اثر کاهش وزن بر ایمنی بدن

بحث در مورد رژیم غذایی به تدریج در حال تغییر است. شاید شما هم موافقید که مشاهده‌ی پذیرش مفاهیم سالم‌تر در مورد کاهش وزن، مبنی بر اینکه کاهش وزن باید نتیجه‌ی فرعی مراقبت از خود باشد، باشید. اکنون، به نظر می‌رسد یک مطالعه‌ی جدید از این نگرش مهربانانه‌تر و مدرن‌تر در مورد لاغر شدن حمایت می‌کند، زیرا همانطور که آزمایش محققان نشان داده است، محدودیت غذایی شدید ممکن است باعث مستعد شدن فرد رژیم گیرنده به ابتلا شدن به برخی از انواع بیماری‌ها گردد.
به خواندن این مطلب ادامه دهید تا در مورد یافته‌های جدید، اطلاعات بیشتری کسب کنید.

نمونه‌ی مورد مطالعه

یک مطالعه‌ی جدید ایرانی، در مجله آمریکایی، که با هدف ارزیابی اینکه آیا محدود کردن قابل توجه کالری بر سیستم ایمنی بدن تأثیر می‌گذارد یا خیر منتشر شده است. برای دستیابی به این هدف، تیمی از پزشکان متخصص تغذیه و سلامت عمومی، ۲۹ شرکت‌کننده‌ی زن که دارای اضافه وزن بودند، با شاخص توده بدنی بیشتر از ۳۰ کیلوگرم بر متر مربع (که معیاری است که انجمن قلب آمریکا فرد دارای این شاخص توده‌ی بدنی را چاق می‌داند) جمع‌آوری کردند.

فاکتور‌ها

محققان ۲۹ زن را به دو گروه تقسیم کردند. گروه آزمایشی برای کاهش وزن دارو مصرف کردند، علاوه بر رژیم غذایی که از آن‌ها می‌خواست ۶۰۰ کالری کمتر از کالری مورد نیاز استاندارد در روز، مصرف کنند.
گروه دیگر از شرکت‌کنندگان می‌توانستند آزادانه غذا بخورند.

اندازه‌گیری‌ها

هم در شروع آزمایش و هم بعد از اینکه گروه آزمایش ۱۰ درصد از وزن بدن خود را از دست داد، محققان تعداد لنفوسیت‌ها (نوعی گلبول سفید که از عملکرد ایمنی بدن پشتیبانی می‌کند) را در هر یک از شرکت‌کنندگان اندازه‌گیری کردند.
آن‌ها اظهار کردند که برای زنانی که تحت محدودیت کالری و مصرف دارو قرار گرفتند تا ۱۰ درصد وزن بدن خود را کاهش دهند، «سلول‌های کشنده طبیعی» آن‌ها که سلول‌های کلیدی برای سیستم ایمنی بدن هستند، کاهش یافت.
در همین حال، برای گروه کنترل که آزادانه غذا می‌خوردند، محققان گزارش کردند که هیچ تغییر قابل‌توجهی در نشانگر‌های ایمنی اندازه‌گیری‌شده، مشاهده نشد.

معنی این نتایج چیست؟

محققان از یافته‌های خود نتیجه می‌گیرند که کاهش وزن ناشی از محدودیت کالری ممکن است به طور مستقل، دفاع ایمنی ضد ویروسی را تضعیف کند. آن‌ها خاطرنشان می‌کنند که آزمایشات بالینی بیشتر در این مبحث، ضروری است.
همیشه باید قبل از شروع یک برنامه‌ی جدید مربوط به سلامتی، با پزشک متخصص خود مشورت نمایید. اما در مورد این گزارش، این مطالعه نباید شما را از کاهش وزن برای رسیدن به سایزی که برایتان سالم‌تر است، منصرف کند.
با این وجود، توجه به تغذیه و فعالیت بدنی به طور همزمان، از موارد مهم در دوره‌ی کاهش وزن شما هستند. و شاید مهم‌تر از همه‌ی این‌ها، همانطور که این مطالعه ممکن است به این معنا تفسیر شود، مصرف کالری کمتر از آنچه متخصصان پیشنهاد می‌کنند که مفید است، ممکن است به شما کمک کند لاغر شوید.... اما به طرق دیگر، می‌تواند برای سلامتی شما مضر باشد.

کاهش وزن چگونه بر سیستم ایمنی بدنتان اثر می‌گذارد؟

رژیم گرفتن باعث همان پاسخ ایمنی خواهد شد که در نتیجه‌ی استرس شدید رخ می‌دهد. وقتی رژیم می‌گیریم، ارگانیسم‌های ما با شروع ترشح هورمون‌های استرس، برای تجزیه چربی‌ها، به کمبود قند واکنش نشان می‌دهند. بنابراین این چربی‌های تجزیه شده توسط جریان خون به کبد منتقل می‌شوند و در آنجا به گلوکز تجزیه خواهند شد. پس در حقیقت، این هورمون‌های استرس هستند که باعث کاهش وزن می‌شوند. همه چیز تا اینجا عالی به نظر می‌رسد. اما متأسفانه، هورمون‌های استرس، نیز باعث کاهش سرعت سیستم ایمنی بدن می‌شوند.
این نقش مضاعف و تأسف‌بار هورمون‌های استرس سبب می‌شود که هر کاهش وزن شدیدی، با کند شدن عملکرد سیستم ایمنی بدن ما مرتبط باشد. بنابراین هنگام کاهش وزن، به خصوص اگر این کار با شدت انجام شود، میزان هورمون‌های استرس تا حد زیادی افزایش پیدا می‌کند. این هورمون‌ها، شدیداً سیستم ایمنی بدن ما را ضعیف می‌کنند.
رژیم گرفتن، تهدید دیگری برای سیستم ایمنی بدن ما به همراه دارد، سلول‌های ایمنی ما از دریافت مواد مغذی ضروری، به ویژه پروتئین‌ها، ویتأمین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز برای پاسخ مؤثر سیستم ایمنی بدن، محروم می‌شود. رژیم افراطی تنها با خوردن یک نوع غذا (مثلاً فقط گوشت و تخم مرغ) می‌تواند مضر باشد، زیرا ما تمام مواد مغذی ضروری برای سیستم ایمنی خود را تأمین نمی‌کنیم.
بنابراین هنگام کاهش وزن بسیار مهم است که یک رژیم غذایی متعادل با محدودیت کالری دریافتی مناسب داشته باشید. همچنین، مصرف برخی مکمل‌های ویتأمین و مواد معدنی می‌تواند مفید باشد.
کاهش وزن به دو طریق بر سیستم ایمنی بدن ما اثر می‌گذارد:
از یک طرف، هورمو‌ن‌های استرس بر بدن ما غلبه و سیستم ایمنی بدن ما را کند می‌کنند، و از سویی دیگر، رژیم غذایی نامناسب می‌تواند به سیستم ایمنی بدن ما آسیب برساند، زیرا پروتئین، ویتأمین‌ها و مواد معدنی مناسب برای پاسخ ایمنی صحیح، ضروری است.
با هر روشی که این اتفاق رخ دهد، باید در نظر داشته باشیم که پس از کاهش وزن مشخص، بدن ما به زمان بیشتری برای بهبودی نیاز دارد. اگر یک پنجم وزن خود را کم کنیم، می‌توانیم انتظار داشته باشیم که سیستم ایمنی بدنمان یک سال پس از پایان رژیم، مانند قبل از کاهش وزن عمل کند.
در این میان، باید از بروز عفونت‌های احتمالی جلوگیری کنیم (از دندان‌ها مراقبت کنیم، به زخم‌ها توجه کنیم و هنگام سرماخوردگی در رختخواب بمانیم). به خصوص چند هفته یا چند ماه پس از پایان رژیم، زمانی که بدن دیگر تحت استرس نیست هم نسبت به عفونت‌های شدید و حتی کشنده بسیار حساس است.
باید از هر چیزی که می‌تواند سیستم ایمنی ما را ضعیف کند دوری کنیم: عوامل استرس‌زا، فشار‌های فیزیکی شدید، مشکلات احساسی سنگین، بی‌خوابی‌های شبانه و سرمای شدید.
تحمیل یک فشار فیزیکی مشخص بر روی بدن، سیستم ایمنی را حتی ضعیف‌تر می‌کند. پزشکان ارتش ایالات متحده در سال ۲۰۱۱ مطالعه‌ای را منتشر کردند که نشان می‌دهد ترکیبی از تمرینات و رژیم شدید (از دست دادن حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد وزن بدن) به طور قابل توجهی مؤلفه‌های ایمنی طبیعی را ضعیف کرده و حساسیت به عفونت‌های ویروسی را تا حد زیادی افزایش می‌دهد. بنابراین در دوران کاهش وزن، دوی ماراتن یا انجام سایر فعالیت‌های طاقت‌فرسا کار درستی نیست.
همچنین از تمام آنچه که گفته شد، مشخص است که ما سیستم ایمنی خود را با رژیم گرفتن تخریب می‌کنیم. به زودی وزن از دست رفته را برمی‌گردانیم و سپس کل این فرآیند را بار‌ها و بار‌ها تکرار می‌کنیم. بنابراین برای جلوگیری از آسیب سیستم ایمنی‌مان، بیش از یک رژیم فشرده در سال توصیه نمی‌شود.
اگر بعد از رژیم گرفتن، وزن از دست رفته را برگردانیم، باید صبر کنیم. نه تنها به خاطر سیستم ایمنی بدن، بلکه به این دلیل که در مورد علت وزن اضافی‌مان و روش طولانی‌تر کردن دوره‌ی کاهش وزن بعدی‎‌مان بیشتر فکر کنیم. احتمالاً بهتر است این شرط را بپذیریم؛ اینکه مقداری بافت چربی ناخوشایند داشته باشیم بهتر از این است که سیستم ایمنی آسیب‌دیده و به دنبال آن بیماری‌های متعدد را تجربه کنیم.

---