گریه بر امام حسین چه آثاری در زندگی دارد؟

شیعیان هر سال از ابتدای ماه محرم، به سوگواری و عزاداری امام حسین و یارانش می پردازند و هنوز هم قلب عاشقان آن حضرت بر مصیبت آن امام و خاندانش ، می سوزد و چشم ها گریان برای آن حضرت می باشد.

 امام حسین (ع) به اندازه ای در پیشگاه خداوند ارزش و مقام دارد که حتی گریه بر مصیبتهای آن حضرت می تواند بسیاری از گره ها را باز کند و فرد از گناهان رهایی یابد.

در واقع انسان در طول زندگی خود همانطور که به خنده و شادی نیاز دارد، نیاز مبرم به گریستن و اشک ریختن هم  دارد تا به احساسات خود و نیازهای روحی و معنوی خویش بازتاب بدهد، گریه وشادی دو نیاز مهمی است  که فرد برای سلامت جسم و روان هرگز نمی‌تواند آنها را نادیده بگیرد. کسانی که از سلامت روانی برخوردارند خنده و گریه آنها در زمان و مکان مناسب اتفاق می‌افتد و کسانی که قادر به خندیدن و یا گریستن در شرایط و موقعیت‌های مناسب نیستند دچار نوعی افسردگی و یا اختلال در بعد روانی هستند.

گریه بر حسین علیه السلام گریه محبت است، آن محبتى که در دل‌هاى عاشقانش به ثبت رسیده است. گریه بر او، گریه شوق است، زیرا قسمت زیادى از حماسه‏هاى کربلا، شوق آفرین و شورانگیز است و به دنبال آن سیلاب اشک شوق به خاطر آن همه رشادت، فداکارى، شجاعت و سخنرانی‌هاى آتشین مردان و زنان به ظاهر اسیر، از دیدگان شنونده سرازیر مى‏شود و نیز گریه معرفت و پیوند با هدف متعالى و انسان ساز او است.

ایام محرم و عزاداری و گریه بر مصیبت امام حسین(ع) فرصتی است که انسان می تواند با آن از گناهان خود رها شود و قلب و روح را از گناهان سبک کند.

با گریه بر مصیبت‌های اهل بیت علیهم السلام بویژه برای سید الشهدا، همدردی همراه با پیوند عاطفی و نیز گرایش شدید به این خاندان، درون فرد تقویت می شود و به همین اندازه نیز حس نفرت نسبت به آمران، قاتلان و عاملان این جنایت بزرگ تاریخ در آن فرد تقویت می‌کند. در واقع تنها با گریستن - ولو در حد یک قطره اشک - مسأله «تولی» و «تبری» به منصه ظهور می‌رسد، و این مسأله(گریه بر امام حسین حتی به اندازه یک قطره اشک) نوعی عبادت و اتفاق مبارک و بزرگی به شمار می‌آید که هرگز نباید آن را دست کم گرفت.

گریه بر امام حسین (ع)فرصتی برای تزکیه و اصلاح کردن نفس انسان از آلودگی است،چون با اشک ریختن بر مصیبت های امام حسین (ع) ،بسیاری از حجاب هایی که به واسطه گناهان کوچک و بزرگ بر اطرف قلب انسان ایجاد شده، کنار زده می شود و زمینه برای دریافت هدایت الهی آماده تر می شود.

 با گریه بر امام حسین (ع)،در بسیاری از اموراتی که فرد دچار گره و مشکل می شود ،به واسطه ی عزاداری بر امام حسین (ع) برطرف می شوند. روایات فراوانی از پیامبر اکرم (ص) و امامان معصوم(ع) درباره ثواب عزاداری و گریستن بر مصائب امام حسین (ع) و اهل بیت آن حضرت نقل شده است که در آنها شیعیان به این گریه بر امام حسین (ع) تشویق و ترغیب شده اند.

روایات امامان درباره گریه بر حسین(ع)

 در روایتی امام رضا (ع)به ابن شبیب می فرماید: یا ابن شبیب یا ابن شبیب اِنْ بَکَیْتَ عَلَی الحُسَینِ علیه السّلام حَتّی تَصیرَ دُمُوعُکَ عَلی خَدَّیْکَ غَفَرَ اللّهُ لَکَ کُلَّ ذَنْبٍ اَذْنَبْتَهُ صَغیرا کانَ اَوْ کَبیراً قَلیلا کانَ اَوْ کثیراً؛

ای پسر شبیب اگر بر حسین (ع) گریه کنی تا اینکه اشکهایت بر گونه هایت جاری شوند،خداوند گناهانی که مرتکب شدی،چه بزرگ،چه کوچک،چه کم ،چه زیاد را می بخشد.

امام صادق (ع)  می فرماید: «مَنْ ذُکِرَ الْحُسَیْنُ علیه‌السلام عِنْدَهُ، فَخَرَجَ مِنْ عَیْنِهِ [عَیْنَیْهِ ‏] مِنَ الدُّمُوعِ مِقْدَارُ جَنَاحِ ذُبَابٍ کَانَ ثَوَابُهُ عَلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَمْ یَرْضَ لَهُ بِدُونِ الْجَنَّهِ؛ کسی که یادی از حضرت حسین بن علی (ع) نزدش بشود و از چشمش به مقدار بال مگسی اشک خارج شود، اجر او بر خدا است و حق‌تعالی به کمتر از بهشت برای او راضی نیست.

امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در حدیثی می‌فرماید: «هر دیده‌ای روز قیامت، گریان و هر چشمی [از روی نگرانی] بیدار است، مگر چشم کسی که خداوند او را بر کرامت خود اختصاص داده باشد و بر هتک حرمتی که از حسین (علیه‌السلام) و خاندان پیامبر می‌شود، گریسته باشد.

امام محمد باقر علیه السلام روایت می کنند که امام سجاد علیه السلام فرمودند: هر مؤمنی که برای کشته شدن امام حسین علیه السلام گریان شود، به طوری که اشک بر صورتش جاری شود، خداوند متعال غرفه هایی در بهشت برای او آماده می کند که مدتی طولانی در آن ها ساکن باشد.

 از این رو شیعیان باید عزاداری برای سیدالشهداء(ع) در ماه محرم را فرصتی بدانند تا به واسطه ی آن قلب و روح  خود را از گناهان سبک کنند و بتوانند با توان بیشتر در سایر ماه ها زندگی کنند.

یکی از القاب امام حسین (ع) "قتیل العبرات" (به معنای کشته ی اشک ها) می باشد. این لقب به صورت قَتیلُ العَبَرَةِ نیز به کار می‌رود. و منظور آن است که امام حسین (ع) شهیدی است که هم یادش گریه‌آور است و هم اشک ریختن در سوگ او ثواب دارد و موجب احیای عاشورا است. این لقب در احادیث امامان شیعه آمده است. امام حسین (ع) خود فرمود: أنَا قَتیلُ العَبَرَةِ لایذکُرُنی مُؤمنٌ الا استَعبَرَ (ترجمه: من کشته اشکم، هیچ مؤمنی مرا یاد نمی‌کند مگر آنکه اشک در چشمانش می‌آید).
گریه بر مصیبتهای امام حسین (ع) بسیار سفارش شده است و گفته می‌شود بهترین قالب و محمل توبه، اشک بر مصائب امام حسین (علیه السلام) است. همچنین گریستن برای امام حسین (ع) تقویت کننده روابط انسانی و عاطفی شیعیان با اهل بیت علیهم السلام می باشد و به‌عنوان مکانیسمی مبتنی بر مبانی تکاملی در جهت نزدیک‌تر کردن افراد به یکدیگر عمل می‌کند.

گریستن برمصائب اهل بیت پیامبر و ائمه علیهم‌السلام، بویژه امام حسین علیه‌السلام، در میان شیعیان از اهمیت بسیار برخوردار است و با تاریخ تشیّع و فرهنگ شیعی پیوندی ناگسستنی دارد. طبرسی از امام رضا علیه‌السلام آورده است که آن‌که مصائب ما را ذکر کند و بگرید یا بگریاند، چشم او در روزی که چشم‌ها گریان‌اند نخواهد گریست.
همانطور که گفتیم گریه بر امام حسین آثار و برکات مهمی در زندگی فرد و همچنین در جامعه اسلامی دارد. از ارزنده‏ترین آثار و برکات مجالس عزادارى و گریه بر ابى عبدالله حسین علیه السلام حفظ رمز نهضت حسینى است. در گذشته پادشاهان  ستمگر از برپایى مجالس عزاى اهل‌بیت علیهم السلام به خصوص سالار شهیدان جلوگیرى می کردند، در صورتی که عزاداری امام حسین (ع) باعث می شد سخنوران متعهد و انقلابى، مردم را از ظلم‏ها آگاهى دهند و انگیزه قیام آن حضرت که امر به معروف و نهى از منکر است به اطلاع مردم رسانده شود.

گریه بر سیدالشهدا علیه السلام و تشکیل مجالس عزاى حسینى نه تنها اساس مکتب را حفظ مى‏کند، بلکه سبب می شود شیعیان با حضور در این مجالس از والاترین تربیت اسلامى برخوردار شوند و در جهت حسینى شدن رشد و پرورش یابند.

 سوزی که از دل عاشقان آن حضرت بلند و اشکی که بر رخسار آنها نمایان می شود؛ مراتب علاقه و اخلاص و دلبستگى به خاندان وحى و رسالت را می رساند و این عمل اثرى مخصوص در ابقاى مودت و ازدیاد محبت دارد.در واقع این گریه ها و بی قراری مهر ، محبت و مودت بر آن خاندان را بیشتر می کند و موجب کثرت تنفر و بیزارى از دشمنان و قاتلان آن حضرت شده و موجب برائت دوستداران این خانواده از دشمنان ایشان می شود.

یکى دیگر از آثار و برکات مجالس عزادارى سیدالشهدا علیه السلام این است که مردم در سایه مراسم عزادارى به حقیقت اسلام آشنا می شوند و بر اثر تبلیغات وسیع و گسترده‏ اى که همراه با این مراسم انجام می گیرد، آگاهى توده مردم بیشتر شده و ارتباطشان با دین محکم‌تر و قوی‌تر مى‏ شود.

ویژگی چشمان گریان بر امام حسین(ع)

چشم گریان بر امام حسین (ع) از ارزش‌های والایی برخوردار است:

محبوب‌ترین چشم‌ها در پیشگاه خداست

همه چشم‌ها در سخت‌ترین مراحل روز رستاخیز گریانند، مگر چشمی که بر امام حسین (ع) گریه کند، چنین چشمی با صاحبش خندان و به نعمت‌های پرارزش بهشت شادمان و بشارت داده می‌شود.

در روز رستاخیز همه دیدگان به حوض کوثر تنها نظاره می‌کنند، اما دیدگانی که از آن برخوردار خواهند گشت و نظاره بهره ورانه خواهند داشت، چشمانی هستند که برای امام حسین (ع) گریسته باشند.

قطرات اشکی که در سوگ امام حسین (ع) از چشمان شیعیان جاری می‌ شود ، خواص بسیار زیادی دارد:

قطره های اشکی که برای مصیبت امام حسین (ع) ریخته می شود، محبوب‌ترین قطرات اشک در پیشگاه خداست.

 گریه های بر مصیبت امام ،خاموش کننده آتش قهر خداست، به‌گونه‌ای که اگر قطره‌ای از آن در جهنم فرو افتد، آتش آن را خاموش خواهد ساخت.

فرشتگان، قطرات اشک بر امام حسین (ع) را دریافت و در شیشه‌های مخصوصی جمع می‌کنند.

این اشک‌ها را به خزانه داران بهشت می‌دهند تا با آب گوارای حیات، در بهشت برین آمیخته سازند و به این وسیله شیرینی و گوارایی آن هزاران برابر افزایش خواهد یافت.

هر کار شایسته و هر چیزی پاداش ویژه و معلومی دارد، مگر پاداش نثار اشک بر امام حسین (ع) که بی‌نهایت و غیر قابل سنجش است.

نتیجه گیری

با توجه به ابعاد روانشناختی گریه و تأثیرات آن و هدیه کردن این احساس عاطفی قوی به اهل بیت پیامبر علیهم السلام، و نیز ذکر فضائل گریه بر سید الشهدا (ع) از زبان امامان معصوم علیهم السلام، متوجه می شویم که اشک ریختن در این راه برکات بی شماری دارد که هرگز از عهده شمردن آن و درک صحیح آن بر نمی آییم.

 عزاداران امام حسین باید به این نکته توجه داشته باشند که گریه بر آن حضرت به تنهایی کافی نیست ،بلکه این عزاداری ها و گریه ها باید همراه با تقویت ایمان و اصلاح رفتار شخص بر اساس دستورات دین اسلام باشد، در غیر این صورت هیچ انسانی بدون تغییر در رفتار و کردار خود در بندگی خدا و عزم بر توبه، برای دریافت رحمت خداوند شایستگی نخواهد داشت.

به طور کلی تمام فضائل گریه بر امام حسین (ع) فقط شامل افرادی می شود که در مسیر بندگی خدا، مصمّم هستند وبه آن عمل می کنند؛نه اینکه به جای ایمان به خدا و عمل به وظایف شرعی، فقط به گریه در ماه محرّم بپردازند. بنابراین کسی که عزادار واقعی امام حسین (ع) باشد ،در ابتدا باید تصمیم به توبه واقعی و قلبی بگیرد ، سپس با یاد مصیبت های امام حسین علیه السلام گریه کند و قلب خود را از ناپاکیها و آلودگی ها پاک کند.

---