آداب و رسوم نیک و دیرینه (3)
ازدواج یکی از بزرگترین نعمتهای الهی است که خداوند منان به انواع موجودات به این وسیله منت نهاده و اسباب تکامل آنها را مهیا ساخته است.
نعمت ازدواج چنان عظیم و رفیع است که رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمودهاند: با ازدواج نیمی از دین شما محفوظ میماند. مشابه این نعمت شاید هرگز یافت نشود. نعمتی تمام عیار که هم دنیای ما را آباد ساخته و هم آخرت را سر شار از نعمت می کند.
دیگر آداب و رسومی که متأسفانه کمرنگ شده سنت زیبا و حسنه ازدواج است. ما در این یاداداشت در پی بیان فواید مادی و معنوی این رسم نیکو می باشیم.فواید مادی ازدواج
اصلیترین فایده مادی ازدواج که در یادداشت قبلی بطور خلاصه به آن پرداختیم تداوم نسل بشری میباشد. دیگر فایده ازدواج معنا پیدا کردن خانواده است.پاک ترین و برترین نهاد جامعه خانواده است. همان چیزی که نظام سرمایه داری از آن تنفر داشته و دارد. علت انزجار نظام سرمایه داری از خانوداه، نگاه صد درصدی مادی به انسان ها بوده و تمام بشر به غیر از افراد معدودی از سران این جریان را، وسیله ی رشد مادی خویش می دانند. آنها بر این باورند که، انسان ها با تشکیل خانواده، مشغولیت هایی غیر از کار پیدا میکنند که این باعث آسیب به اهداف دنیوی ایشان می گردد. به طور مثال اگر فردی خانوداه نداشته باشد، مجبور به مرخصی گرفتن جهت مداوای بیماری آن ها نیز نمی شود. یا برای حضور در مدرسه ی فرزندش، از کار خود نمی کاهد.
اما نگاه ما به خانواده چیز دیگری است، ما خانواده را کانون اصلی پرورش انسان ها دانسته و به این مهم باور داشته که ایمن ترین و پرکاربردترین نهاد بشری همان خانوداه بوده و است.
خداوند منان در آیه 32 سوره مبارکه نور وعده ی غنی شدن فرد فقیر را به واسطهی ازدواج داده است. یعنی به طور حتم از اسباب ثروتمند شدن مزدوج شدن است.
فایده مهم دیگر ازدواج، هدفمند شدن زندگی انسانهاست
نظم یک عنصر اصلی است که به طور غالب، ابنا بشر از آن در گریز بوده، مگر آنکه یک هدف مهم و متعالی در پیش روی آدمی باشد.فرد مجرد، چون مسئولیتی نداشته، ممکن است هرطور که بخواهد زندگی کرده و خیلی در قید و بند ساخت آینده زندگی برای خویش نمی باشد اما اگر انسان مسئولیتی بر عهده گرفت این خود انگیزه ای برای او شده وبه طور منظم روی به تعالی و کمال می آورد.بسیار ملاحظه کرده ایم افراد مجردی را که برای زندگی خودهدف معینی نداشته، اما با ازدواج روی به پیشرفت و برنامهریزی برای آینده ی خویش کرده به نحوی که اگر این پیوند مقدس نبود، عمر او به تباهی می گذشت.
موضوع بسیار مهم دیگر، منظم شدن سیستم بدنی انسان ها به واسطه ازدواج است. اطباء معتقد به این می باشند که با ازدواج بدن انسان به نحو احسنت مدیریت و تنظیم خواهد شد. نظریه دیگر در این زمینه طولانی شدن عمر انسانهاست.
دیگر نظر طبق تحقیقات انجام شده این است، که افراد متاهل کمتر دچار افسردگی می شوند.
مطلب دیگر، بنابر پژوهش های صورت گرفته، مقابله ی بهتر افراد متاهل با انواع بیماری ها است، که شاید بازگشت این مهم نیز، به همان انگیزه ی موجود در افراد متاهل به جهت آینده ی روشنی است که برای خود تصویر کرده اند.
نظریه دیگر محققین، بر عدم انجام رفتار های پر خطر از سوی افرادی است که ازدواج کرده اند. بطور مثال، طبق آمار، مزدوجین کمتر از افراد مجرد روی به مصرف مواد مخدر می آورند.
دیگر فایده ی مادی ازدواج، برنامهریزی صحیح برای رشد مادی و ثروت است
فرد مجرد چون نیازی در پرهیز از مخارج گذاف نمی بیند، ممکن است دچار افراط شده و ثروت خویش را فنا سازد. اما عکس این موضوع در افراد متاهل ثابت است.آنها برای ذره ذره از دارایی خویش برنامهریزی کرده تا آینده بهتری برای خود و خانواده ی خویش رقم زنند.
موضوع مهم دیگر، غرق نشدن در توهمات و خیالات است.
بتحقیق، افراد متاهل دارای مدیریت ذهنی قوی تری نسبت به افراد مجرد می باشند، چرا که تمام فکر و ذهن آنها رشد و تعالی خود و خانواده بوده و به همین لحاظ، فکر ایشان مانند یک پر آزاد به هر جایی سر نمی زند.
دیگر فایده مزدوج شدن، ساختن زندگی ایدهآل خویشتن است
فرد با انتخاب صحیح همسر، می تواند آنگونه که تمایل دارد زندگی خویش را بنا کرده و ادامه دهد.خاصیت تاهل ، رسیدن به استقلال یعنی همان آرزویی که در افراد بشر به طور ذاتی موجود می باشد، است.
دیگر فایده مادی ازدواج که در قران کریم خداوند متعال به آن وعده داده است، غنی شدن است
آیه 32 سوره مبارکه نوروَأَنْكِحُوا الْأَیَامَىٰ مِنْكُمْ وَالصَّالِحِینَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَإِمَائِكُمْ ۚ إِنْ یَكُونُوا فُقَرَاءَ یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ ۗ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ
مردان و زنان بیهمسر خود را همسر دهید، همچنین غلامان و کنیزان صالح و درستکارتان را؛ اگر فقیر و تنگدست باشند، خداوند از فضل خود آنان را بینیاز میسازد؛ خداوند گشایشدهنده و آگاه است!
طبق تحقیقات انجام شده این است، که افراد متاهل کمتر دچار افسردگی می شوند
خداوند منان در آیه 32 سوره مبارکه نور وعده ی غنی شدن فرد فقیر را به واسطهی ازدواج داده است. یعنی به طور حتم از اسباب ثروتمند شدن مزدوج شدن است.
همانطور که ملاحظه می کنید خداوند منان در این آیه مبارکه وعده ی غنی شدن فرد فقیر را به واسطهی ازدواج داده است. یعنی به طور حتم از اسباب ثروتمند شدن مزدوج شدن است.
اگر دقت شود، می توان این غنی شدن را در افراد متعددی که ازدواج کرده و درب رحمت الهی به روی آن ها گشوده شده است را مشاهده نمود.
حال فواید معنوی ازدواج را مورد بررسی قرار می دهیم.
اصلیترین فایده معنوی تاهل، آرامش است
آرامش آرزوی همیشگی ابناء بشر بوده و هر تجربه ای را برای رسیدن به این هدف درنوردیده. برای رسیدن به آرامش، اصلی ترین عمل طاعت است. همانطور که خداوند متعال در قرآن کریم فرموده است:أَلَا إِنَّ أَوْلِیَاءَ اللَّهِ لَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ ؛ یعنی رفقای خدا هیچ ترس و هیچ اندوهی ندارند.
به طور حتم اصلیترین عوامل برهم ریختگی انسان ترس و اندوه است، ولی خداوند متعال این دو عنصر ننگ بار را از دوستان خود می زداید.
اگر بخواهیم بنحو علت و معلولی این دو مهم را بررسی نماییم، متوجه می شویم که هر آنچه خداوند باری تعالی از آنها نهی کرده است، از انسان سلب آرامش می کند. بطور مثال آدمی از کینه نهی شده است و فرموده اند که هر کس ذره ای کینه در دل داشته باشد در بهشت جایگاهی ندارد. با بررسی کینه متوجه می شویم که فرد دچار نوعی بیماری روانی شده و دائم فکر او مشغول بدی های فرد مورد نظر است که این عیب پلید از آدمی سلب آرامش می کند.
اصل مطلب این است که خداوند منان رفقای خود را دعوت به ازدواج کرده است تا اسباب آرامش را برای آنها مهیا سازد.
قرآن کریم ذیل آیه 21 سوره ی مبارکه روم می فرماید:
وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْكُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً ۚ إِنَّ فِی ذَٰلِكَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَكَّرُونَ
و از نشانههای او اینکه همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید، و در میانتان مودّت و رحمت قرار داد؛ در این نشانههایی است برای گروهی که تفکّر میکنند.!
ملاحظه فرمایید که این آیه ی شریفه بیانگر چه نکات لطیف و دقیقی است.
اول اینکه از جنس خودمان برایمان همسر آفریده است. ممکن بود که خداوند همه ی ما را از یک جنس بیافریند و همسرانمان را از جنس دیگری مانند اجنه قرار می داد. تصور کنید که در اینصورت چه مشکلات عدیده ای برایمان بوجود می آمد.
ما خانواده را کانون اصلی پرورش انسان ها دانسته و به این مهم باور داشته که ایمن ترین و پرکاربردترین نهاد بشری همان خانوداه بوده و است
نکتهی بعدی قرار دادن آرامش بطور تکوینی در این پیوند مقدس است.
خداوند که عالم و خالق و ربّ و حکیم است، قول به آرامش گرفتن بواسطهی تاهل داده است.
تصور کنید فردی را که دارای پدری سرمایه دار بوده و به فرزند خویش قول می دهد که اگر ازدواج کند وی را از تمام جهات مالی تامین خواهد نمود. آیا او به حرف پدر اعتماد نمی کند؟! اگر اعتماد نکند عقلای عالم به او خورده نمی گیرند؟!!
حال توجه نموده که خداوند باری تعالی به من قول داده است که اگر ازدواج کنی تو را به آرامش میرسانم، اگر من به فرمودهی او بیاعتنایی کنم و حرف او را نپذیرم و قول او را نادیده بگیرم، عقلا مرا منع نمی کنند؟!!!
وجدان مرا تحت فشار قرار نمی دهد که چرا به فرموده ی مالک عالمیان اعتماد نداری؟!!!
نکته ی لطیف بعدی که خداوند منان در این آیه به آن اشاره فرموده است، قرار دادن دوستی و محبت بین زوجین بنحو تکوینی است.
حضرت باری تعالی تضمین دوستی و محبت فرموده اند. فعل ماضی جعل بکار برده شده است که اگر یجعل که مضارع است بکار برده بود، وعده دوستی داده بود ولی حال که از ماضی استفاده نموده یعنی دوستی از قبل بنحو تکوینی بین زوجین قرارداده شده است.
دیگر مزیت مزدوج شدن نسبت به تجرد تکامل است
دقت کنیم که خداوند حکیم هیچ کاری را بیهوده انجام نمی دهد و هیچ دستوری را بدون نظر به خیر و شر و مصلحت آن صادر ننموده است.زمانی که فرموده تمام موجودات را زوج آفریدم، مگر ممکن است که اشرف مخلوقاتش را از این قاعده مستثنی نماید؟!
تکامل هدف اصلی خلقت آدمی است. انسان با انتخاب دقیق زوج یا زوجهی خویش می تواند به این هدف اصلی دست یابد.
انسان همیشه بدنبال یک همراه دائمی برای رسیدن به اهداف والای خویش است. بدون شک بهترین یاور و همراه، همان است که رب حکیم برای ابناء بشر قرار داده است. اگر نیمهی گمشده خویش را بنحو صحیح انتخاب نمودم، یکی از عوامل اصلی رسیدن به کمال را برگزیدهام.
با او برنامهریزی کرده و به اهداف کوتاه مدت و بلند مدت خویش دست مییابم.
بدون شک نگارنده در پی بر انگیختن تأمل مخاطبان محترم بوده و از خداوند منان، تمنای توفیق تفکر عمیق را داشته و دارد.
مزیت دیگر ازدواج نسبت به تجرد دور ماندن از مفاسد اخلاقی است
یکی از نیاز های غریزی انسان، تامین نیازهای جنسی است. اصلی که خداوند منان به واسطهی آن بقای نسل و تسکین روح و جسم را تامین نموده است.خود خالق برآورده شدن این حاجت را در پیوند مقدس قرار داده اما، برخی بجای مسیر اصلی برآورده نمودن این حاجت، پای در جاده ها ی بیراهه نموده و دچار انواع امراض روحی و جسمی می شوند.
از جمله معایب این بیراهه ها انواع بیماری های جسمی است که بواسطه ایزوله نبودن افراد و عدم رعایت مسائل بهداشتی دچار آن می شوند، چرا که در اینگونه روابط،تنها معیار ارضای این نیاز بشری است.بر خلاف زوجین که بنابر اهمیت آینده ی خویش تمام مسایل بهداشت جنسی را رعایت میکنند.
دیگر ایراد این ویران راه، تأثیرات سوء اخلاقی است که فرد مقابل می تواند بر دیگری گذارده و آینده فردی را ویران سازد.
این مشکلی است که با توجه به احتیاطهای موجود در انتخاب همسر کمتر فرد مقیدی مبتلا به آن میگردد.
چرا که هدف او یک ساعت و چند روز نبوده و وی نه تنها در پی برگزیدن همراهی چندین ساله و مادامالعمر است بلکه در تلاش برای بر گزیدن یک مادر یا پدر ایدهآل برای فرزندان خویش است.
متأسفانه امروزه شاهد آنیم که افرادی با روح و روان فرد دیگر بازی کرده و نه تنها سودی برای او نداشته بلکه او را وارد ناهنجاری های متعدد ساخته و آینده ی او را تباه می سازد.
بطور مثال دختر تازه دانشجو گشتهای را تصور کنید که یک پسر نا اهل او را برای گذران چند روز اسیر خویش ساخته، و با رویا سازی های خیالی آینده ی رویایی او را به او وعده می دهد. این واقعهی تلخ بی ثمر، خیلی از پردههای حیا را ویران نموده و خیلی راه های ناصواب را بر روی او باز می نماید. این خانم که تازه وارد این مسیر هولناک شده است و خیلی زود توسط آن مرد سودجو رها میشود، در غالب موارد بدنبال فرد دیگری می گردد که نیازهای او را تأمین نماید چرا که دیگر چیزی برای از دست دادن نداشته و حیای او نیز ریخته است.
چرا نگارنده مثال از دختری که توسط یک پسر سودجو منحرف شده است آورد؟ بدلیل اینکه ضربهی اصلی را در این گونه موارد دخترخانمها می خوردند. چرا که آنها دارای روحیه ی حساستری نسبت به مردها بوده و با توجه به فرهنگ اسلامی و ایرانی ما که بسیار ارزنده و ارزشمند است مردها برای ازدواج بدنبال عفیفترین دختر گشته که این دختر معصوم مورد سوءاستفاده قرار گرفته شانس کمتری برای برخورداری از یک مرد ایدهآل را خواهد داشت.
تمام فواید و مضرات ذکر شده وابسته به نوع انتخاب بوده و این انتخاب های ماست که ما را سعادتمند و یا روی سیاه مینمایند.
بیشتر بخوانید