آیا تربیت همه بچه‌ها یک شکل است؟

تفاوت جنسیت را جدی بگیرید

مهم‌ترین تفاوت بین کودکان، جنسیت آن‌هاست. جنسیت هم به صورت ذاتی بچه‌ها را از هم متفاوت می‌کند، هم به خاطر انتظاراتی که جامعه از آن‌ها دارد. برای همین، مدل تربیتی در دخترها و پسرها و نحوه برخورد با آن‌ها فرق دارد. مثلا حالات روانی در پسرها، نمود بیرونی بیشتری دارد؛ در حالی که دخترها درون‌گراتر هستند. پسرها بیشتر با لجبازی، و نافرمانی و پرخاش اعتراض خود را نشان می‌دهند و دخترها با گریه، جیغ کشیدن و قهر کردن و حتی افسردگی.

از طرف دیگر دخترها و پسرها را باید با الگوهای زنانه و مردانه تربیت کرد؛ مثلا پسربچه‌ها از سنین چهارسالگی به بعد بهتر است زمان بیشتری را با پدر خود بگذرانند و دخترها با مادر ووقت بیشتری بگذرانند. در مواردی مثل لباس پوشیدن در کنار توجه به سلیقه کودک، بهتر است لباس‌های مطابق با جنسیت بپوشند. البته باید مراقب باشیم در این توجه به جنسیت زیاده‌روی نکنیم و در دام کلیشه‌ها نیفتیم؛ برای مثال قرار نیست همه دخترها عاشق رنگ صورتی باشند یا پسرها رنگ آبی را دوست داشته باشند.

تیپ شخصیتی فرزند شما چیه؟

مثل اثر انگشت که منحصربه‌فرد است، تیپ شخصیتی فرزند شما هم مخصوص کودک شماست. اگر پذیرفتید که فرزند شما یک سری ویژگی‌های ذاتی ویژه خودش دارد، اول سعی می‌کنید او را بشناسید و بعد متناسب با این شناخت با او رفتار می‌کنید.

با اینکه تیپ شخصیتی بچه‌ها در کودکی به خوبی مشخص نیست، با یک سری کدها می‌توانید رفتار درست با دلبندتان را پیدا کنید. مثلا ببینید فرزندتان بیشتر از جمع انرژی می‌گیرد یا خانه.

اگر بیشتر به بیرون رفتن از خانه علاقه دارد، احساساتش را راحت بروز می‌دهد و اهل آغاز کردن گفت‌وگو با همسالانش است، احتمالا کودک شما برونگراست. کودکان برونگرا بیشتر احتیاج دارند که اوقاتی را بیرون از خانه بگذارند. کودکان درونگرا احتمالا زیاد بیرون از خانه بودن، اذیتشان می‌کند و شلوغی و سروصدا را خیلی دوست ندارند. برای اینکه بفهمید کودک شما چه شخصیتی دارد، خیلی به رفتارها و حرف‌های او توجه کنید. بخش مهمی از تربیت شما به مشاهده برمی‌گردد.

تفاوت در سلیقه را با حق انتخاب به رسمیت بشناسید

هیچ وقت سلیقه خودتان را به کودکان تحمیل نکنید! به جای کودکان حرف نزنید. اجازه بدهید کودکتان از احساس واقعی‌اش حرف بزند. یکی از راه‌های احترام به سلیقه کودک، دادن حق انتخاب به اوست. مثلا اگر با کودک به خرید می‌روید، از او بخواهید بین خوراکی‌هایی که مجاز است، انتخاب کند. اگر می‌خواهید برای او اسباب‌بازی یا لباس بخرید هم سلیقه‌اش را بپرسید.

این حق انتخاب داشتن علاوه بر اینکه اعتماد‌به‌نفس او رابالا می‌برد، باعث می‌شود که تفاوت را بپذیرد. کودک را با دوران کودکی خود مقایسه نکنید. حتی با فرزندان دیگر هم مقایسه نکنید. بچه‌ها در علاقه و سلیقه با هم متفاوت‌اند. ممکن است یک کودک شما در ورزش خوب باشد و دیگری در هنر. به جای یکدست کردن بچه‌ها بیشتر سعی کنید که علاقه و مهارت خاص او را کشف کنید.

خودتان هم منحصربه‌فردید

یکی از نکات مهم در تربیت فرزند، روحیه خوب والدین به‌ویژه مادر است. این را به خاطر داشته باشید همان طور که بچه‌ها با هم فرق دارند و تربیتشان متفاوت است، شما هم یک تیپ منحصر به فرد دارید و در فرآیند تربیت باید به تفاوت‌های خودتان هم احترام بگذارید؛ چون والدگری یک رابطه دوطرفه است و به همان میزان که باید برای تفاوت فرزندان ارزش قائل شد، به تفاوت‌های خودتان هم باید توجه کنید.

این تفاوت اغلب وقتی می‌تواند مشکل ایجاد کند که روحیات شما و کودکتان با هم سازگار نباشد. حتی این تفاوت می‌تواند تا حدی باشد که شما اصلا حرف کودکتان را متوجه نشوید. در اینجا شاید لازم باشد با مشاوره صحبت کنید یا از اطرافیان کمک بگیرید.

مثلا اگر شما برونگرایید و نیاز به بیرون رفتن دارید و کودکتان بیشتر به فضای خانه علاقه‌مند است، سعی کنید از اطرافیان کمک بگیرید یا در مدت‌زمان‌های کوتاه از خانه بیرون بروید که کودک هم اذیت نشود. باید بگوییم نه تنها شما و فرزندتان خاص هستید که شکل رابطه‌تان هم ویژه است که شما و دلبندتان با هم باید آن رابسازید! 

---