مصیبت‌زدگان را غصّه‌دارتر نکنیم!

انسان از ریشه «اُنس» به معنای موجودی انس‌پذیر است. وقتی انیس و یار موافق خود را از دست می‌دهد، می‌شکند و مدت‌ها طول می‌کشد تا به ساحل آرامش برسد. با رعایت پاره‌ای از آداب اسلامی،‌ می‌توان کاری کرد که او در مدت عزاداری دغدغه دیگری نداشته باشد. مثلا:

از تشریفات زائد بزنید!
بهتر است مراسم ترحیم تا جای ممکن ساده برگزار شود. تشریفاتی مثل تاج گل، سنگ قبر مجلل، درج آگهی در جراید، نصب بنر و ... عرفی است مغایر با آموزه‌های دینی که باید شکسته شود.
امام صادق(ع) در مجلس ختمی وارد شد و فرمود:‌ پروردگار، این مصیبت را برای شما جبران فرماید! به ازای صبرتان،‌ جزای خیر دهد و متوفی را ببخشاید! سپس از مجلس خارج شدند. (وسائل الشیعه، ج 3، ص 218)

نمانید تا پذیرایی نشوید!
عده‌ای بعد از مراسم خاک‌سپاری برای دلداری و همدردی با مصیبت‌زده، تا چند روز در خانه او می‌مانند! سرکشی به صاحب‌عزا پسندیده است اما ماندن و توقع پذیرایی داشتن، خاصه با فشار هزینه‌های اقتصادی امروز بر خلاف فرهنگ اسلامی است.
امام صادق(ع): صرف غذا نزد مصیبت‌دیدگان از رفتارهای زمان جاهلیت است (من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 182)

اگر ماندید دست به جیب شوید!
اگر صاحب‌عزا به خاطر تالمات روحی شدید، نیاز به حضور شما دارد، هزینه‌های مربوط به وعده‌های غذایی را از جیب خودتان پرداخت کنید، سنت نبوی این است که طعام عزادار تا سه روز از سوی نزدیکان فراهم شود.
امام صادق(ع): بعد از شهادت جعفر‌ بن ابی‌طالب،‌ پیامبر (ص) دستور داد حضرت زهرا (س‌) با زنان دیگر سه روز برای خانواده جعفر غذا تهیه کنند. (وسائل الشیعه،ج‌3، ص 237)

عروسی‌‌ها را به تاخیر نیندازید!
برخی به خاطر حفظ حرمت سوگواران، مراسم‌های معمول ازدواج را تا مدت‌ها (حتی یک سال) به تاخیر می‌اندازند. این کار، علاوه بر بار عاطفی، هزینه‌های مالی بیشتری را متوجه افراد می‌کند. تضمینی هم نیست در طول این مدت، فرد دیگری از فامیل فوت نکند. آیا باید برای تشفّی قلب خودمان‌ شادی مشروع را بر دیگران حرام کنیم؟
امام علی(ع): مؤمن، غم در دل دارد و لبخند در چهره‌.(نهج‌البلاغه، حکمت 333)

تصرف قبل از ادای دَین ممنوع!
شتاب در تغسیل، ‌تشییع وتدفین میت توصیه دین است. این مهم، مجال چندانی برای مشورت پیرامون کسب رضایت ارث‌برها یا پرداخت بدهی متوفی باقی نمی‌گذارد. به حکم شرع مقدس بهتر است تا هنگام ادای دیون شرعی میت در اموال او تصرف نشود.

کدام سنت‌ها را جایگزین کنیم؟
بازگشایی محل کسب بعد از روز سوم، ختم نیابتی قرآن، بیرون آوردن جامه عزا بعد از چهلم، صدقه جاری به نیت میت مثل جهیزیه نوعروسان و ساخت بنا از سنت‌های اصیل اسلامی است که می‌توانید جایگزین بدعت‌های آئین‌ سوگواری کنید.