تبیان، دستیار زندگی

میزان دیه در سقط جنین

دلایل غیر موجه در سقط جنین

متاسفانه در جامعه ما والدین در مواردی به خود اجازه می‌دهند تا حق زندگی را از موجودی زنده‌ که خداوند به آنها هدیه داده را به دلائلی چون فقر، فرزند ناخواسته، بارداری در دوران عقد، جنسیت و ... بگیرند. سقط جنین، قتل نفس است و اگر کسی این عمل را انجام دهد مرتکب گناه بسیار بزرگی شده و باید دیه پرداخت کرده و از گناه خود توبه کند.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : مهری هدهدی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
سقط جنین، جنین، کشتن جنین
بنا بر آمار ارائه شده از طرف وزارت بهداشت سالانه بیش از 300 هزار سقط جنین غیر قانونی در کشور انجام می‌شود.
سقط جنین از جمله گناهان کبیره به شمار می‌رود؛ و سقط در شرع مقدس اسلام فقط با تحقق دو شرط مجاز شمرده شده است، اول مشروط به این که برای سلامتی مادر یا جنین مضر بوده و دوم قبل از دمیدن روح به جنین است.
البته بسیاری از مراجع به همین حد هم قایل نبوده و کلا سقط درمانی را رد کرده‌اند. مانند امام خمینی، آیت الله بهجت، آیت الله نوری همدانی، آیت الله علوی گرگانی، آیت الله سبحانی و چند تن دیگر که اصلا به شرط خطر سلامتی مادر و جنین مجوز سقط نداده‌اند و برخی دیگر از مراجع همچون مقام رهبری، آیت الله مکارم، آیت الله سیستانی و آیت الله شبیری زنجانی در صورت احراز خطر قطعی برای مادر یا جنین به شرط اینکه دمیدن روح رخ نداده باشد چنین اجازه‌ای را داده‌اند، که فقط در موارد بسیار محدود و خاص رخ می‌دهد. 

از ترس فقر

بحثی که در این سالها خیلی مطرح می‌شود اعتراض به وضع اقتصادی نابسامان کشور است و این که والدین نمی‌توانند با این گرانی‌ها از عهده مخارج فرزند برآیند.

سقط جنین از جمله گناهان کبیره به شمار می‌رود؛ و سقط در شرع مقدس اسلام فقط با تحقق دو شرط مجاز شمرده شده است، اول مشروط به این که برای سلامتی مادر یا جنین مضر بوده و دوم قبل از دمیدن روح به جنین است.


اما خداوند در قرآن به والدین هشدار داده که: فرزندان خود را از ترس فقر نکشید. این ما هستیم که آنان و شما را روزی می‌دهیم. (اسرا/31) در آیه 151 سوره انعام می‌فرماید: بعضی چون می‌ترسند فقیر شوند یا فرزندانشان در آینده فقیر شوند، حق حیات را از آنها سلب می‌کنند. خداوند می‌فرماید: حتی اگر فقیر هم هستید، فرزندانتان را نکشید. (انعام/151)
همچنین به کسانی که ترس از عدم تأمین مخارج نگهداری فرزند دارند می‌فرماید: او را از جایى که گمان ندارید، روزى می‌‏دهد. (طلاق/3)

بارداری ناخواسته

گاهی والدین به دلیل بارداری ناخواسته، مخالفت یکی از زوجین از فرزنددار شدن، بارداری در دوران عقد شرعی، به بهانه این که فرزند نمی‌خواهند، آمادگی بچه‌دار شدن ندارند، از حرف مردم و آبروی خود می‌ترسند؛ دست به سقط جنین می‌زنند حال آنکه هیچ یک از این توجیه‌ها، دلیل شرعی برای قتل یک موجود زنده نیست.
خداوند درباره قتل فرزندان می‌فرماید: "به کدامین گناه کشته شده است؟" (تکویر/۹) در واقع ماهیت زنده به گور کردن دختران در عصر جاهلیت با سقط جنین در عصر حاضر هیچ تفاوتی ندارد و هر دو، قتل نفس، به حساب می‌آید. "کسی که انسانی را بدون این که قاتل باشد و یا در زمین فساد کند بُکشد، گویا همه مردم را کشته است.» (مائده/۳۲)

دیه سقط جنین چه مقدار است؟

دیه براى نطفه، ۲۰ مثقال شرعى(1) طلاى سکه‌دار؛
براى علقه (خون بسته شده) ۴۰ مثقال
براى مضغه (پاره گوشت) ۶۰ مثقال است.
اگر استخوان داشته و بدون گوشت باشد، ۸۰ مثقال؛
و اگر گوشت آن را پوشانده و خلقت کامل شده باشد، ۱۰۰ مثقال است.
اگر روح در آن دمیده شده؛ چنانچه پسر باشد، ۱۰۰۰ مثقال اگر دختر باشد، ۵۰۰ مثقال شرعى طلاى سکه دار دیه دارد. (گفتنى است روح در حدود چهار ماهگى، در جنین دمیده مى شود.) (2)
اگر جنسیت جنین قابل تشخیص نباشد، دیه‌اش سه‌چهارم دیه کامل و به نظر برخی فقها نصف جمع دیه پسر و دختر است.

پی‌نوشت:
1- بنا بر نظر برخی مراجع مقدارش با طلا تفاوت ندارد و بنا بر نظر برخی دیگر از مراجع حدود 3/5 گرم طلا است.
2- وحید، منهاج الصالحین، ج ۳، م ۳۷۹؛ فاضل، جامع المسائل، ج ۱، س ۱۹۴۶؛ امام، تحریر الوسیله، ج ۲، دیه الجنین و دفتر: همه مراجع.