جان چشم آبی‌ها ارزش خبری دارد؟

کمتر از ۶۰ سال پیش، دو پژوهشگر حوزه علوم ارتباطات و رسانه، اثبات کردند بیشتر ارزش دارد؛ البته نه از نظر انسانی، از نظر رسانه‌های غربی. یوهان گالتونگ و مری روگ در سال ۱۹۶۵ در مقاله‌ای، کنار دیگر ارزش‌های خبری، به چهار ارزش خبری که فرهنگی است، اشاره می‌کنند. ارزش خبری چیزی است که یک رویداد را به خبر تبدیل می‌کند؛ یعنی اتفاقی که ارزش اطلاع‌رسانی داشته باشد.ندارد

ما در علوم ارتباطات هفت ارزش خبری داریم که در همه جای دنیا یکی است؛ اما چهار ارزش خبری ساختگی هم داریم که غربی ها اختراع کرده‌اند و دنیا را از پشت آن می‌بینند. دوتا از این ارزش‌ها به درد فهم امروز ما از رسانه‌های غربی می‌خورد.

ارجاع به ملل برگزیده: خبرها باید از ملل برگزیده انتخاب شوند. انتخابات اگر در ایتالیا، فرانسه و آمریکا برگزار شود، ارزش خبری دارد و همین خبر در آسیا و آفریقا یا ارزش خبری ندارد یا به ضدارزش تبدیل می‌شود. اخبار خوب، دموکراسی و پیشرفت تا وقتی در کشورهای جهان اول است، ارزش دارد؛ چراکه آن‌ها به بقیه ملت‌ها و کشورها برتری دارند.

منفی گرایی:

خلاصه این ارزش خبری این است: خبر بد، خبر خوب است! این اصلی‌ترین نگاه رسانه‌های غربی به کشورهای به قول خودشان جهان سومی است. از نگاه رسانه های غربی، باید در کشورهای در حال توسعه صرفا به دنبال بحران، فاجعه، تروریسم و ناهنجاری بود؛ اما اخبار رشد و پیشرفت همین جهان سوم، جایی در رسانه های غربی ندارد.

اخبار جنگ نباید برای چشم رنگی ها باشد. فاجعه نباید در اروپا اتفاق بیفتد‌. پدر و مادر ملل برگزیده نباید وحشت در خون غلتیدن فرزند را از نزدیک حس کنند. کودکان اوکراینی نباید از دوری پدر اشک بریزند.

اما پدر فلسطینی باید قنداقه خونین نوزادش را در آغوش بکشد و کسی صدای ضجه اش را نشنود. پدر و مادر یمنی باید جلوی چشم کودکانشان قطعه قطعه شوند و آب از آب تکان نخورد. خانه خانواده سوری باید روی سرشان آوار شود؛ اما خواب کودک اروپایی مختل نشود. زنان عراقی و افغانی باید طعمه گرگها شوند، اما زنان اروپایی قربانی کمترین خشونتی نشوند؛ چون کسانی که جهان را تقسیم می‌کنند، نام این قسمت از زمین را گذاشته‌اند جهان سوم؛ چون اینجا کسی چشمش رنگی نیست!

---