مهم نیست که چند سال دارید! در هر حال، مغزتان احتیاج به مراقبت دارد. اگر امروز چند دقیقه برای سرزندهنگهداشتن سلولهای عصبی و ذهنتان هزینه کنید، میتوانید سالهایی را که در راه است، بیمه کنید. افراد زیادی وقتی کمی سن و سالشان از جوانی میگذرد، ترس از آلزایمر پیدا میکنند.
ارتباط بین سلولها؛ راهی برای زندهماندن سلولهای عصبی
برای اینکه آلزایمر نگیریم، توصیهها و فعالیتهایی توصیه میشودکه سلولهای عصبی با هم در ارتباط بمانند. برای فهم اهمیت این ارتباط بگذارید با یک مثال پیش برویم: آدمی که دوستانی دارد و با آنها در ارتباط و رفتوآمد است و با هم برنامههای تفریحی و ورزشی میچینند، سرزندهتر است تا آدمی که نه با کسی در ارتباط است نه برای خود برنامه تفریحی دارد نه آموزشی و کاری جدی. انتظار و واقعیت این است که اولی حال بهتری داشته باشد و دومی خمودهتر. همین اتفاق در مغز هم رخ میدهد. وقتی کمی سن بالا میرود، عدهای از سلولهای عصبی شروع میکنند به ازبینرفتن و آنهایی زودتر قربانی میشوند که اتصالی با دیگر سلولها ندارند. آنها کارایی خاصی ندارند و انگار در یک گوشه مغز بیمصرف افتادهاند. خب طبیعی است که محکوم به مرگ زودهنگام باشند. اما آنها که اتصالات خود را با دیگر سلولها حفظ کرده یا اتصال جدیدی ایجاد کردهاند، هنوز کارایی دارند و خب، چرا باید زود از بین ببروند؟! به همین خاطر، فعالیتهایی که به مغز ما کمک کند سلولهای عصبی بیشتری را با هم در ارتباط و رفاقت نگه دارد، احتمالاً کمک میکند آلزایمر سراغمان نیاید. یکی از بهترین این فعالیتها بازی است. در این مطلب چند نمونه از بازیهای مفید که به تقویت فعالیتهای ذهنی و پیشگیری از آلزایمر کمک میکند، معرفی میکنیم:
1. سودوکو
سودوکو را تقریباً همه میشناسند. سودوکو یک جدول ۹x۹ است که کل جدول هم به ۹ جدول کوچکتر ۳x۳ تقسیم شدهاست. در این جدول چند عدد بهطور پیشفرض قرار داه شده که باید باقی اعداد را با رعایت سه قانون پیدا کرد: 1. در هر سطر جدول اعداد ۱ تا ۹ بدون تکرار قرار گیرد؛ 2. در هر ستون جدول اعداد ۱ تا ۹ بدون تکرار قرار گیرد؛ 3. در هر ناحیه ۳x۳ جدول اعداد ۱ تا ۹ بدون تکرار قرار گیرد.
سودوکوها از آسان تا سخت متغیرند. اگر مبتدی هستید میتوانید با شکلهای آسان شروع کنید. یک مجله سودوکو خریداری کنید یا اگر گوشه روزنامهای سودوکو میبینید، مداد بردارید و حلش کنید. راحتتر از آن هم میتوانید با یک جستوجوی ساده به انبوهی از سودوکوهای آنلاین برسید.
2. جدول
حلکردن جدول کمک میکند واژههایی که بلد هستید، در ذهنتان خاک نخورد. مجبورتان میکند داشتههایتان را زیرورو کنید تا جدولتان کامل شود. جدول هم بهصورت آنلاین و هم در روزنامهها و مجلات قابل دسترسی است.
3. آمیرزا
یکی از بازیهای موبایلی خوب که بهجای جدول یا در کنار حل جدول به کار میآید، بازی آمیرزاست. آمیرزا هم بازی معروفی است و خیلیها بازیاش کردهاند. در پایین صفحه این بازی یک سینی قلمزنی میبینیم که حروفی روی آن قرار گرفتهاند. قسمت بالایی صفحه دارای چند دسته مربع چندتایی است که باید حدس بزنیم چه کلماتی با حروف پایینی میتوان ساخت و در آنها گذاشت. این بازی به حافظه و حل مسئله شما کمک میکند.
4. باباپز
فلافل باباپز یکی دیگر از بازیهای موبایلی است که حس نوستالژی خوبی هم دارد. فضای یک فلافلی قدیمی را با آهنگهای قدیمی به تصویر میکشد که باید به مشتریان مختلف که سفارشهای متفاوت دارند، رسیدگی کند. فلافلی باید حواسش را جمع کند فلافلها نسوزد و کارها را بهترتیبی که قانون بازی است، انجام دهد. مثلاً اگر سس را اول بریزد، نمیتواند فلافل روی آن بگذارد. با درست انجام دادن آنها میتوانید کسب و کارتان را در بازی توسعه دهید و استیک و سوسیس و... هم بفروشید. و خب هرچه پیش بروید، مشتریان بیشتر و متنوعتر پیدا میکنید و لازم است همه را در مدتزمان محدودی سروسامان بدهید.
5. چلچلی
بازی چلچلی یک بازی شناختی موبایلی است که برای تقویت حافظه سالمندان ساخته شده است. در این بازی قرار است مهمانی برگزار کنید. اول به خرید میروید و لیست خرید را بهخاطر میسپارید و خریدها را یکییکی انجام میدهید. بعد آدرسها را از روی نقشه پیدا میکنید. سپس دستور پخت غذا را حفظ میکنید و غذا را میپزید. با مهمانهایی که قرار است دعوت کنید، تماس میگیرید و دعوتشان میکنید. با مهمانهایتان آشنا شوید و اسامی آنها را به ذهن بسپارید.
6. لوموسیتی
اگر با بازیهای موبایلی که ایرانی نیستند و زبان فارسی ندارند، راحت هستید، بهترین گزینه برای تمرینهای روزانه در هر سنی که باشید، برنامک (اپلیکیشن) لوموسیتی است. لوموسیتی برای مهمترین مهارتهای شناختی، مینیگیمهای زیادی دارد و هر روز سه تا از بازیها را برای هر مخاطب باز میکند. حتی اگر زبان انگلیسی هم ندانید؛ اما کسی را در کنارتان داشته باشید که بتواند بازی را برای اولین بار برایتان توضیح دهد، میتوانید آن بازیها را یاد بگیرید و تعداد بسیار زیادی از بازیهایش را بازی کنید. لوموسیتی غول بازیهای شناختی در دنیاست که یک تیم قوی و گسترده پروژه را به اجرا رساندهاند و ارتقا میدهند. مهارتهای شناختی حافظه، توجه، انعطافپذیری شناختی، حل مسئله، زبان و سرعت با لوموسیتی با جذابیت افزایش مییابد.
7. مجموعه باشگاه مغز!
باشگاه مغز چند کتاب است که به مهارتهای مختلف میپردازد و از طریق بازیهای کاغذی که این کتابها را بر اساس آنها پایهریزی کرده است، موجب افزایش مهارتهای شناختی مختلف ذهنی از جمله حافظه و مدیریت و توجه و تمرکز میشود. همچنین دورههای آموزشی مختلفی هم بر اساس این کتابها با حضور نویسندگان آنها برگزار میشود.
با ورزشهای ذهنی سرزنده بمانید
همانطور که در ابتدا گفته شد، مهمترین نکته در بازیکردن زندهنگهداشتن سلولهای مغز است؛ چون تقویت مهارتهای شناختی یعنی تقویت مغز. مثل اینکه مغزتان را به باشگاه بفرستید تا ورزش کند!