14 راهکار برای زندگی بهتر با ام‌اس

1- اطلاعات خود را بالا ببرید

ام‌اس (MS) یک بیماری مزمن است که بر سیستم عصبی مرکزی اثر می‌گذارد. این بیماری دارای طیف گسترده‌ای از علائم است که در افراد متفاوت می‌باشد. ام‌اس انواع گوناگونی دارد که هر کدام نیازمند برنامه‌ی درمان خاص خود هستند.
بالا بردن سطح آگاهی و اطلاعات در مورد بیماری‌تان، اولین قدم موثری است که می‌توانید برای مدیریت آن بردارید. پزشک می‌تواند اطلاعات لازم را در اختیار شما بگذارد، اما خودتان هم می‌توانید از منابع معتبر، آگاهی خود را درباره بیماری ام‌اس افزایش دهید.
دانستن واقعیت‌ها و شفاف شدن باورهای نادرست رایج درباره ام‌اس به شما گزینه‌های بهتری برای مدیریت این بیماری خواهد داد. دانشمندان نیز هر روز به یافته‌های جدیدتری در مورد ام‌اس دست پیدا می‌کنند. بنابراین لازم است شما هم به روز باشید تا از این یافته‌ها برای کنترل بهتر علائم خود کمک بگیرید.

2- در جریان جدیدترین راه‌های درمانی و آزمایش‌های بالینی قرار بگیرید

انجمن ملی ام‌اس، منبع خوبی برای آگاه شدن از یافته‌های جدید آزمایشات بالینی است. آزمایشات به محققان کمک می‌کنند مشخص کنند آیا درمان‌های جدید موثر و بی‌خطر هستند یا نه. شرکت در آزمایشات بالینی یک انتخاب کاملا شخصی است.

3- فعال باشید

ورزش می‌تواند قدرت عضله را افزایش دهد، وضعیت بدنی‌تان را بهتر کند و از درد و خستگی ناشی از ام‌اس بکاهد. ورزش هوازی با شدت کم تا متوسط می‌تواند به سلامت قلب کمک کرده و احساس خستگی را کمتر کند.
تمرینات انعطافی نیز می‌توانند انقباضات عضلانی و سفتی عضلات را کاهش دهند. در افرادی که ام‌اس دارند، تمرینات تعادلی به حفظ تعادل و هماهنگی بدن  کمک کرده و خطر بر زمین افتادن را کاهش می‌دهند.
چند ایده برای اینکه بیشتر فعال باشید:
. فعالیت‌های بدنی مانند باغبانی، آشپزی و پیاده‌روی بیشتر انجام دهید.
. شنا کردن به شما امکان حرکاتی را می‌‌دهد که در خشکی ممکن نیستند.
. یوگا برای تعادل، انعطاف بدنی و تسکین استرس بسیار خوب است.
. تمرین با باندهای کشی یا وزنه‌های سبُک برای تقویت عضله خوب است.

4- بهداشت خواب را رعایت کنید

داشتن الگوی خواب منظم و سالم برای مبارزه با خستگی ناشی از ام‌اس ضروریست.
راهکارهایی برای خوابی بهتر:
. روتین ثابتی برای زمان خوابتان داشته باشید؛ مثلا پیش از خواب دوش آب گرم بگیرید و به یک موسیقی آرامش‌بخش گوش دهید.
. سعی کنید هر روز راس ساعت مشخصی بخوابید و بیدار شوید.
. پیش از خواب از وسایل الکترونیکی که نور آبی دارند استفاده نکنید و نزدیک به زمان خواب، نور محیط را کم کنید.
. از بعدازظهر به بعد دیگر کافئین مصرف نکنید.

5- با افرادی که شرایط مشابه شما دارند ارتباط برقرار کنید

شما مجبور نیستید در این مسیر تنها باشید. اگر دوست دارید با سایر افرادی که مثل شما ام‌اس دارند ارتباط داشته باشید می‌توانید عضو یک گروه شوید. در میان این افراد می‌توانید از نگرانی‌ها و تجربه‌ها و احساسات خود حرف بزنید و از اطلاعات و تجربیات دیگران هم بهره ببرید.

6- یک تیم پزشکی برای خود جور کنید

ام‌اس یک بیماری مادام‌العمر است، پس لازم است که تحت نظر و مراقبت یک متخصص خوب باشید. همچنین خیلی خوب است که با پزشکتان و دیگر افراد کارشناسی که می‌توانند کمکتان کنند یک تیم تشکیل دهید. این تیم می‌تواند شامل پزشک نورلوژیست، نوروسایکولوژیست، فیزیوتراپیست، روانشناس و متخصص تغذیه شود.

7- رژیم غذایی درستی داشته باشید

رژیم غذایی شما ابزار مهمی برای مدریت بیماری‌تان است. هرچند هیچ رژیم غذایی جادویی برای درمان ام‌اس وجود ندارد؛ اما یک رژیم غذایی سرشار از میوه‌ها و سبزی‌ها، غلات کامل، چربی‌های سالم و پروتئین‌های کم‌چرب برای شما لازم است. همچنین باید رژیم غذایی‌تان جوری باشد که وزن اضافه نکنید. محققان دریافته‌اند چاقی با علائم ام‌اس مرتبط است.
توصیه‌های غذایی:
. رژیم غذایی‌تان کم‌چرب یا گیاهی باشد. محققان دریافتند افرادی که ام‌اس داشتند و تابع یک رژیم غذایی بسیار کم‌چرب بودند بعد از ۱۲ ماه میزان خستگی‌شان کاهش یافته بود.
. فیبر کافی بخورید. خانم‌های ۳۱ تا ۵۰ سال باید هر روز ۲۵ گرم و مردان در همین سنین باید ۳۱ گرم فیبر در روز مصرف کنند. فیبر کافی به عملکرد روده‌ها کمک می‌کند.
. الکل ممنوع. الکل می‌تواند بر تعادل و هماهنگی اثر منفی بگذارد و ادرار کردن را افزایش دهد. ضمنا الکل با برخی از داروهای ام‌اس تداخل دارد.
. آب کافی بنوشید. خیلی از افرادی که ام‌اس دارند به دلیل مشکلاتی که در مثانه‌شان پیدا می‌شود، نوشیدن آب را محدود می‌کنند. دهیدراسیون بدن می‌تواند باعث تشدید احساس خستگی شود.
. غذاهای سرشار از امگا۳ بخورید. ماهی‌های چرب مانند سالمون، گردو، بذر کتان و دانه آفتابگردان بیشتر مصرف کنید. مطالعات نشان داده‌اند مکمل امگا۳ و روغن ماهی می‌تواند از میزان حمله یا ریلپس و همچنین التهاب کاسته و کیفیت زندگی بیمار را افزایش دهد.

8- کارهای خانه را تقسیم کنید

کارهای خانه می‌توانند واقعا خسته‌کننده باشند و شما مجبور نیستید همه را به تنهایی انجام دهید. یک برنامه بریزید و کارهای خانه را تقسیم کنید، خصوصا کارهای سنگین‌تر را به دیگران بسپارید یا با همکاری و کمک دیگران انجام دهید.

9- محیط زندگی و کارتان را به طور مناسب بچینید

مثلا لوازم آشپزخانه را که هر روز از آن‌ها استفاده می‌کنید دم دست بگذارید، وسایل سنگین را در کابینت‌های بالا نگذارید، مبلمان را جوری بچینید که فضای زیادی از وسط خانه را اشغال نکنند. محیط خانه شلوغ یا ریخت و پاش نباشد. در محل کارتان هم از صندلی ارگونومیک استفاده کنید.

10- از یادآور گوشی‌تان استفاده کنید

ام‌اس می‌تواند علائمی مانند افت حافظه و مشکل تمرکز هم ایجاد کند. بنابراین شاید یادآوردن کارهای روزانه برایتان سخت شود؛ مثلا قرارهایی که دارید یا زمان مصرف دارو. پس از تکنولوژی برای ساده‌تر کردن کارها کمک بگیرید. اپلیکیشن‌های مناسبی برای یادآوری برنامه‌های روزانه وجود دارند.

11- محیط‌تان خنک باشد

خیلی از افرادی که ام‌اس دارند نسبت به گرما حساس‌اند. وقتی دمای بدن بالا می‌رود، علائم ام‌اس ممکن است تشدید شوند. حتی کمی افزایش دما هم می‌تواند پیام عصبی را تا حدی مختل کند که علائم بروز کنند. پس سعی کنید بدنتان را خنک نگه دارید و دوش آب داغ نگیرید. تا جایی که ممکن است از نور مستقیم خورشید نیز دوری کنید.

12- تا جایی که ممکن است تغییراتی در کارتان ایجاد کنید

مدیریت شرایط در محل کار می‌تواند برای خیلی از بیماران ام‌اس چالش‌برانگیز باشد. با رئیس‌تان صحبت کنید و با همفکری هم شرایط بهتری برای خود فراهم نمایید.

13- برنامه‌ی سفرتان نیاز به تغییراتی دارد

سفر می‌تواند راهی شگفت‌انگیز برای لذت بردن از زندگی باشد و فردی که ام‌اس دارد هم می‌تواند کاملا از این لذت بهره ببرد.
توصیه‌هایی برای سفر:
. همیشه داروی اضافه و نسخه‌های پزشک را همراه داشته باشید.
. از شرایط و امکانات مقصدتان اطمینان حاصل کنید.
. استراحت‌های مکرر حین سفر را فراموش نکنید.
. آب و خوراکی کافی دم دستتان باشد.

14- خوشبین باشید

هر چند تاکنون هیچ درمانی برای ام‌اس پیدا نشده اما درمان‌های جدیدتر می‌توانند به کُند کردن روند بیماری کمک کنند. اگر واقعا مدیریت زندگی با ام‌اس برایتان سخت است حتما به یک روانشناس مراجعه کنید تا در مورد نیازها و نگرانی‌هایتان با او مشورت نمایید.

در پایان
زندگی بعد از ابتلا به ام‌اس می‌تواند پریشان‌کننده باشد؛ بعضی روزها ممکن است علائم جلوی فعالیت‌های عادی‌تان را بگیرند و شما را تخلیه روحی و روانی کنند؛ اما باز هم زندگی خوب با ام‌اس امکان‌پذیر است و توصیه‌هایی که گفتیم به این هدفتان کمک می‌کنند.

---