لشکر سرّی ایران در دفاع مقدس

تحریم‌های سنگین و کمبود امکانات در این دوره با سختی‌ها و مشکلات زیادی همراه بود اما تاثیر ابتکارات و خلاقیت‌ها با تکیه بر توانمندی‌های بومی به تجربه‌های خوبی تبدیل شد.  

جنگ الکترونیک که اختصار آن را «جنگال» می‌گفتند از جمله ابتکاراتی بود که علاوه بر تاثیر تعیین کننده در زمان جنگ تجربه‌ای قابل اتکا برای خروج از مشکلات موجود به ویژه در حوزه‌های فن‎‌آوری و ارتباطات بود.

دورانی که صدام از سوی شرق و غرب و به سرکردگی آمریکا، بی‌اندازه حمایت می‌شد و ۱۴ گردان جنگ الکترونیک از بهترین تجهیزات مورد استفاده ناتو که ساخت انگلستان بود در اختیار او قرار گرفت.

ایده‌های بومی جنگ الکترونیک

نیروهای ایران در حوزه فن‌آوری‌های نوین با دست خالی و درمیان شدیدترین تحریم‌های تسلیحاتی و محاصره اقتصادی توانستند با اقدامات موثر دست پیدا کنند و بر سیستم و تکنولوژی پیشرفته دشمن پیروز شد.

ایده جنگال زمانی به وجود آمد که عوامل این حوزه به این نتیجه رسیدند باید کار را از یک شنود ساده به سطح بالاتری از دانش فنی ارتقا دهند و یگان عملیاتی جنگ الکترونیک را با همه مشخصه‌هایش راه‌اندازی کردند.

جنگ الکترونیک شامل چه قسمت‌هایی بود

جنگ الکترونیک شامل ۵ مأموریت مهم بود، «شنود»، «ردیابی»، «اختلال در سیستم ارتباطی دشمن»، «جنگ ضد ِ ضد الکترونیک» و «پشتیبانی» از موضوعات جنگ الکترونیک است.

کار پشتیبانی جنگ الکترونیک بسته به تشخیص طیف الکترومغناطیسی دشمن داشت که حالا این طیف را در ارتباطات عمومی یا در ناوبری و یا در هدایت موشک‌ها و جنگ‌افزارها استفاده می‌کردند شما باید یک تجهیزاتی داشته باشید که بتوانید طیف الکترومغناطیس مورد نظر را تشخیص بدهید.

برای این کار به خاطر طبیعت امواجی که استفاده می‌شد، لازم بود تا حدودی به دشمن نزدیک شوند. طول موج و فرکانس هر چقدر بالاتر بود، بُرد بی‌سیم کوتاه‌تر می‌شد و نیاز بود تا به دشمن بیشتر نزدیک و نزدیک‌تر شد.

شروع جنگ الکترونیک در دفاع مقدس

در اصل مبدع و موسس جنگ الکترونیک در دوران دفاع مقدس دکتر وفا غفاریان بود که رئیس جنگ الکترونیک در این دوره ۸ سال هم بود و گروهی که تشکیل داده بود در این حوزه فعالیت داشتند. درباره جنگ الکترونیک منابع زیادی وجود دارد که این حوزه را تعریف کردند اما کتاب جنگ الکترونیک با روایت مرحوم علی‌اصغر زارعی تمام زوایای پنهان آن را نشان داده است.

زارعی در بخشی از کتاب آورده می‌گوید، ما بعد از عملیات بیت‌المقدس در هر عملیاتی از سوی ارتش عراق با یک تجهیزات مخابراتی پیشرفته جدیدی در جبهه مواجه می‌شدیم نه فقط در بحث مخابرات و رمز کننده بلکه در بحث موشک‌ها، توپ‌ها، انواع مختلف رادارهای کنترل و آتش توپخانه همین‌طور بود.

خب این موضوع فرماندهی را به این نقطه رسانده بود که مباحث تخصصی و فنی وزن کاملاً قابل توجهی پیدا کرده و ما هم در این عرصه افراد متخصص خوبی داریم. آن زمان فرماندهی با یک موجی از نیروهای متخصص مواجه بود اعم از دانشجویان دانشگاه‌ها، اساتید و متخصصانی که در سطح کشور وجود داشتند. هر کدام از این افراد وارد هر عرصه‌ای می‌شدند پنجره‌های جدیدی را ایجاد می‌کردند.

جنگال و سری بودن عملیات‌هایش

جنگ الکترونیک بسیار سری و پنهانی انجام می‌شد حتی برخی فرماندهان هم از فعالیت‌های جنگال بی‌خبر بودند در مدت زمان ۶ ماه تا یک سال برخی از افراد در اتاق ایزوله مانده بودند تا کار پژوهشی و مطالعاتی را در زمینه جنگ الکترونیک انجام دهند که این مطالعات بسیار شکننده بود چون موضوع مهمی بود و اگر نیروهای عادی از این موضوع اطلاع پیدا می‌کردند دهن به دهن می‌چرخید و همه چیز لو می‌رفت به همین خاطر پنهانی ماندن جنگ الکترونیک تا سقوط صدام حفظ شد.

---