آیا مصرف بیش از حد پروتئین باعث پوكی استخوان می شود؟

علت اصلی پوكی استخوان چیست؟ كمبود كلسیم یا مصرف بیش از حد پروتئین ؟

محققین آمریكایی طی یك مطالعه اعلام كردند. زنان پیر و سالخورده ای كه به مقدار زیاد گوشت مصرف كرده بودند، نسبت به افرادی كه بیشتر پروتئین گیاهی خورده بودند، خیلی بیشتر دچار پوكی استخوان لگن و شكستگی آن شدند. البته این مطلب به آن معنی نیست كه پروتئین سبزیجات بهتر است. پروتئین حیوانی یا گیاهی مهم نیست، ولی چون گیاهان منابع فشرده ای از پروتئین نیستند، نمی توان با مصرف آنها پروتئین زیادی بدست آورد، درحالیكه گوشت منبع فشرده ای از پروتئین می باشد و تامین پروتئین از آن به راحتی صورت می گیرد.

وقتی شما بیشتر از نیاز بدن خود، پروتئین حیوانی مصرف می كنید ، بدن قادر به ذخیره ی این پروتئین اضافی نیست و نمی تواند فوراً آن را مصرف كند. در نتیجه كبد واحدهای پروتئینی ساخته شده بنام اسید آمینه را به تركیبات دیگری بنام اسیدهای آلی تبدیل می كند كه این اسیدهای آلی می توانند صرف تولید انرژی شوند یا به چربی تبدیل شوند و محیط جریان خون را اسیدی كنند. كلیه ها برای خنثی كردن این حالت اسیدی ، مقادیر زیادی كلسیم را از استخوان ها برداشته و از طریق ادرار دفع می كنند.

بیشترین غذاهای اسیدی شامل؛ پنیر، زرده تخم مرغ، گوشت، شیر و سایر منابع غنی از پروتئین است.

شما می توانید به جای مصرف زیاد گوشت و غذاهای اسیدی دررژیم غذایی خود، با خوردن مقادیر زیاد میوه، سبزیجات، غلات كامل ، حبوبات ، آجیل و سایر دانه های خوراكی از مبتلا شدن به پوكی  استخوان پیشگیری كنید.

در عین حال مطالعه دیگری نشان داد زنانی كه پروتئین مورد نیاز خود را درحد كافی و مناسب دریافت نمی كنند، در طی سالهای متمادی، استخوان هایشان بیشتر پوك می شود.بنابراین هم خوردن بیش از حد و هم خوردن خیلی كم پروتئین، باعث پوكی استخوان می شود و بایستی پروتئین را در حد نیاز بدن و به مقدار كافی و لازم از غذای روزانه دریافت كرد.

هر فردی بطور متوسط 75 – 60 گرم در روز ( 1 گرم به ازای كیلو گرم وزن بدن) پروتئین نیاز دارد.

به طور دقیق نمی توان تعیین كرد، در چه صورت پروتئین را به مقدار خیلی زیاد دریافت كرده ایم، ولی اگر بیشتر از 3 یا 4 برابر مقدار توصیه شده در روز دریافت كنیم، دچار مصرف بیش ازحد آن  شده ایم .

البته این تحقیقات درآمریكا و كشورهای اروپایی انجام شده است. در آن كشورها گوشت و لبنیات به مقدار خیلی زیاد در روز مصرف می شوند، بنابراین دچار دریافت بیش از حد پروتئین می شوند، ولی در ایران بیشتر غذای مردم را مواد نشاسته ای مثل نان، برنج و... تشكیل می دهد و مصرف گوشت در حد متوسط و حتی لبنیات در حد كم می باشد و نباید نگران دریافت زیاد پروتئین دركشورمان باشیم.

نیره ولدخانی - كارشناس تغذیه تبیان