تبیان، دستیار زندگی

طنز در ادبیات برای کودکان و نوجوانان

لبخندی که قلم خورد

واژه طنز برای خیلی‌هامون متفاوت و جذابه، زمان معاشرت و هم‌نشینی هم با هر فردی که لحن و کلامش با طنز همراه هست باعث میشه جملاتش به دل بشینه و یه لبخند خوبی رو به لب همه بیاره و انرژی خوبی رو به همه انتقال کنه.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
ادبیات کودکان
حالا زمانی که می‌خوایم با یه نوجوون یا کودکی که هوش و هیجان طنزی در لحن  کلامش داره صحبت کنیم این شور و شیرینی زیادتر هم میشه! شاید بچه‌ها به خاطر حال و هوایی که دارن و معاشرتشون با دوستانشون طنز کلامشون خیلی بیشتر و گیراتر هست!

شاید آدم بزرگ‌ترها تلخی که در کلامشون وجود داره معلوم باشه و باعث بشه طنز کلامشون به خوبی نشون داده نشه اما طنز بچه‌ها و نوجوون‌ها با وجود صمیمت می‌تونه در خیلی هم محافل جا باز کنه.

ادبیات کودک و نوجوان هم از این قاعده مستثنا نمونده، خیلی از طنزپردازان بزرگ در این زمینه آثار خوبی خلق کردن که خوندنش خالی از لطف نیست چه بسا ارزشمند هم هست.

شترمرغی که با جعبه سیاه پرواز می‌کند

ابوالفضل زروئی‌نصرآباد مجموعه داستان‌هایی با عنوان «غلاغه به خونه‌اش نرسید» دارد که روایت‌های طنز و هجو از افسانه‌های ماندگار است که دغدغه‌ها و اشتباهات و آرزوهای انسان‌های امروز را در قالب طنز روایت می‌کند.

این کتاب شامل 55 قصه و حکایت کوتاه طنز است، موضوع اصلی تمام این داستان‌‏های کوتاه، «نان» است؛ مردمی که در تکاپو و تلاش هستند تا بتوانند لقمه‌‏ای نان برای خود و خانواده‏‌شان به‏‌دست آورند و شخصیت اصلی تمامی داستان‌‏ها، پسر مدرسه‌‏ای نوجوانی از خانواده‏ای فقیر است یا روایت‌هایی از دختری که با چت کردن دنبال نیمه گمشده‌اش می‌گردد یا شاهزاده بر اسبی که قاچاق کالا می‌کند و شترمرغی که همراه با جعبه سیاه به پرواز درمی‌آید.

مهاجرت دردسر ساز

خیلی از طنزپردازان بزرگ در زمینه ادبیات طنز آثار خوبی خلق کرده اند که خواندن آنها خالی از لطف نیست  و چه بسا ارزشمند نیز هست.

مجموعه طنز دیگر به نویسندگی شهرام شفیعی با عنوان «عشق خامه‌ای» است که با زبانی طنز برای نوجوانان از دردسرهای مهاجرت به شهر صحبت می‌کند.

البته این نوع مهاجرت اصلا فرقی نمی‌کند از روستایی به شهر بزرگ باشد یا از شهری بزرگ به دیگر شهرستانی کوچک. در این داستان با خانواده‌ای مواجه هستیم که در هم‌نشینی و هم‌صحبتی‌هایشان خود را مبادی آداب نشان داده‌‌اند اما پس از گذر زمان نمی‌توانند چهره نقاب زده را حفظ کنند و خود واقعی‌شان را بروز می‌دهند.

حرف‌های آبدار

فخرالدین علی صفی نویسنده قرن دهم هجری مجموعه حکایت‌های طنزی با عنوان لطایف الطوائف دارد که سعید هاشمی مجموعه حکایت‌هایش را در قالب «حرف‌های آبدار» به زبان امروزی برای نوجوانان بازنویسی کرده است. نمایشنامه‌های زیادی هم از روی حکایت‌های آن نوشته شده اما حرف‌های آبدار سعی کرده، این حکایت‌ها را با زبانی روان و ساده و طنزگونه بیان کند.

خاطرات یک خون‌آشام عاشق

فرهاد حسن‌زاده مجموعه طنز «خاطرات یک خون‌آشام عاشق» را برای کودکان نوشته است که داستان این کتاب طنز درباره پشه‌ای به نام میگوری است که نامزدش جیگوری را در هنگام رفتن به یک آبیموه‌فروشی از دست می‌دهد. میگوری هم تصمیم می‌گیرد که انتقام جیگوری را بگیرد.

روباه شگفت‌انگیز که غازها و مرغ‌ها را شکار می‌کرد

داستان آقای روباه شگفت‌انگیز ترجمه‌ای از نویسنده خارجی رولد دال است که این مجموعه طنز را به صورت کودکانه روایت می‌کند.

داستان از این قرار است که آقای روباه مکار به همراه خانواده‌اش در کنار مزرعه‌داری زندگی می‌کند و برای اینکه شکم خانواده‌ای را سیر کند مرغ‌ها و غازهای این مزرعه‌دار را شکار می‌کند و خب مزرعه‌دار در خلل داستان سعی می‌کند از شر این روباه مکار خلاص شود.

حکایت‌هایی از عبید

عبید زاکانی پند و اندرزهایی را در قالب طنز در منظومه موش و گربه، اخلاق الاشراف و رسانه صد پند دارد که محمد شیخ‌السلام این پند و اندرزها را در مجموعه طنز مصور بازنویسی کرده است و حکایت‌های جالبی برای نجوانان است.