خانه سالمندان چه مزایا و معایبی دارد؟

 بالارفتن سن پدر و مادر و سالمند شدن آنها ،باعث می شود صبر و حوصله ی آنها کم می شود و فرزندان نتوانند آنطوری که باید، با آنها رفتار کنند و حتی برخی از آنها ممکن است ندانند چگونه باید برخورد کنند. مثلا  برخی افراد که از پدر یا مادر سالمند خود نگهداری می‌کنند، نمی‌دانند که از نظر رفتاری چگونه می‌توانند خود را با آن‌ها وفق دهند و سازگاری بیشتری را تجربه کنند ؛چون بسیاری از سالمندان در دوران کهولت سن بهانه گیر و زودرنج می شوند و نسبت به مسائل اطراف حساسیت بیشتری از خود نشان می دهند.

 زود رنج شدن سالمند و بهانه گیری های آنها ، اوضاع را برای فرزندان دشوار می سازد و باعث می شود آنها احساس سردرگمی و ناتوانی در برابر پدر و مادر خود کنند و ناچار شوند که برای آنها یک پرستار بگیرند و یا آنها را به خانه سالمندان ببرند.

پیر شدن امری طبیعی می باشد .دوران پیری برای هر فردی اهمیت خاصی دارد. سالمند در این دوران نباید فقط به فکر زنده بودن خود باشد. در این دوران او نیاز به چکاب های پزشکی پی در پی و مرتب دارد. ، در این دوران، نیازهای روحی و جسمی خاصی وجود دارد. در دوران سالمندی میزان نگهداری و مراقبت از سالمندان باید افزایش پیدا کند.  او باید از زندگی خود احساس رضایت داشته باشد.

 از این رو فرزندان باید به این نکته توجه داشته باشند که چه روش مراقبتی  از سالمندان می تواند این احساس رضایت و دید مثبت را برای او ایجاد می کند؟ آیا با استخدام پرستار در منزل موافق هستند یا دوست دارند به خانه سالمندان بروند؟

 نیازهای سالمندان

 فرزندان باید بدانند که در این دوران باید نیازهای والدین سالمند خود را تامین کنند و عدم تامین این نیازها مسائل و مشکلات خاص خودش را به دنبال دارد.این نیازها به شرح زیر می باشد:

فرزندان باید از نیازهای سالمندان از لحاظ روحی را بشناسند و در صدد برطرف کردن آنها برآیند. سلامت روحی و دوری از استرس ها و افسردگی ها نیاز اساسی فرد سالمند است. مسائلی باعث می شود سالمندان در این دوران دچار اختلال های روحی شوند و نیاز به مراقبت داشته باشند؛که این ناسازگاری ها بصورت بالینی و با کمک روانشناس و روانپزشک قابل درمان است. از جمله این مسائل و مشکلات:
 آلزایمر
 استرس
 اضطراب
 ترس از مرگ
روان پریشی
 خستگی مفرط
افکار خودکشی
علائم افسردگی
احساس ناکامی
از دست دادن عزیزان
تغییر در الگوی خواب کم خوابی یا پرخوابی
مشکلات حسی به ویژه دیداری- شنیداری

 علاوه بر نیازهای روحی ، سالمندان از لحاظ روانی هم نیاز به مراقبت دارند و ممکن است این نیازها برای آنها مشکلاتی را به وجود آورد.

در این دوران ممکن است سالمند نیاز به یک همدم و همسر داشته باشد و بخواهد ازدواج کند. همچنین ممکن است او برای درمان بیماری خود نیاز به مشاوره درمانی داشته باشد.

سالمند در این دوران نیاز دارد که از طرف جامعه ،خانواده و فرزندان،مورد توجه قرار گیرد وبا صحبت کردن با افراد همسن خود از آنها مشاوره دریافت کند.

او همچنین نیاز دارد که به انجام اعمال عبادتی مانند نماز ، دعا و شرکت در مراسمات مذهبی بپردازد.

در دوران سالمندی ،باید به نیازهای اجتماعی و اقتصادی آنها هم توجه شود.سالمندان در این دوران نیاز به تفریح دارند، آنها می خواهند تا از لحاظ روحی و جسمی امنیت داشته باشند.

 در این دوران اطرافیان باید حرمت سالمند را حفظ کنند و به آنها احترام بگذارند. آنها دوست دارند پشتوانه مالی و حقوق ماهانه داشته باشند و با آن احساس امنیت کنند. در این دوران سالمند برای ادامه معیشت و زندگی خود احتیاج به مسکن؛ خوراک و پوشاک دارد.
 در دوران سالمندی علاوه بر اینکه بادی به نیازهای روحی و روانی، اجتماعی و اقتصادی آنها توجه  شود، نیازهای جسمی و بهداشتی سالمند نباید فراموش شود.این نیاز ها شامل موارد زیر می شود:
داشتن بیمه های درمانی و احتمالی
دریافت مشاوره های بهداشتی و درمانی
کمبود کلسیم و ویتامین B شایع در سالمندان
انجام چکاپ های منظم دکتر : بهداشت و درمان مناسب
داشتن تغذیه مناسب : دریافت پروتئین، ویتامین، سبزیجات
شرکت در برنامه های توان بخشی : ورزشهای مناسب و سبک، استخر، فیزیوتراپی، مسافرت

دلیل مراقبت از سالمند

سالمندی دوره‌ای حساس از زندگی است که توانایی استقلال فرد به دنبال ابتلا به بیماری‌های جسمی و ذهنی کمتر می‌شود. شرایط جسمی و روحی زنان و مردان سالمند، اهمیت این دوره سخت و حساس را بیشتر می کند. به همین دلیل نگهداری از سالمند بدون مراقب کار راحتی نیست. بنابراین کسانی که سالمند دارند، ولی وقت و زمان کافی برای رسیدگی به آنها را ندارند، بهتر است به فکر استخدام پرستار باشند و یا در صورت موافق بودن دو طرف او را به خانه سالمندان ببرند.

سپردن والدین مسن به خانه سالمندان کار ساده ای نیست چون بین والدین و فرزندان وابستگی عاطفی وجود دارد و همین مانع تصمیم گیری می شود. حتی ممکن است با واکنش منفی اطرافیان همراه باشد اما نکته ای که اهمیت دارد آسایش و امنیت طرفین است.

معمولا افراد مسن با واقعیت بالارفتن سن دست و پنجه نرم می کنند و تغییرات را نمی پذیرند که این امر می تواند در میزان مراقبت از آنها تاثیر گذار باشد. ارتباطات عاطفی یکی دیگر از نیازهای اساسی فرد مسن است، چنانچه فرد مسن برای مدتی طولانی تنها بماند دچار افسردگی می شود.

 والدین در این دوران ممکن است دیگر به خوبی تعادل ایستادن و یا نشستن را نداشته باشند، آنها ممکن است زمان مصرف داروهای خود را فراموش کنند و اینکه نتوانند کارهای روزانه خود را انجام دهند و از همه مهم تر اینکه تنهایی آنها را بسیار آزار می دهد و آنها را بیشتر به  داشتن یک مراقب و پرستار نیازمند می سازد.

 از این رو فرزندان با توجه به نیازهای پدر و مادر مسن خود باید از آنها مراقبت کنند و اگر نیاز به پرستار و یا خانه سالمندان بود برایشان فراهم کنند. فراهم کردن محیطی امن و رضایت بخش برای سالمندان اهمیت زیادی دارد.

 همچنین عوامل مختلفی مانند مشکلات جسمانی خود فرزندان، نیاز به مراقبت‌های ویژه سالمند، فضای نامناسب محیط خانه، مشغله زیاد، نگرانی برای فروپاشی زندگی زناشویی ممکن است برای آنها چاره‌ای جز فرستادن پدر یا مادر مسن به خانه سالمندان را  نگذارد.
در ادامه به بررسی مزایا و معایب خانه سالمندان  و همچینن پرستار می پردازیم:

 مزایای خانه سالمندان

خانه ی سالمندان مرکزی است که در آنجا پرستاران و پزشکان شبانه روز سالمند را تحت نظر دارند و در صورت بروز هرگونه مشکل جدی با فوریت های پزشکی بهترین خدمات را به سالمند بیمار می رسانند. آن ها با بررسی وضعیت جسمی بیمار به طور روزانه، می توانند از بروز بیماری های جدید در سالمند جلوگیری کرده و در بهبود بیماری سالمند نقش موثری داشته باشند.

در شرایطی که سالمند دچار بیماری خاصی است و فرزندان امکان مراقب‌های ویژه از او را ندارند، خانه سالمندان می‌تواند گزینه مناسبی باشد، در واقع سالمند می تواند دوران نقاهت را در مکانی تحت نظارت پزشک و پرستار سپری کند و پس از بهبودی به جمع خانواده برگردد.

 همچنین برخی از سالمندان در خانه به تنهایی زندگی می کنند، برای  این افراد که در خانه به تنهایی زندگی می‌کنند و  توانایی جسمی برای مراقبت از خود  و یا برقراری ارتباط با جامعه را ندارند، خانه سالمندان می‌تواند شرایطی را فراهم کند که با هم سن و سالان خود معاشرت داشته باشند و اوقات خود را با شرکت در برنامه‌های گروهی بگذرانند. همچنین ممکن است فرد دچار آلزایمر شده باشد و زمان دقیق مصرف داروهای خود را فراموش کند، خانه سالمندان برای این افراد هم مناسب می باشد. در واقع در خانه سالمندان به صورت شبانه‌روزی مراقبت‌های ویژه انجام می‌شود و در صورت نیاز به فوریت‌های پزشکی مراقبانی هستند که همواره اقدامات مناسب را انجام دهند.

بسیاری از خانه های سالمندان به افراد متاهل اجازه می دهد در کنار هم بمانند. این مورد برای زوجینی که از جدایی می ترسند بسیار دلگرم کننده خواهد بود. آن ها می توانند زندگی شخصی دو نفره خود را در خانه سالمندان باهم ادامه دهند.

 همچنین زندگی در خانه سالمندان، امکان دسترسی به منابعی را می‌دهد که سالمندان نیاز دارند. دیگر نیازی نیست آن ها نگران این باشند که مثلا چطور با گوشی تلفن همراه کار کنند، چون کارمندان با خوشرویی به آن‌ها کمک می‌کنند و اطلاعات لازم را درباره هرچه نیاز داشته باشند، به آن‌ها می‌دهند.

سالمندان با رفتن به خانه سالمندان از امنیت برخوردارند. در واقع آنها با زندگی در خانه سالمندان، از خطراتی که ممکن است سر راهشان قرار بگیرد در امان هستند. اهمیت این موضوع وقتی احساس می شود که سالمندی مبتلا به آلزایمر و اختلال حواس باشد. مثلا اگر سالمندی در خانه خود فراموش کند در را قفل کنند، در امان نخواهد بود، اما خانه سالمندان امنیت زیادی برای این افراد به وجود می آورد.

خانه سالمندان برای سالمندانی که برای انجام کار‌های روزمره خود نیاز به کمک دارند، جای مناسبی است، چون در آنجا خدمات لازم را به صورت صحیح و شایسته به آن‌ها ارائه می‌دهند. این کار‌های روزمره شامل رفتن به توالت و حمام، لباس پوشیدن، غذاخوردن، راه رفتن و ... می‌شود. به هر حال با کهولت سن، انجام برخی کار‌های روزمره برای انسان دشوار می‌شود و سالمند بسیاری از توانایی‌های خود را از دست می‌دهد و نیاز به مراقبت بیشتری دارد.

خانه سالمندان از خدمات پزشکی، پرستاری، فیزیوتراپی،مراقبتی، اورژانسی،توانبخشی برخوردار است و نیاز سالمندان با این خدمات برطرف می شود.

 معایب خانه سالمندان

همانطور که خانه سالمندان مزایایی برای سالمندو اطرافیان او دارد، ممکن است با مشکلات و معایبی هم همراه باشد. معمولا سالمندان دوست دارندسال‌های باقی مانده عمر خود را در خانه خود، در کنار فرزندان و خانواده خود سپری کنند .برای فرد سالمندی که به دلیل بیماری دچار افسردگی شده است، رفتن به خانه سالمندان افسردگی او را بیشتر می کند؛ دلتنگی و دوری از فرزند برای والدین اصلا راحت نیست ،چون او احساس می کند که از سوی عزیزان و فرزندانش طرد شده است و همین حس فشار  زیادی به او وارد می کند.

 ممکن است فضای خانه سالمندان برای افراد یکنواخت و عادی باشد و موجب تضعیف روحیه آن‌ها  شود. از طرفی دوری از فرزندان و خانواده برای سالمندان بسیار سخت و ناراحت کننده است؛ به همین دلیل لازم است فرزندان به صورت مرتب به والدین خود سر بزنند و از آن‌ها غافل نمانند.

سالمندان نسبت به این موضوع دید مثبتی ندارند. سالمندان از بودن در سراها فراری و ناگزیر هستند.از نظر سالمندان محیط سرای سالمندان دلگیر و خسته کننده‌است .آنها از تنهایی و مرگ می ترسند  تصور می کنند زندگی آنها در خانه سالمندان یکنواخت می شود. بطور کلی مضرات خانه سالمندان از مزایای آن بیشتر است و سالمند در هرشرایط نامطلوبی بهتراست در خانه خودش زندگی کند نه در سرای سالمندان.

خانه سالمندان یک محیط پویا و پرورش دهنده است. زندگی در این محیط با وجود افراد مختلف و هم سن و سال می تواند سرگرم کننده باشد. محیطی قانون گذاری شده برای نظم و آرامش ساکنین آن، اما بعضی از افراد به سختی می توانند خود را با محیط سازگار کنند و احساس می کنند استقلال خود را از دست می دهند. بنابراین مهم است که فرزندان قبل از هر اقدامی پدر و مادر خود را از این تصمیم آگاه کنند و در مورد نگرانی ها و عادات آن ها صحبت کنند. همچنین از آن ها بپرسند تمایل دارند به چه فعالیت هایی سرگرم شوند.

مراکز مراقبتی مانند خانه سالمندان نسبت به مراقبت در منزل گران تر هستند. به دلیل مراقبت شبانه روزی و مداوم، بیست و چهار ساعت در هفت روز هفته. این مورد دسترسی بسیاری از خانوده ها به امکانات خانه سالمندان را دشوار می کند.

مزایای استخدام پرستار در منزل

پرستار سالمند به طور روزانه کارهایی ازجمله استحمام سالمند، پخت و پز، نظافت، خرید مواد غذایی و رفت و آمد جهت ویزیت پزشک را به عهده دارد.فرد پرستار می تواند در خانه خود زندگی کند و برای انجام کارهای روزانه و کمک به سالمند در ساعات از پیش تعیین شده، مراجعه کند. در این صورت استقلال زندگی خود را حفظ می کند.

 البته می توان پرستار سالمند را به صورت شبانه روزی استخدام کرد، در این صورت فرزندان خیالشان راحت خواهد بود که والدین شان تنها نمی مانند. در حقیقت مراقبت در منزل تضمین می کند که فرد سالمند همیشه در خانه خود اقامت دارد، که در این صورت خانواده و دوستان در هر زمان می توانند برای ملاقات او  اقدام کنند و مانند خانه سالمندان ساعات ملاقات مشخصی وجود ندارد.همچنین از آنجا که فرد سالمند بیشتر در خانه می ماند، نیازی به مراقبت بیست و چهار ساعته ندارد و چنانچه در خانه بماند هزینه ها نسبت به خانه سالمندان پایین تر خواهد بود.

معایب استخدام پرستار در منزل

 در کنار مزایا، معایبی هم برای استخدام پرستار در منزل وجود دارد. اگر چه ممکن است مراقبت در منزل هزینه های کمتری داشته باشد و مقرون به صرفه باشد،اما ممکن است به تجهیزاتی مانند رمپ، نرده، بالابر و صندلی چرخدار نیاز باشد. فراهم کردن همه اینها هزینه بر خواهد بود.

همچنین اگرپرستار زیر نظر شرکت و نهادی باشد،ممکن است در شیفت های مختلف افراد متفاوتی به عنوان پرستار فرستاده شود و همین تغییر پرستار می تواند برای فرد سالمند آزار دهنده باشد.

 فرزندان باید قبل از استخدام پرستار از هزینه های نگهداری به شکل ساعتی و روزانه مطلع شوند تا بتوانند در طولانی مدت برای آن برنامه ریزی کنند، در این صورت مشکلی برای هیچ یک از طرفین پیش نخواهد آمد.

افراد روحیه های متفاوتی دارند. ممکن است بعضی از سالمندان با حضور یک شخص غریبه در خانه راحت نباشند، هرچند که آن شخص برای کمک به او استخدام شده باشد. لازم است قبل از استخدام پرستار صحبت هایشان را بشنوید در مورد نگرانی هایشان با آن ها صحبت کنید و نیاز های آن را بررسی کنید. آیا آن ها به مراقب احتیاج دارند یا خیر؟

افراد سالمندی که اجتماعی هستند و دوست دارند با همسن و سالان خود وقت بگذرانند، در خانه ماندن و دور شدن از هم سن و سالها ،آنها را آزار می دهد و ممکن است حوصله ی آنها سر رود.از این رو بهتر است فرزندان قبل از استخدام پرستار، نظر آنها را درباره خانه سالمندان جویا شوند.

نکاتی درباره پرستاری از سالمند در منزل

همانطور که گفتیم اگرچه نگهداری سالمند در منزل مقرون به صرفه است و هزینه های کمتری را در پی دارد، اما گاهی تهیه وسایل مورد نیاز برای مراقبت ، هزینه ها را چند برابر می کند. از این رو کسانی که در منزل از سالمند مراقبت می کنند باید موارد زیر ا مورد توجه قرار دهند:

استفاده از آسانسور
بیشتر افراد با افزایش سن دچار درد های پا و کمر و ... می شوند و این دردها تا دوران سالمندان همراه آنها می ماند. برای سالمندانی که مبتلا به پا درد، آرتروز و زانو درد می باشند و نمی توانند به راحتی از پله بالا و پایین بروند؛ بهتر است از اساسور استفاده شود. بهترین وضعیت مسکن برای سالمندان آپارتمانی در طبقه اول است که پله نداشته باشد و یا دارای آسانسور باشد.به این شکل راحت تر رفت و آمد می کند و دوستان و هم سن و سالان سالمندش رغبت بیشتری برای دیدن او دارند.

 استفاده از توالت فرنگی
در بسیاری از خانه های قدیمی توالت فرنگی وجود ندارد و سالمند با استفاده از سرویس بهداشتی قدیمی به زانوهایش آسیب می زند. هرچند بسیاری از سالمند مبتلا به آرتروز و درد زانو هستند و نمی توانند از توالت معمولی استفاده کنند و این کار باعث درد بیشتر آنها می شود. بسیاری از سالمندان چاق هستند و چمباتمه زدن آنها باعث می شود فشار زیادی به سالمند وارد شود، از این رو بهتر است برای این افراد توالت فرنگی فراهم شود.

 بودن نور کافی در اتاق خواب سالمند
اتاق خواب سالمند باید نور کافی داشته باشد. بهتر است آنها در خانه هایی زندگی کنند که پنجره های بزرگ و نور طبیعی داشته باشد. اتاق خواب سالمند نباید خیلی تاریک باشد و روشنایی کمی داشته باشد. توجه داشته باشید که تخت سالمند را در نزدیکی کلید برق قرار دهید تا به راحتی چراغ را روشن کند.

 فراهم کردن خانه آپارتمانی برای سالمند
زندگی در آپارتمان برای سالمندان راحت تر است. در واقع زندگی سالمندان در خانه بزرگ و ویلایی ایمنی و امنیت لازم را ندارد. هر چند بسیاری از سالمندان درخانه های بزرگ و ویلایی زندگی می کنند و رفتن به آپارتمان برای آنها سخت است. اما در نظر داشته باشید که یک آپارتمان مجهز به آسانسور برای سالمندان خیلی خوب است.

قرار دادن دستگیره های مناسب و کافی در منزل سالمند
افرادی که پدر و مادر سالمند دارند باید به این نکته توجه داشته باشند که دستگیره ها را در مسیرهای تردد مانند دستشویی، حمام، راه پله قرار دهند. با وجود دستگیره ها در جای مناسب سالمند هنگام بلند شدن و نشستن تعادل خود را حفظ می کند و با  مشکلی مواجه نمی شود.

 استفاده از کاشی های مناسب در سرویس بهداشتی
حمام منزل سالمند باید کاشی های عاج دارد داشته باشد تا سالمند در حمام لیز نخورد. هم چنین باید سالمندان از دم پایی های مخصوص استفاده کنند تا زمین نخورند.

استانداردهای خانه سالمندان

قبل از اینکه فرزند، پدر و یا مادر خود را به خانه سالمندان بفرستد،استانداردهای خانه سالمندان را در نظر بگیرد و آسایش سالمند خود را در نظر بگیرد و ببیند آن مکانی که قرار است پدر  یا مادر خود را بگذارد، استاندارهای لازم را دارد یا نه؟ در ادامه برخی از این استانداردها را بیان می کنیم.

وجود کادر مجرب پزشکی، متخصص و پرستار
 لازم است که در سرای سالمندان،کادر مجرب پزشکی و متخصص و پرستارهای حاذق وجود داشته باشد.فرزند قبل از اینکه سالمند خود را به خانه سالمندان ببرد، باید درباره نحوه اجرای درمان های دارویی و پزشکی و همچنین وضعیت تغذیه توسط کادر پرستاری، پیگیری های لازم را به عمل آورد.

بهتر است سالمند به جایی رود که ویزیت توسط متخصصان در حوزه‌های دیگر سلامت در داخل یا خارج از خانه سالمندان انجام  دهند.

خدمات تفریحی، مراقبتی و بهداشتی
 یک یدگر از استانداردهای لازم برای خانه سالمندان، وجود خدمات تفرحی، مراقبتی و بهداشتی است. برنامه‌های تفریحی متنوع مانند برگزاری جشن‌ها به مناسبت‌های مختلف در تقویت روحیه و انگیزه سالمندان اهمیت زیادی دارد. خدمات بهداشتی و مراقبتی شامل تعویض لباس، ملحفه، کمک به راه رفتن فرد سالمند، در نظر گرفتن برنامه غذایی مناسب با سن و وضعیت جسمانی اهمیت دارد.

خدمات روان شناسی در خانه سالمندان
با توجه به اینکه در سنین بالا  ، احتمال بروز نشانه‌های افسردگی، اضطراب، ناامیدی و بیماری‌های جسمی و ذهنی مانند پارکینسون، آلزایمر و ... در سالمند افزایش می یابد، بهره گیری از روان درمانی فردی، گروهی و خانواده درمانی نقش زیادی دارد.بودن این خدمات هم از نشانه های استاندارد خانه سالمندان می باشد.

شرایط محیطی مناسب در خانه سالمندان
شرایط محیطی که سالمند قرار است در آن زندگی کند، باید مناسب باشد.اتاق‌هایی با پنچره بزرگ و نور کافی، نزدیک بودن تخت سالمند به کلید برق، وجود دستگیره‌ها در قسمت‌های مختلف به منظور حفظ تعادل فرد سالمند، پله‌های کم، داشتن آسانسور، توالت فرنگی از عواملی است که در خانه سالمندان باید لحاظ شده باشد.

---