مسمومیت غذایی در سفر و توصیه‌های سلامتی
هرچند هرجا و هر زمانی می‌توانید دچار مسمومیت غذایی شوید؛ اما وقتی به کشور دیگری سفر می‌کنید، این احتمال بیشتر می‌شود. زیرا بیشتر ممکن است در معرض باکتری‌ها و بیماری‌های خارجی قرار بگیرید که بدنتان با آن‌ها آشنا نیست و نمی‌داند چه باید بکند.
بنابراین به عنوان کسی که قصد سفر دارد چه می‌توانید بکنید که این اتفاق آزاردهنده روی ندهد و اگر روی داد چه باید بکنید.
علت مسمومیت غذایی چیست؟
«مسمومیت غذایی» یک عبارت ژنریک است که به بیش از ۲۵۰ نوع بیماری ناشی از غذا گفته می‌شود که عامل آن‌ها انواع میکروب‌ها و پاتوژن‌ها (عوامل بیماری‌زا) هستند؛ اما بیشتر اوقات وقتی به دلیل غذا یا نوشیدنی در مسافرت حالمان بد می‌شود، علت آن باکتری‌ها، ویروس‌ها یا انگل‌ها هستند.عوامل باکتریایی، از منابعی مانند ای – کولای یا سالمونلا از گوشتی که خوب پخته نشده، ماهی خام یا تخم مرغ عسلی، متداول‌ترین علت مسمومیت غذایی اند.
اگر تب دارید، شکم‌دردتان خیلی شدید است، یا در استفراغ یا مدفوعتان خون دارید، می‌تواند به معنی یک عفونت باکتریایی باشد که نیاز به آنتی‌بیوتیک دارید تا درمان شوید
باکتری استافیلوکوک اورئوس که در محصولات لبنی غیرپاستوریزه وجود دارد هم می‌تواند سمی تولید کند که منجر به اسهال و استفراغ خواهد شد.
همچنین، ممکن است خود غذا مشکلی نداشته باشد، بلکه فردی که غذا را تهیه کرده آلودگی داشته که آن را به غذا منتقل کرده است. عفونت‌های ویروسی به بدنتان راه پیدا می‌کنند چون کسی که غذای شما را تهیه کرده، به چیزی مثل انگل نوروویروس شکم مبتلا بوده و آن را از طریق غذا به شما انتقال داده است.
یک عفونت انگلی نیز از چیزی مثل ژیاردیا که می‌تواند از سطوح آلوده به مدفوع منتقل شود، می‌تواند بیماری ناشی از غذا شود. شما می‌توانید مثلا با نوشیدن آبی که آلوده به مدفوع است، به این انگل مبتلا شوید.
چرا احتمال مسمومیت غذایی در سفر بیشتر است؟
هرچند هرجا و هر زمانی می‌توانید دچار مسمومیت غذایی شوید؛ اما وقتی به کشور دیگری سفر می‌کنید، این احتمال بیشتر می‌شود. زیرا بیشتر ممکن است در معرض باکتری‌ها و بیماری‌های خارجی قرار بگیرید که بدنتان با آن‌ها آشنا نیست و نمی‌داند چه باید بکند. اولین مثال، نوشیدن آب است. وقتی در یک کشور در حال توسعه هستید، آب شیر دارای باکتری‌ها یا انگل‌هایی است که به آن‌ها عادت ندارید و بدنتان هم در برابر آن‌ها ایمن نیست.افرادی که در این کشورها زندگی می‌کنند نسبت به این پاتوژن‌ها مقاوم شده‌اند و بدنشان ایمنی دارد، اما با این حال افراد بومی هم ممکن است بیمار شوند. بدن شما طی مسافرت کوتاه‌مدتی که می‌روید فرصتی ندارد تا به این ایمنی برسد.
البته احتمال اینکه به مسمومیت غذایی مبتلا شوید، بستگی به کشور مقصدتان دارد. مثلا خیلی از قسمت‌های آسیا، آفریقا، مکزیک و آمریکای مرکزی و جنوبی از نواحی پُرریسک محسوب می‌شوند.
از کجا بدانید دچار مسمومیت غذایی شده‌اید؟
به طور معمول، علائم آزاردهنده‌ی مسمومیت غذایی مثل شکم‌درد و اسهال و استفراغ، بین ۳۰ دقیقه تا ۶ ساعت بعد از مصرف آب یا غذای آلوده خود را نشان می‌دهند. در بیشتر موارد، مدت علائم کوتاه بوده و فقط ۲۴ ساعت طول می‌کشد؛ اما علائم دیگر می‌توانند نشان‌دهنده‌ی مشکل جدی‌تری باشند. اگر تب دارید، شکم‌دردتان خیلی شدید است، یا در استفراغ یا مدفوعتان خون دارید، می‌تواند به معنی یک عفونت باکتریایی باشد که نیاز به آنتی‌بیوتیک دارید تا درمان شوید.چگونه مسمومیت غذایی را در سفر درمان کنید؟
اگر با خوردن غذاهای سرراهی مسموم شدید، برای زودتر بهترشدن حالتان این کارها را انجام دهید:به محض اینکه علائمتان شروع شد، می‌توانید داروهای بدون نسخه مانند پپتوبیسمول یا ایمودیوم مصرف کنید تا اسهال و تهوعتان کمتر شود.
اما اگر به هیچ دارویی دسترسی ندارید: سعی کنید تا جایی که ممکن است بدنتان را هیدراته نگه دارید. دهیدراته یا کم‌آب شدن بدن یکی از اصلی‌ترین مشکلاتی است که در مسمومیت غذایی رخ می‌دهد و ممکن است بحران ایجاد کند. زیرا در این وضعیت شما مایعات زیادی از دست می‌دهید، پس باید هر چه زودتر آب رسانی به بدنتان را شروع کنید. حتما از آب بطری یا آب جوشیده استفاده کنید تا حالتان بدتر نشود.
همچنین لازم است الکترولیت‌های از دست رفته بدن را جبران کنید. اگر پودر او آر اس (ORS) ندارید، یک لیتر آب را به جوش بیاورید، ۶ قاشق چای‌خوری شکر و نیم تا یک قاشق چای‌خوری نمک در آن بریزید، اجازه دهید خنک شود و کم‌کم بنوشید تا الکترولیت‌های از دست رفته جایگزین شوند.
اگر گرسنه نیستید، غذا نخورید و به همان مایعات بسنده کنید.
اگر هم گرسنه هستید یک غذای سبک بخورید و از خوردن غذاهایی که روده‌ها را تحریک می‌کنند، مثل چای و قهوه، لبنیات یا غذای تند و چرب پرهیز کنید.
معمولا توصیه می‌شود مدتی غذاهای سبُک بخورید تا معده‌تان بتواند خودش را بازیابی کند. خوردن غذاهای سنگین یا لبنیات و غذاهای ادویه‌دار می‌توانند معده را تحریک کرده و حالتان را بدتر کنند؛ اما سوپ ساده و کم‌چرب و نان و برنج کته غذاهای خوبی هستند که ضمنا نمک دارند و به جایگزین کردن الکترولیت‌ها کمک می‌کنند.
بیشتر بخوانید
چگونه از مسمومیت غذایی در سفر پیشگیری کنید؟
مسمومیت‌های غذایی ارتباط خیلی نزدیکی با نحوه‌ی آماده‌سازی غذا دارند.پیش از سفر سعی کنید اطلاعات لازم را در مورد وضعیت آب و غذای مقصد مورد نظرتان به دست آورید و از پزشک در مورد واکسن‌هایی که لازم است بزنید سوال کنید، مثلا واکسن هپاتیت A. این ویروس علائمی مشابه مسمومیت غذایی دارد و می‌تواند از طریق آب و غذای آلوده منتشر شود.
حتما خودتان را بیمه سفر کنید. بیمه‌های مسافرتی در صورتی که نیاز به بستری شدن در بیمارستان پیدا کنید کمک زیادی می‌کنند.
با این حال در بیشتر موارد، بسته‌بندی خوب غذا شرط سلامت آن است.
با خودتان داروهایی مانند استامینوفن، ایبوپروفن، درامامین، ایمودیوم و پپتوبیسمول همراه داشته باشید. آب بطری و پودر او آر اس نیز حتما باید همراه‌تان باشد. ضدعفونی‌کننده‌ی دست با خود داشته باشید. شستن دست‌ها با آب آلوده می‌تواند بدتر از نشستن دست‌ها باشد.
نسبت به کاملا پخته بودن غذا دقیق باشید. گاهی چیزهای کوچکی مانند تکه‌های یخی که با آب تصفیه نشده درست شده‌اند، یا میوه‌هایی که با آب آلوده شسته شده‌اند می‌توانند مریضتان کنند.
چه باید بکنید اگر به مسمومیت غذایی دچار شدید؟
اثرات مسمومیت‌های غذایی می‌تواند شکم‌درد یا ناخوشی کوتاه‌مدت باشد یا به بستری شدن در بیمارستان منتهی شود. اگر علائم بدی دارید، هرچه زودتر به پزشک مراجعه کنید تا در کاهش علائم کمکتان کند.
