کمیسیون اجاره در معاملات املاک چگونه محاسبه می‌شود؟

به دلیل رونق یافتن شهرها و افزایش جمعیت و نیاز به خرید و فروش یا رهن و اجاره مسکن، بنگاه‌های مشاوره املاک ایجاد شده‌ و کار آن‌ها انجام معامله و مشاوره دادن به افرادی است که قصد خریدو فروش و یا رهن و اجاره ملک دارند.

حق کمیسیون مشاورین املاک مثل دستمزد سایر مشاغل در تمام معاملات ملکی پرداخت می‌شود و با توجه به بازار املاک، این مبلغ بر اساس مصوبه صنف برای هر معامله بر اساس فاکتورهای خاصی همان معامله محاسبه می‌شود.

در خصوص بنگاه‌های معاملات ملکی چه می دانید؟

بنگاه های معاملات ملکی، دفاتری هستند که مشاورین املاک در آن، نقش واسط در معاملات ملکی را دارند و لذا به عنوان واسط بین خریدار و فروشنده و یا مستاجر و مالک واقع شده و خدماتی را به هر دو طرف معامله ارائه می دهد و به سبب خدمات ارائه شده از سوی آنها، از حقوقی برخوردار می باشند که توسط اتحادیه صنف مربوطه تعیین و رسیدگی می شود.

در این میان مشاورین املاک در معاملات ملکی مختلف مانند خرید و فروش، رهن و اجاره، معاوضه، مشارکت و یا پیش فروش های مختلف حاضر شده و با معرفی دوطرف به یکدیگر و انجام معامله در دفتر و بنگاه شخصی خود مبلغی را دریافت می کند که به عنوان درآمد آنها از بنگاه ملکی مربوطه شناخته می شود.

حق کمیسیون املاک در معاملات مختلف قابل دریافت می باشد و بسته به نوع معامله و ارزش ملک معامله شده و همچنین شهر مربوطه، متفاوت بوده و لذا از انواع مختلفی برخوردار می باشد، حق کمیسیون به عبارتی درآمد مشاورین املاک از بنگاه های ملکی می باشد که هر چه تعداد معاملات و ارزش ملک معامله شده بالاتر باشد، درآمد آنها نیز بالاتر خواهد بود.

این مبلغ و نحوه محاسبه آن، در معاملات ملکی مختلف از جمله خرید و فروش و یا رهن و اجاره که بیشترین معاملات ملکی را شامل می شوند متفاوت بوده و موارد زیر را شامل می شود:- حق کمیسیون معاوضه ملک
- حق کمیسیون رهن کامل املاک
- حق کمیسیون رهن و اجاره املاک
- حق کمیسیون مشارکت در ساخت
- حق کمیسیون خرید و فروش املاک
- حق کمیسیون مشاوران املاک در صورت فسخ قرارداد

نحوه محاسبه حق کمیسیون براساس روشی مشخص می باشد که بسته به ارزش ملک و نوع معامله انجام شده، چگونگی تعیین و میزان آن متفاوت می باشد.

مشاورین املاک موظفند، بر اساس تعرفه‌ای که هر سال از سوی اتحادیه مشاورین املاک شهرشان ابلاغ می‏‌شود، از طرفین معامله کارمزد بگیرند. 

محاسبه حق کمیسیون مشاورین املاک برای اجاره ملک

مشاورین املاک مجاز هستند برای قراردادهای اجاره ملک، ۲۵ درصد از مبلغ اجاره بها ماهیانه را به عنوان حق کمیسیون اخذ کنند. یعنی اگر در قرارداد هیچ مبلغی به عنوان رهن یا پول پیش نوشته نشود و موجر تنها در ازای دریافت اجاره بها ماهیانه ملک خود را در اختیار مستاجر بگذارد.مبلغ کمیسیون در معاملات رهن کامل براساس مبلغ بدست آمده از تبدیل رهن به اجاره محاسبه می شود بطوری که به ازای هر یک میلیون تومان رهن 30هزار تومان اجاره در نظر گرفته می شود و بر اساس مبلغ بدست آمده 25 درصد به عنوان حق کمیسیون از طرفین دریافت می شود. علاوه بر این مبلغ 9 درصد مالیات نیز برای معامله مربوطه در نظر گرفته می شود.

به عنوان مثال اگر ملکی 7۰ میلیون تومان رهن کامل شده باشد حق کمیسیون آن برابر با ۵۷۲,۲۵۰ می باشد که باید توسط هر یک از طرفین معامله بصورت جداگانه پرداخت شود.

۳۰,۰۰۰ × مبلغ رهن = تبدیل رهن به اجاره

۲,۱۰۰,۰۰۰ = ۳۰,۰۰۰ × ۷۰ = تبدیل رهن به اجاره

مبلغ اجاره × ۲۵ درصد = حق کمیسیون

۵۲۵,۰۰۰ = ۰٫۲۵ × ۲,۱۰۰,۰۰۰ = حق کمیسیون

0.09 × حق کمیسیون = مبلغ مالیات

۴۷,۲۵۰ = ۰٫۰۹ × ۵۲۵,۰۰۰ = مبلغ مالیات

مبلغ مالیات + حق کمیسیون = مبلغ قابل پرداخت توسط هر یک از طرفین معامله

۵۷۲,۲۵۰ = ۴۷,۲۵۰ + ۵۲۵,۰۰۰ = مبلغ قابل پرداخت توسط هر یک از طرفین معامله

نحوه محاسبه کمیسیون رهن و اجاره ملک

مبلغ کمیسیون برای رهن و اجاره ملک به گونه ای است که ابتدا مبلغ رهن را به اجاره تبدیل کرده و سپس مجموع آن با مبلغ اجاره بها را در 25 درصد ضرب میکنند تا مبلغ کمیسیون بدست آید. به این مبلغ 9 درصد مالیات نیز افزوده می شود.

به عنوان مثال برای قراردادی شامل ۲۰ میلیون تومان رهن به اضافه ۱ میلیون تومان اجاره بها حق کمیسیون مشاورین املاک به قرار زیر می باشد:

۳۰,۰۰۰ × مبلغ رهن = تبدیل رهن به اجاره

۶۰۰,۰۰۰ = ۳۰,۰۰۰ × ۲۰ = تبدیل رهن به اجاره

 ۱,۶۰۰,۰۰۰ = ۶۰۰,۰۰۰ + ۱,۰۰۰,۰۰۰ = مجموع رهن تبدیل شده با اجاره بها

مجموع رهن تبدیل شده با اجاره بها × ۲۵ درصد = حق کمیسیون

 ۴۰۰,۰۰۰ = ۰٫۲۵ × ۱,۶۰۰,۰۰۰ = حق کمیسیون

0.09 × حق کمیسیون = مبلغ مالیات

۳۶,۰۰۰ = ۰٫۰۹ × ۴۰۰,۰۰۰ = مبلغ مالیات

مبلغ مالیات + حق کمیسیون = مبلغ قابل پرداخت توسط هر یک از طرفین معامله

۴۳۶,۰۰۰ = ۳۶,۰۰۰ + ۴۰۰,۰۰۰ = مبلغ قابل پرداخت توسط هر یک از طرفین معامله

نحوه محاسبه کمیسیون رهن و اجاره ملک

مبلغ کمیسیون برای رهن و اجاره ملک به گونه ای است که ابتدا مبلغ رهن را به اجاره تبدیل کرده و سپس مجموع آن با مبلغ اجاره بها را در 25 درصد ضرب میکنند تا مبلغ کمیسیون بدست آید. به این مبلغ 9 درصد مالیات نیز افزوده می شود.

به عنوان مثال برای قراردادی شامل 20 میلیون تومان رهن به اضافه 1 میلیون تومان اجاره بها حق کمیسیون مشاورین املاک به قرار زیر می باشد:

 نحوه محاسبه حق کمیسیون ملکی با 70 میلیون تومان رهن و 1 میلیون تومان اجاره بها

30,000 × مبلغ رهن = تبدیل رهن به اجاره

600,000 = 30,000 × 20 = تبدیل رهن به اجاره

1,600,000 = 600,000 + 1,000,000 = مجموع رهن تبدیل شده با اجاره بها

مجموع رهن تبدیل شده با اجاره بها × 25 درصد = حق کمیسیون

400,000 = 0/25 × 1,600,000 = حق کمیسیون

0/09× حق کمیسیون = مبلغ مالیات

36,000 = 0/09 × 400,000 = مبلغ مالیات

مبلغ مالیات + حق کمیسیون = مبلغ قابل پرداخت توسط هر یک از طرفین معامله

436,000 = 36,000 + 400,000 = مبلغ قابل پرداخت توسط هر یک از طرفین معامله

حق کمیسیون املاک برای رهن( ودیعه) در سال 1400

حق کمیسیون قراردادهای رهن یا ودیعه اجاره از هر طرف به میزان نیم درصد مبلغ رهن تعیین شده است.

حق کمیسیون املاک برای اجاره در سال 1400

حق کمیسیون اجاره نیز یک چهارم مبلغ اجاره یک ماه یعنی 0.25 از هر طرف معامله خواهد بود.

حق کمیسیون املاک برای تمدید اجاره در سال 1400

حق کمیسیون املاک برای قراردادهای مشارکت در سال 1400

حق کمیسیون قراردادهای مشارکت از هر طرف دو دهم درصد ارزش قرارداد مجموعاً 4 دهم درصد محاسبه و اخذ خواهد شد. خدمات متمم قرارداد و مبایعه نامه نیز رایگان خواهد بود.

مبلغ فسخ قرارداد چگونه محاسبه می شود؟

هنگامی که معامله مربوطه با رضایت طرفین یا به واسطه یکی از بندهای شرایط قانونی فسخ گردد، بنگاه حق دریافت کمسیون املاک را دارد به شرطی که خود بنگاه عامل فسخ قرارداد نگردد. پس در صورت فسخ قرارداد توسط هر یک از طرفین معامله باید کمسیون املاک پرداخت شود.

فسخ قرارداد زمانی اتفاق می افتد که بنا به دلایلی دو طرف معامله یا یکی از طرفین دیگر تمایلی به ادامه قرارداد نداشته باشد و قرارداد را تمام کند. در این صورت حق کمیسیون برای مشاورین املاک پا برجا بوده و طرفین معامله نمی توانند درخواست مبلغ پرداخت شده را داشته باشند.

به عبارتی پس از انجام قرارداد هر گونه در تغییری در اصل قرارداد و تغییر در هزینه های آن نمی تواند دلیلی برای پس گرفتن مبلغ کمیسیون و یا بخشی از آن باشد.

سوالات متداول در خصوص حق کمیسیون

نرخ قانونی کمیسیون املاک چقدر است؟
فرمول محاسبه‌ی میزان نرخ کمسیون "خرید و فروش" و "رهن و اجاره" ملک متفاوت است. در موارد رهن و اجاره باید 25 درصد از میزان اجاره را به عنوان کمیسیون پرداخت کرد. اما در موارد خرید و فروش سهم هر کدام از خریدار و فروشنده، 0.5 درصد از قیمت ملک استT البته این قانون برای ملک‌هایی با ارزش بیش از 500 میلیون تومان متفاوت است.

نرخ قانونی کمیسیون املاک در شهر محل زندگی من چقدر است؟ (طبق تعرفه اتحادیه املاک کشور)
به طور کلی، حق کمیسیون املاک طبق فرمول گفته شده در سایت انجام می‌شود. برای مثال تعرفه دقیق حق کمیسیون مشاورین املاک در تهران، مطابق فرمول بالا است.

اما با توجه به آن که هنوز قانونی مبنی بر یکسان‌سازی حق کمیسیون در تمام شهرهای کشور اجرایی نشده است، ممکن است تفاوت اندکی در نرخ کمیسیون مشاهده شود.

تعرفه و حق کمیسیون املاک طبق عرف بازار چقدر است؟
گاهی پیش می‌آید که طرفین قرارداد با توافق با یکدیگر بر اساس تعرفه مصوب عمل نکنند، طبق عرف رایج میزان کمیسیون املاک در موارد «خرید و فروش» املاک، فروشنده مبلغ بیشتری از ۰.۵ درضد خود را پرداخت می‌کند. (برای مثال سهم فروشنده ۰.۸ درصد و سهم خریدار ۰.۲ درصد می‌شود.)

آیا در صورت فسخ قرارداد، باید مبلغی به عنوان کمیسیون به مشاور املاک بدهم؟اگر معامله‌ای با رضایت دو طرف و یا به واسطه شرایطی قانونی فسخ شود، مشاور املاک در صورتی که خود عامل فسخ معامله نباشد، می‌تواند اجرتی را دریافت کند. در مورد شرایط کمیسیون پس از فسخ قرارداد بیشتر بخوانید!

---