزایش سن مادر بر احتمال سقط جنین اثر می‌گذارد.
. در زنانی که ۳۵ تا ۴۵ سال دارند ۲۰ تا ۳۵ درصد احتمال سقط جنین وجود دارد.
. در زنانی که بالای ۴۵ سال دارند تا ۵۰ درصد احتمال سقط جنین وجود دارد.
. زنی که سابقهٔ یک سقط جنین دارد، به‌احتمال ۲۵ درصد بارداری بعدی‌اش با سقط جنین روبرو می‌شود (فقط کمی بیشتر از کسی که سابقهٔ سقط جنین ندارد).

انواع سقط جنین

سقط جنین اغلب یک پروسه است نه یک اتفاق واحد. سقط جنین انواعی دارد:
. تهدید به سقط جنین: در این سقط جنین، خونریزی و شکم‌درد کمی وجود دارد و دهانه رحم بسته باقی می‌ماند. این خونریزی اغلب نتیجهٔ لانه‌گزینی است.
. سقط جنین اجتناب‌ناپذیر یا ناقص: شکم‌درد و کمردرد همراه با خونریزی و با بازشدن دهانه رحم همراه است. وقتی دهانه رحم باز است یا کیسه آب پاره شده، سقط جنین اجتناب‌ناپذیر است و اگر سقط جنین کامل نباشد خونریزی و گرفتگی‌ها ممکن است ادامه داشته باشند.
. سقط جنین کامل: سقط جنین کامل زمانی است که جنین یا محصولات انعقاد نطفه از رحم خارج شده‌اند. خونریزی و هرگونه درد و گرفتگی زود از بین می‌رود. یک سقط جنین کامل را می‌توان با سونوگرافی یا کورتاژ تأیید کرد.
. سقط جنین فراموش‌شده: زنان ممکن است بدون اینکه بدانند سقط جنین را تجربه کنند. یک سقط جنین فراموش شده زمانی است که مرگ جنین روی داده؛ اما مقدار زیادی از محصولات بارداری در رحم باقی‌مانده است. علت این اتفاق معلوم نیست. علائم سقط جنین فراموش شده می‌تواند کاهش علائم بارداری و نبودن صدای قلب جنین در سونوگرافی باشد.
. سقط جنین مکرر: به سه سقط جنین یا بیشتر از سه سقط جنین پشت‌سرهم که در سه‌ماهه اول بارداری روی داده‌اند سقط جنین مکرر یا عادتی می‌گویند.

راه‌های درمانی سقط جنین

هدف اصلی از درمان حین یا بعد از یک سقط جنین، پیشگیری از خونریزی و عفونت است. بارداری هر چه در مراحل اولیه‌تری باشد، احتمال اینکه بدن تمام بافت و محصولات بارداری را خودش دفع کند بیشتر است و نیاز به روش‌های دیگری ندارد؛ اما اگر بدن نتواند تمام محصولات بارداری را خودش دفع کند، معمول‌ترین روشی که برای متوقف کردن خونریزی و پیشگیری از عفونت انجام می‌شود دیلیشن و کورتاژ است (D&C).
برای کنترل خونریزی بعد از دیلیشن و کورتاژ داروهایی تجویز می‌شود. وقتی بیمار در خانه است، خونریزی‌ها باید به‌دقت کنترل شوند؛ اگر متوجه شدید خونریزی‌ها بیشتر شده یا تب و لرز شروع شده است باید فوراً با پزشک تماس بگیرید.

پیشگیری از سقط جنین

ازآنجایی‌که بیشتر موارد سقط جنین به دلیل ناهنجاری‌های کروموزومی رخ می‌دهند، برای پیشگیری از آن کار خاصی نمی‌توان انجام داد. یک‌قدم مهم این است که پیش از اقدام به بارداری تا جایی که ممکن است به وضعیت قابل قبولی از نظر سلامتی برسید و شرایط مناسبی را برای بارداری فراهم نمایید:
. به طور منظم ورزش کنید.
. تغذیه سالمی داشته باشید.
. استرستان را کنترل کنید.
. وزنتان را در حد نرمالی نگه دارید.
. هر روز فولیک‌اسید مصرف کنید.
. سیگار نکشید.
وقتی متوجه شدید باردار هستید، هدف این است که تا جایی که ممکن است سالم بمانید تا بتوانید محیط و شرایط سالمی برای رشد جنینتان فراهم کنید:
. از شکمتان در برابر آسیب‌ها و ضربات مراقبت کنید.
. سیگار نکشید و اطراف افراد سیگاری هم نباشید.
. پیش از مصرف هرگونه دارویی از پزشکتان سؤال کنید.
. کمتر کافئین مصرف کنید.
. از عوامل خطرناک محیطی مانند پرتوهای مضر و بیماری‌های عفونی و آلاینده‌های محیطی دور بمانید.
. از ورزش‌هایی که برخورد دارند یا فعالیت‌هایی که ریسک آسیب دارند دوری کنید.

درمان روحی روانی در سقط جنین

متأسفانه سقط جنین می‌تواند هرکسی را تحت تأثیر قرار دهد. زنان اغلب با سؤالات بی‌پاسخی در مورد بهبودی جسمانی، بهبود عاطفی و تلاش برای باردار شدن دوباره باقی می‌مانند. ارتباط با خانواده، دوستان و ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی در این دوران بسیار مهم است.

---