اگر این ویژگی‌ها را دارید، از اعتیاد فرزندتان تعجب نکنید
یک مربع و یک هشت که می‌شد خانه. اولین خاطرات ما از نقاشی، کشیدن خانه‌ای به همین شکل و شمایل است. یک چهاردیواری با سقفی شیب‌دار تا بتواند در برابر هجمه‌های بیرونی مقاوم باشد؛ چون آنجا خانواده زندگی می‌کند و حیات جامعه به کیفیت زندگی خانواده‌ها وابسته است.
خانه‌های وارونه
خانه پناهگاه فیزیکی است و خانواده پناهگاه روان و جان افراد. خانواده‌هایی که یاد نگرفته‌اند پناه یکدیگر باشند، خانه‌هایشان را وارونه ساخته و امکان ورود به آنجا را از بین برده‌اند. کسی نمی‌تواند به خانه‌ای وارد شود که سطح شیبدارش کله‌پا شده و ورودی‌اش در ارتفاع است. این خانه وارونه دیگر امن نیست و خانواده‌اش امکان سکونت در آنجا را ندارند. پس ازآنجا می‌روند یا فرار می‌کنند.خانواده‌های فراری
منظور از خانواده فراری، جایی است که اعضا در آن احساس امنیت روانی ندارند و دنبال راهی برای فاصله‌گرفتن با آن هستند. این خانواده توانمند نیست و قدرت حل مسئله ندارد. چرا که در هر پیشامدی از روش‌هایی ناکارآمد و تکراری استفاده می‌کند که نه تاثیر مثبت طولانی‌مدت دارد نه تاثیر کوتاه‌مدت.اگر والدینی هستید که خواسته یا ناخواسته فرزندتان طرد می‌کنید، سرزنشگرید یا به او احساس گناه می‌دهید، آن روز را دور نبینید که نه‌تنها حرفتان دررو ندارد، بلکه عزیزتان را وابسته به مواد دریابید
روش‌های ناکارآمد خانواده‌های فراری
سه روش دم‌دستی که این خانواده‌ها در مواجهه با مشکلات به آن چنگ می‌زنند، عبارت است از: سرزنش؛ طرد؛ القای احساس گناه.هر کدام از این عبارات، چنان بار سنگینی را بر دوش مخاطب می‌گذارند که گاهی راهی جز فرار پیدا نمی‌کند.
اما طرد و سرزنش و ایجاد احساس گناه به چه معناست؟ اگر چه رفتاری داشته باشید، جزو آن دسته قرار می‌گیرید؟
طرد
اگر دالیز یا کریدور بازی کرده باشید، می‌دانید فقط در صورتی می‌توانید جلوی حریفتان مانع بگذارید که آن مانع، همه راه‌های او را مسدود نکند و همواره برایش راهی وجود داشته باشد. در عوض طرد وقتی اتفاق می‌افتد که یک نفر دیوار سنگی محکمی جلوی کسی ایجاد کند. به‌عبارتی همه راه‌های ورودی را ببندد. «اگه فلان کار رو کردی، دیگه حق نداری پات رو تو خونه بذاری.»؛ «اگه بهمان کردی، دیگه دوستت ندارم.»؛ «می‌ذارمت و می‌رم.»القای احساس گناه
القای احساس گناه نوعی از فرافکنی را با خود به‌همراه دارد و از سر ناتوانی در مواجه‌شدن فرد با عیوب خود اتفاق می‌افتد. به‌عبارتی فرار از خود با پیداکردن مقصر اتفاق می‌افتد. مادری را در نظر بگیرید که با اتومبیل فرزندش را به کلاس زبان رسانده و در راه برگشت، تصادف کرده است و حالا تقصیر را گردن او می‌اندازد: «همه‌اش تقصیر تو بود که این بلا سرمان آمد.»سرزنش
تمرکز بر عیوب، تحقیر، نکوهش، بدگویی، سرکوفت و شماتت شمشیرهای آماده سرزنش در دستان سرزنشگر هستند. سرزنش ظاهراً پرکاربردتر از دوتای دیگر است: «این چه سرو وضعیه درست کردی برای خودت؟»؛ «یه کم نظم داشته باش؛ اینجا که شتر هم با بارش گم می‌شه»؛ «دخترم دخترای قدیم» و این دست جملاتی که سر دراز دارد.سه رفتار طرد و سرزنش و القای احساس گناه برای بیرون‌رفت نوجوان از منظومه پرفشار خانواده کافی است
انتخاب گروه همسالان؛ از سر نیاز یا فرار؟!
به‌طور طبیعی و بر اساس ویژگی‌های رشدی، نوجوان در سن هویت‌یابی است، نیازمند ابراز وجود است، شخصیت اجتماعی‌اش در حال شکل‌گیری است و به‌‌واسطه موقعیت نوجوانی به روابط سالم و سازنده نیاز دارد. مجموعه این نیازها و ویژگی‌ها او را به سمت گروه همسالان سوق می‌دهد. نوجوان با حضور در گروه همسالان فرصت می‌یابد توانایی‌ها، اندیشه‌ها، اعتقادات، عواطف و احساساتش را ابراز کند. همچنین در معاشرت با آنان می‌تواند درباره افکار و عقاید خود آزادانه گفت‌وگو کرده و قابلیت‌هایش را کشف و شکوفا کند.حالا فرض کنید خانواده‌ای در ارتباط با فرزند نوجوان خود آن روش‌های ناکارآمد را به‌کار ببرد. چه اتفاقی رخ خواهد داد؟ در این حالت، رفتن به سمت گروه همسالان صرفاً از سر نیاز خواهد بود یا راهی برای فرار از خانواده نیز؟
همین سه رفتار طرد و سرزنش و القای احساس گناه برای بیرون‌رفت نوجوان از منظومه پرفشار خانواده کافی است. در این وضعیت، نه‌تنها گریختن از خانواده مطرح می‌شود، بلکه ضعف در مهارت تصمیم‌گیری و انتخاب، به‌راحتی ممکن است نوجوان را در مسیر همسالان ناامن و پرخطر قرار دهد. با این حساب، اگر والدینی هستید که خواسته یا ناخواسته فرزندتان طرد می‌کنید، سرزنشگرید یا به او احساس گناه می‌دهید، آن روز را دور نبینید که نه‌تنها حرفتان دررو ندارد، بلکه عزیزتان را وابسته به مواد دریابید.
برای مدیریت نگرش و رفتار خود می‌توانید از مشاوری مطمئن، کمک حرفه‌ای بگیرید و به‌علاوه مهارت ارتباط موثر را در خود پرورش دهید.
