مشخصات لقمه حرام

در آیات و روایات منظور از لقمه حرام، خاص مواد خوراکی نیست. بلکه هر ثروتی که از راه غیر شرعی بدست بیاید به لقمه حرام تعبیر می‌شود. مانند آیه 188 سوره بقره که می‌فرماید: وَلا تَأْکُلُوا أَمْوالَکُمْ بَیْنَکُمْ بِالْباطِل؛ خداوند در این آیه هر گونه تصرف اموال دیگران از راههای غیر شرعی را منع کرده است. (تفسیر نمونه، ج2، ص4) همچنین در آیه 29 سوره نساء فرمود: یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَأْکُلُوا أَمْوالَکُمْ بَیْنَکُمْ بِالْباطِلِ  ...  ای کسانی که ایمان آورده‌اید! هر گونه تصرف در مال دیگری که بدون حق و بدون یک مجوز شرعی باشد ممنوع است.

در این دو آیه می‌بینیم که از کلمه " اکل" استفاده شده است در حالی که اصلا بحث خوردن نیست بلکه موضوع درباره دست درازی نکردن به اموال دیگران است.

مصادیق اموال حرام

انسان طبیعتا تمایل به کسب مال و افزودن به آن دارد. به همین علت یکی از مباحث مهم و گسترده در فقه تبیین مال حرام است. در واقع چیزی که از راههای غیر شرعی بدست می آید، مال حرام است و استفاده از آن جایز نیست و در صورت استفاده از آن، تبعات بسیاری برای مصرف کنند‌ه‌اش در پی خواهد داشت. بر اساس آیات و روایات، رشوه، ربا، مال غصبی، مالی که خمس و زکات قاطی‌اش باشد، مال بدست آمده از راه قمار و فروش شراب، کم فروشی، مال دزدی، تصرف در مال یتیم از مصادیق مال حرام هستند.

اثرات مال حرام

نماز خواندن و انجام حج با مال حرام باطل است و مورد قبول نیست. پذیرفته نشدن صدقه، مستجاب نشدن دعا، بی‌برکتی و سنگ‌دلی و محرومیت از بهشت تنها بخشی از اثرات خوردن لقمه و مال حرام است که در روایات بیان شده است.

---